Ruimtevaart - Ruimteonderzoek (astronomie)

Wie ontdekte dat de aarde rond is? Wat is de sterkste astronomische telescoop ter wereld? Wat doen satellieten? Wat doet een ruimte-veer of ruimtesonde? Wie was de eerste vrouw in de ruimte? Wie was de eerste op de Maan? Hoe snel gaat een ruimteschip? Welke planeet ontdekte men als eerste? Hoeveel zou jij wegen in de ruimtevaart? Boeiende vragen en antwoorden, wetenschap-pelijke weetjes en feiten over astronomie, de ruimtevaart en ruimteonderzoek.

Ruimtevaart en ruimteonderzoek

• Wie ontdekte dat de aarde om de zon draait?
• Wie ontdekte dat de aarde rond is?
• Welke planeet ontdekte men als eerste?
• Hoe groot en krachtig zijn astronomische telescopen?
• Wanneer ging het eerste ruimteschip de ruimte in?
• Wie was de eerste mens - de eerste vrouw in de ruimte?
• Wie zette als eerste voet op de maan?
• Hoe snel gaat een ruimtevaartuig?
• Wat doen satellieten?
• Waar gaan ruimtesondes naar toe?
• Wat doet een ruimteveer?
• Hoeveel zou jij wegen in de ruimte?

Wie ontdekte dat de aarde om de zon draait?

Griekse astronoom

Reeds in 260 v.Chr. beweerde de Griekse astronoom Aristarchus dat de aarde om de zon draait. De meeste van zijn tijdgenoten konden echter absoluut niet geloven dat de aarde zich zou bewegen.

James Bradley

Pas in 1728, twintig eeuwen later, kon ook daadwerkelijk bewezen worden de Griekse astronoom gelijk had. Door een telescoop zag een Brits astronoom, James Bradley, als eerste dat de sterren zich enigszins bewegen, terwijl de aarde om de zon draait. Meer en nadere informatie over de Zon en ons zonnestelsel is te vinden in De Zon (zonnestelsel).

Wie ontdekte dat de aarde rond is?

Men heeft lang gemeend dat de aarde plat was. Omstreeks 240 v.Chr. berekende de Griekse astronoom Eratosthenes de juiste omtrek van de aarde. Echter in zijn tijd kon niemand geloven dat de aarde zo groot was. Vele eeuwen later, door het gegeven dat een schip op zee achter de horizon lijkt te verdwijnen, zijn mensen steeds sterker gaan vermoeden dat de aarde wel rond moest zijn. Pas in de 16e eeuw, toen het eerste schip om de wereld zeilde, kon bewezen worden dat de aarde rond is.

Welke planeet ontdekte men als eerste?

De vijf planeten die het dichtst bij ons zijn -Mercurius, Venus, Mars, Jupiter en Saturnus- zijn al sinds voorhistorische tijden bekend geweest. In 1781 ontdekte de Engelse astronoom William Herschel bij toeval een nieuwe planeet, terwijl hij met zijn telescoop de sterrenhemel aan het onderzoeken was. De planeet kreeg de naam Uranus. Eigenlijk kan Uranus ook met het blote oog gezien worden, echter niemand had tot dan toe beseft dat dit een planeet was. Meer informatie over planeten is te vinden in De Planeten (zonnestelsel).

Hoe groot en krachtig zijn astronomische telescopen?

De grootste bestaande spiegeltelescoop is te vinden in Rusland. Deze telescoop heeft een spiegel van 6 meter doorsnede, die het mogelijk maakt om objecten aan de uiterste randen van het universum waar te nemen. Op Hawaï is een grotere telescoop (nog gedeeltelijk in aanbouw), een zogenaamde spiegeltelescoop, met een spiegelmiddellijn van 10 meter.

Radiotelescoop

De grootste radiotelescoop, waarbij er in plaats van licht radiogolven opgevangen worden, is de
Arecibotelescoop in Puerto Rico. Deze telescoop heeft een ontvangstschijf met een doorsnede van maar liefst 305 meter.

VLT Reuzentelescoop

De grootste telescoop ter wereld is de VLT - Very Large Telescope van de European Southern Observatory (ESO). Deze reuzentelescoop van de Europese Zuidelijke Sterrenwacht bevindt zich op Cerro Paranal in Chili, een 2635 m hoge berg in de Atacamawoestijn, hetgeen de droogste plaats op aarde is. De grote hoogte en de extreme droogte blijken ideale omstandigheden voor astronomische waarnemingen te zijn. Hoewel men nog met de bouw ervan bezig is, worden er intussen al astronomische c.q. astrofysische waarnemingen mee gedaan. Om een indruk te krijgen van de waarnemingssterkte van de VLT; in theorie moet het mogelijk zijn om een kop van een krantenartikel te lezen op 10 km afstand of om vanaf aarde een astronaut op de maan te kunnen zien.

Verder valt er nog te melden dat er ruimtetelescopen bestaan, zoals b.v. de Hubble en men in Nederland en Duitsland bezig is met een nieuw te bouwen radiotelescoop, de lage frequentie telescoop LOFAR (Low Frequency ARray). In de planning werd astronomisch onderzoek vanaf 2007 aangegeven (in het frequentiebereik tussen 10 en 250 MHz).

Wanneer ging het eerste ruimteschip de ruimte in?

Spoetnik I 1957

Een Amerikaanse raket kwam als eerste door de atmosfeer in de ruimte in 1949. Maar het eerste ruimtevaartuig, een satelliet c.q. kunstmaan, welke als eerste een baan om de aarde maakte was de Russische kunstmaan Spoetnik I, die op 4 oktober 1957 werd gelanceerd. De satelliet was onbemand, had mens noch dier aan boord. Wel was er apparatuur aan boord; per radio werd allerlei informatie naar de aarde gezonden.

Wie was de eerste mens - de eerste vrouw in de ruimte?

Yoeri Gagarin 1961 Vostok I

Yoeri Gagarin was de Russische kosmonaut die de eerste bemande ruimtevlucht uitvoerde. Hij werd op 12 april 1961 de ruimte ingeschoten met het ruimteschip Vostok 1. Deze kosmonaut maakte destijds een omloop om de aarde alvorens hij 1 uur en 48 minuten later weer op aarde terugkeerde.

Valentina Teresjkova 1963 Vostok VI

Valentian Teresjkova was de eerste vrouw c.q. Russische kosmonaute in de ruimte. Ze maakte een vlucht van drie dagen aan boord van het ruimteschip Vostok VI in juni 1963. Ze voltooide 48 omlopen om de aarde in drie dagen.

(Noot: in Rusland zeggen ze kosmonauten en niet zoals in Amerika (Europa) astronauten).

Wie zette als eerste voet op de maan?

Neil Armstrong 1969 Apollo 11

De Amerikaanse astronaut Neil Armstrong was op 21 juli 1969 de eerste mens, die voet zette op de maan. Een bekende uitspraak die hij deed, toen hij uit de maanlander van het ruimteschip Apollo 11 zijn eerste stapte deed, was: "Dit is maar een kleine stap voor een mens, maar een gigantische sprong voorwaarts voor de mensheid" (in het Amerikaans). Korte tijd later werd Armstrong gevolgd door Edwin Aldrin, de tweede mens die voet op de maan zette. Meer informatie over de maan is te vinden in De Maan.

Hoe snel gaat een ruimtevaartuig?

Om de maan of een planeet te bereiken dient het ruimteschip (aanvankelijk meer een raket) de aarde te verlaten met een snelheid die ontsnappingssnelheid wordt genoemd, hetgeen refereert aan ontsnappen aan de zwaartekracht van de aarde. Dit is een snelheid van 11 kilometer per seconde oftewel 40.000 kilometer per uur. Met deze snelheid kun je in 1 uur langs de evenaar van de aarde vliegen. Deze snelheid wordt hoog boven de aarde bereikt en vervolgens schiet het ruimteschip op weg naar zijn bestemming. Indien via de raket de vereiste snelheid niet wordt gehaald, valt het ruimteschip ofwel terug op aarde of komt in een (oneindige) baan om de aarde terecht.

Wat doen satellieten?

Satelliet zonnestelsel

Satellieten zijn objecten die zich in een baan om andere objecten bewegen. Zo is de maan de satelliet van de aarde. De aarde en de andere planeten van ons zonnestelsel zijn satellieten van de zon.

Satelliet kunstmaan waarneming. De meeste mensen associeren het woord satelliet echter met een kunstmatig object dat om de aarde draait, ook wel kunstmaan genoemd. Dergelijke satellieten doen wetenschappelijke waarnemingen in of rond de ruimte en de aarde, hetgeen o.a. weersvoorspellingen, overzichtsfoto's e.d. mogelijk maakt. Een modern voorbeeld hiervan is Google earth en Google sky. Verder worden satellieten gebruikt voor overdracht van geluid- en beeldsignalen voor overdracht van televisiebeelden en telefoongesprekken over grote afstand etc.

Waar gaan ruimtesondes naar toe?

Een ruimtesonde is een onbemand ruimtevaartuig dat naar de maan of de planeten wordt afgevuurd. Een sonde kan een landing maken, een baan om de hemellichamen beschrijven of er zo dicht mogelijk bij vliegen. Een ruimtesonde heeft allerlei apparatuur en instrumentarium aan boord, zoals b.v. camera's, communicatie en radioapparatuur, waarmee beelden en informatie naar de aarde gezonden kan worden.

Wat doet een ruimteveer?

Een ruimteveer c.q. space shuttle is een nieuw soort ruimtevaartuig. Anders dan de eerdere of oudere ruimtevaartuigen, kan deze meerdere keren ingezet en gebruikt worden. De shuttle vertrekt als een raket van de aarde en landt na de tocht als een vliegtuig weer op de aarde. Het ruimteveer start op de 'rug' van een gigantische brandstoftank.

De ruimteveerpont kan niet naar de maan of de planeten vliegen, maar komt in een baan om de aarde. Op deze manier kan de bemanning aldaar wetenschappelijk onderzoek en arbeid verrichten, satellieten in een omloopbaan brengen en controlewerkzaamheden doen bij al eerder gelanceerde kunstmanen en ruimtestations die een baan om de aarde maken.

Hoeveel zou jij wegen in de ruimte?

Wanneer je werkelijk in de ruimte zou reizen, zou je het merendeel van de vlucht niets wegen. Wel zou je nog gewicht hebben, wanneer de motoren aan het begin (en eind) van de reis starten. Daar tussenin zweef je gewoon in de cabine van het ruimtevaartuig, de zogenaamde gewichtsloze toestand. Dit komt doordat de zwaartekrachten daar elkaar in evenwicht houden c.q. de ruimtereiziger wordt niet naar beneden getrokken.

Lees verder

• Het Universum (heelal of ruimte)
• De Sterren (sterrenstelsels)
• De Atmosfeer (meteorologie)
• De Planeten (zonnestelsel)
• De Aarde (aardbol)