De tong, een veelzijdig orgaan

Het is een orgaan dat belangrijker is dan je wellicht op het eerste gezicht zou denken: de tong. Je praat, slikt, kauwt en proeft ermee. Het orgaan reinigt je gebit en gebruik je bij de sex. Bovendien is de rundertong op je bord een heerlijke delicatesse. Verder bleek de tong voor Darwin ook een belangrijke aanwijzing voor de evolutietheorie. Een aantal feiten en misverstanden over de tong. Charles Darwin zag in 1862 in Madagaskar een plant waarvan de nectar zo diep verborgen lag, dat het voor de toen bekende insecten onbereikbaar was. Darwin wist toen dat er ergens een insect moest bestaan dat wel de nectar zou kunnen bereiken. Dat beschouwde hij namelijk als het bewijs van zijn evolutietheorie. En inderdaad bleek in 1903 op het eiland een vlinder te bestaan met een tong die precies lang genoeg was om de nectar te bereiken. De tong diende als een van de bewijzen voor de evolutietheorie.

Feiten over de tong

De tong is verbonden met de onderkaak, het tongbeen (vooraan in de keel) en de schedelbasis. De tong kent twee soorten spieren; spieren die de positie van de tong in de mond veranderen en spieren die de vormveranderingen mogelijk maken. Er zijn acht verschillende spieren voor nodig om de tong heen en weer te bewegen. Doordat de tong aan de voorzijde vrij ligt, is het het beweeglijkste orgaan van het lichaam. Aan de onderkant is de tong bevestigd met de tongriem aan de mond. Als de lengte te kort of te lang is, worden letters niet goed uitgesproken. Met name de letters r en de l.

Smaakpapillen

De tong beschikt over vele smaakpapillen waarmee we de vier smaken bitter, zuur, zout en zoet proeven. Volgens een bekende theorie proeft de tong op bepaalde plaatsen een bepaalde smaak: zo proeven we bijvoorbeeld zoet vooraan op de tong en bitter juist helemaal achterop het orgaan. Die theorie ligt echter onder vuur. Wetenschappers geven steeds vaker aan dat het proeven over de gehele tong verspreid gebeurt. Bovendien is er inmiddels ook een vijfde smaak ontdekt: hartig. Een mogelijk zesde smaak (vet) wordt nog onderzocht.

Een spier

De tong is geen sterke spier, zoals vaak wel wordt beweerd. Het orgaan is bijvoorbeeld geen enkele spier maar een verzameling spieren. Verder is de kaakspier de spier waarmee je het meeste kracht kunt zetten, en werkt je hartspier het hardst gedurende je leven. Wel blijkt dat de tongspieren de meest flexibele verzameling spieren is omdat ze maar aan een kant vastzitten.

Erfelijk tongrollen

Tongrollen wordt in biologielessen vaak aangeduid als een mooi en eenvoudig voorbeeld bij het onderwerp overerving. Wanneer je kunt tongrollen, dan kan een van je ouders dat ook, zo luidt de theorie. Dat blijkt echter de grootste onzin volgens wetenschappers. Er zijn voldoende voorbeelden van ouders die kunnen tongrollen, terwijl hun kinderen dat niet kunnen. En andersom. Bovendien kun je tongrollen door oefening gewoon leren.

Tongzoenen

Bij een gepassioneerde kus gebruiken we de tong, het bekende tongzoenen. Dit wordt ook wel French kissing genoemd, al weet niemand precies waarom. Vanaf 1920 duikt de steeds vaker term op. Maar wat dat met Frankrijk te maken heeft, is niet helder. Wellicht omdat Parijs de meest romantische stad wordt genoemd of door de toenmalige vrijere seksuele moraal van de Fransen. De kans dat de Fransen het tongen hebben uitgevonden, wordt al bijzonder klein beschouwd.