Dataverzameling in wetenschappelijk onderzoek

In wetenschappelijk onderzoek zijn verschillende methoden en meetinstrumenten beschikbaar. Wanneer je een onderzoek moet gaan uitvoeren is het handig om een duidelijk overzicht te hebben van de meest toegepaste instrumenten. Aan de hand van het overzicht kun je beslissen welke methode van het verzamelen van gegevens jouw onderzoek nodig heeft. De meest gebruikte vorm van gegevensverzameling is de interview methode. Het is echter wel aan te raden om goede relevante literatuur voor het onderzoek aan te schaffen. Er zijn goede boeken verkrijgbaar die stap voor stap beschrijven wat en hoe je een fase in het onderzoek het beste kunt uitvoeren.

Vormen van dataverzameling

• Analyse van persoonlijke documenten (ego-documenten)
• Vragenlijstonderzoek
• Schaaltechniek
• Interviews
• Observatie
• Tests
• Het experiment

Analyse van persoonlijke documenten

• Autobiografie
• Dagboek
• Brieven
• Schilder- en beeldhouwwerk

Voorbeeld

Boek van William James; the Varieties of Religious experience.

Analyse

Het boek is op te delen in drie fasen:

1. Beschrijving van mystieke ervaringen
2. Verklaringen van deze ervaringen
3. Waardering van deze ervaringen

Beschrijving van mystieke ervaringen

De beschrijving van de verhalen onderscheid zich in twee soorten mensen:

• Sick soals
• Healthy minded persons

Verklaringen van deze ervaringen

• het is aangeboren
• zit in het subconsious. (aparte mentale staat vlak tegen het bewustzijn aan. Echter niet zo diep als bij Freud. Bekering en ervaring komt uit het subconsious.

Waardering van deze ervaringen

Het gaat James om de individuele ervaring. Het is goed als het vruchten afwerpt (liefdadigheid, geduld)
Conclusie: Religie is het meest edele wat de mens kan krijgen, ondanks alle waanzin.
Pragmatisch: Denken staat in dienst van het handelen. Als het maar werkt.

Vragenlijstonderzoek. Eisen voor vragenlijsten

Reliability (betrouwbaarheid)

• Consistentie van het meetinstrument
• Hangen de items met elkaar samen
• Samenhang tussen uitkomsten in de tijd (herhaalbaarheid)
• Zijn de items eenduidig geformuleerd

Validity (deugdelijkheid)

• Meten de items wat ze beogen te meten
• Goede operationalistatie
• Voorspellers voor het achterliggend concept
• Overeenkomsten met soortgelijke concepten

Schaaltechnieken

• Orthodoxie-schaal
• Intrinsieke religiositeit
• Religieuze ervaringen

Spiritual well-being scale van Paloutzian

• Religious well-being
• Existential well-being

Interviews

• Dichter bij de eigen beleving van de respondenten
• Meer aannemelijk of juist minder betrouwbaar
• Gestelde vragen

Observatie

• Zonder participatie (onderzoeker stelt voor maar kijkt bijvoorbeeld van achter een spiegelglas)
• Gedeeltelijke participatie (onderzoeker stelt zich voor)
• Volledige participatie (undercover journalist)

Tests

Twee bekende persoonlijkheidstesten zijn:

• Intelligentietest
• BIG 5

BIG 5

De BIG 5 meet op een snelle wijze de persoonlijkheid van een persoon. Dit wordt gedaan aan de hand van de volgende aandachtsgebieden:

• emotionele stabiliteit,
• extraversie(naar buiten gericht)
• nauwkeurigheid
• vriendelijkheid
• intellectuele autonomie

Wetenschappelijk experiment

• Meest grondige onderzoeksinstrument
• Oorzakelijke verbanden vaststellen
• Onafhankelijke en afhankelijke variabele
• Experimentele en controle groep
• Verschil met correlationeel onderzoek
• Weinig experimenteel onderzoek