Waarom is de mens zo kwetsbaar voor het bedrog van de geest?

Een neurowetenschapper bestudeert de hersenen en onderzoekt hoe dit orgaan zich laat misleiden door goocheltrucs. De hersenen leven in een voortdurende staat van waan en dit wordt door de magie gebruikt. De magische trucs werken, omdat het proces van aandacht en bewustzijn van de mens een gemakkelijke bekabeling heeft, die te 'hacken' is.

Goochelaars zijn de grote manipulatoren van aandacht en bewustzijn

"De moeilijkheid is niet het brein voor de gek te houden", zegt de neurowetenschapper Susana Martinez-Conde, onderzoeker bij het Barrow Neurological Institute in Phoenix, Verenigde Staten, waar zij leiding geeft aan het Laboratorium voor Visual Neuroscience. Zij is schrijfster van het boek 'Het bedrog van de geest' en verklaart dat mensen de wereld nog steeds niet zien zoals deze is, maar zoals ze willen dat deze is.In haar boek wordt onderzocht hoe magische trucs de werking van de hersenen onthullen, waarom het publiek zich zo kan vergapen aan wat de goochelaar doet en waarom mensen zo kwetsbaar zijn voor de misleidingen van de geest. "We willen de lezer laten zien dat bedrog inherent is aan de mens, en dat we elkaar voortdurend bedriegen", aldus Martinez-Conde. Het begrijpen hoe goochelaars de hersenen manipuleren zal ook helpen om te begrijpen hoe cognitieve trucs in reclame-strategieën of zakelijke onderhandelingen werken, zegt de auteur.

Dr. Susana Martinez-Conde, begon samen te werken met goochelaars, 'de grote manipulatoren van aandacht en bewustzijn' om te proberen de interactie tussen de magie en de cognitieve neurowetenschappen te ontrafelen, als ook het bestuderen van de visuele illusies om de neurale grondslagen van de aandacht en het bewustzijn te verkennen. Ze legt uit dat, hoewel we met de ogen zien, het de hersenen zijn die onze perceptie van de werkelijkheid construeren, en door het bestuderen van de illusies gecreëerd door de magiërs, kunnen we begrijpen hoe de hersenen de onderliggende bewuste ervaring verwerken. Daarnaast kan dit onderzoek ook helpen bij het diagnosticeren en ontwikkelen van nieuwe therapieën voor patiënten met cognitieve stoornissen, zoals ADHD (aandachtstekortstoornis met hyperactiviteit), of de ziekte van Alzheimer.

Onze hersenen houden ons voor de gek

"De illusionisten misleiden ons niet, maar het zijn onze eigen hersenen. En als wetenschappers bestuderen we de illusies om dit orgaan te kunnen begrijpen. De sleutel tot succes van goochelaars ligt in het manipuleren van de aandacht van de toeschouwer en dit doen ze bijvoorbeeld door gebruik te maken van humor ", aldus Martinez-Conde.
"Wij geloven dat we ons bewust zijn van wat er om ons heen gebeurt, maar meestal negeren wij 95 procent van wat er gebeurt," voegt zij eraan toe, en legt uit dat goochelaars zich wenden tot deze hersenprocessen. In een zaal voor publiek wordt iedereen voor de gek gehouden, ondanks de individuele verschillen van het publiek zijn er toch overeenkomsten tussen de hersenen onder elkaar. We lijken neuraal meer dan dat we van elkaar verschillen. En wat goochelaars doen is het genereren van een superstimulans, die zo opvallend en gericht is op onze aandacht, waardoor vrijwel geen andere mogelijkheid bestaat dan zich hierop te concentreren. Er kan een uitzondering zijn, of een persoon die niet geconcentreerd is, maar de overgrote meerderheid zal haar aandacht houden op wat de goochelaar aangeeft.

De geschiedenis van de magie

Goochelaars zijn geen wetenschappers, maar ze weten precies hoe ze de geest van de toeschouwer, die kijkt moeten verleiden. Hoe hebben goochelaars de mensen zo goed leren kennen om ze zo te kunnen manipuleren? De magie, is een eeuwenoude discipline die al een geschiedenis heeft van duizenden jaren, en werd onder andere als onderdeel van de religie gebruikt om bepaalde effecten te produceren en ze toe te schrijven aan de god die de mensen aanbaden. Als showelement bestaan er documenten die laten zien dat er tweeduizend jaar geleden al goocheltrucs waren geregistreerd die vandaag de dag nog steeds gebruikt worden, zoals de truc van het balletje verstopt onder een van de drie bekers, die ook al in de Romeinse tijd gedaan werd. De magie heeft het voordeel van een lange geschiedenis die een verdere verfijning van wat werkt en wat niet werkt heeft toegestaan, als ook het verder kunnen doorontwikkelen van theorieën waarmee goochelaars werken.

Elke voorstelling is een experiment voor de tovenaar

Zoals sommigen goochelaars aangeven, zoals Michel Angel Gea, waarmee Dr. Susana Martinez-Conde een reeks gezamenlijke voorstellingen had gegeven, elke voorstelling is een experiment voor de tovenaar, want in de loop van de voorstelling controleert hij/zij wat werkt en wat niet. En wat werkt wordt gehouden en wat niet, wordt ingetrokken. Op deze wijze alsof het een methode van vallen en opstaan is, zal de "wizard" de principes en technieken destilleren die het beste de aandacht van het publiek weten te manipuleren. Bovendien, heeft de tovenaar een directe interactie met het publiek, want het publiek is inherent aan de magie.
In elke vorm van kunst probeert de kunstenaar een beleving te creëren, een scala van emoties bij zijn publiek te genereren, en geen van deze kunstenaars, of we het nu hebben over tovenaars, schilders, beeldhouwers, filmmakers, schrijvers … hebben een neurowetenschappelijke opleiding. Ze zijn wel, geweldige waarnemers van het menselijk gedrag en, op basis van deze intuïtie en ervaringen, kunnen ze zeer effectieve manipulatoren zijn van de perceptie, cognitie, emotie en bewustzijn.

Tot slot

Het doel om de neurowetenschappen en magie samen te brengen, is om de kennis te vergroten van de hersenen circuits die de cognitie verwerken als ook haar functioneren. "Deze twee gebieden hebben veel gemeen, niet alleen omdat zij de mogelijkheid hebben om elkaar te laten verbeteren, maar ook door de grote toepassing in ons dagelijks leven," concludeert zij.