Terravorming van Mars, een grote uitdaging

Terravorming (terraforming), het zijn niet enkel schrijvers van sciencefictionverhalen die erover nadenken. Ook veel wetenschappers verrichten onderzoek naar terravorming. Nu de mens in staat is om met grote kans op succes raketten de ruimte in te sturen, is onderzoek naar andere planeten niet meer weg te denken uit de astronomie. Astronomen en sciencefictionfans hopen om met behulp van terravorming een tweede aarde te creëren.

Wat is terravorming?

Terravorming is het aanpassen van een andere planeet, zodanig dat deze bewoonbaar wordt voor mensen. Dit houdt niet enkel in dat er een atmosfeer wordt gecreëerd die voldoende bescherming biedt aan leven op de planeet, maar ook dat het klimaat wordt aangepast totdat het aangenaam is voor de mens. Zoals de naam zegt is het de bedoeling om de doelplaneet zo goed als mogelijk op de aarde te doen lijken. Dit omdat men dan in staat is om deze planeet te bewonen, zodat overbevolking op de thuisplaneet kan worden gereduceerd.

Waarom Mars?

Afstand

Omdat de methodes voor terravorming volledig nieuw zijn is het belangrijk om deze eerst uit te testen op een planeet die we vlot kunnen bereiken. Afstanden in de ruimte zijn erg groot, waardoor er al snel erg veel tijd verloren gaat aan het vervoeren van materiaal. Een reis naar Mars duurt al snel een zestal maanden (naargelang de positie van Mars ten opzichte van de aarde). Indien er een andere, verder gelegen planeet gekozen zou worden, dan is het tijdsverlies nog veel groter, bijna onaanvaardbaar.

Temperatuur

In tegenstelling tot veel andere planeten is de temperatuur op Mars relatief dragelijk. De gemiddelde temperatuur bedraagt er ongeveer -60°C (sterk schommelend tussen ongeveer 20°C overdag en -120°C 's nachts). Dit lijkt en is koud, maar met een goed geïsoleerd ruimtepak zijn deze temperaturen niet onoverkomelijk. Dit is ook één van de redenen waarom Mars een betere kandidaat is dan Venus, die nochtans dichter bij de aarde ligt. De gemiddelde temperatuur op Venus ligt boven de 450°C, onleefbaar voor de mens dus.

Aanwezigheid van water

In 2015 ontdekte de NASA dat er water aanwezig is op Mars. Ook dit is een groot voordeel als men terravorming wil toepassen. Doordat er al water aanwezig is op de planeet, moet er geen manier worden bedacht om water te gaan toevoegen. Het water dat op Mars aanwezig is zou natuurlijk niet direct als drinkwater gebruikt kunnen worden. Het bevat een hoog zoutgehalte, en waarschijnlijk nog heel wat andere stoffen, zodat het eerst bewerkt zal moeten worden vooraleer het bruikbaar wordt.
 

Werkpunten tijdens terravorming

Atmosfeer, temperatuur, luchtdruk en ozonlaag

De atmosfeer van Mars is compleet anders dan de atmosfeer van de Aarde. Ze is veel dunner (zie magnetosfeer) en heeft een totaal andere opbouw. Ze bevat ongeveer 95% (0,1%) koolstofdioxide, 3% stikstof (78%), 1,6% argon (1%). De andere 0,4% bestaat uit waterdamp, zuurstof (21%) en willekeurige gassen. Tussen de haakjes staan de waarden die betrekking hebben op de atmosfeer van de aarde. Daarbovenop is de lucht van Mars ook nog eens sterk verontreinigd door erg kleine stofdeeltjes. Door het aanpassen van deze samenstelling en het verdikken van de atmosfeer (want deze is veel dunner dan die van de aarde) zullen ook de temperatuur, luchtdruk en ozonlaag van Mars meer op die van de aarde gaan lijken, want al deze elementen hebben met elkaar te maken.

Een mogelijke oplossing zou het plaatsen van fabrieken zijn. Deze fabrieken zouden als enige doel het uitstoten van broeikasgassen hebben. Op deze manier zou de temperatuur van Mars stijgen en zou de atmosfeer verdikken. Voor het inbrengen van zuurstof zou men cyanobacteriën naar Mars kunnen brengen zodra er vloeibaar water is. Deze bacteriën overleven goed in slechte omstandigheden en doen aan fotosynthese.

Zwaartekracht

De zwaartekracht op Mars is ongeveer 62% lager dan die op aarde. Men is niet zeker of deze verlaagde zwaartekracht ook de problemen van gewichtloosheid met zich meebrengt, zoals verzwakking van het skelet en spieratrofie. Hier moet men dus ook een oplossing voor vinden.

Magnetosfeer

In tegenstelling tot de aarde heeft Mars geen magnetosfeer. Dit is een magnetisch veld dat een planeet beschermt tegen schadelijke deeltjes afkomstig van de zon. Omdat Mars geen magnetosfeer heeft wordt het oppervlak van de planeet continu blootgesteld aan deze schadelijke deeltjes. Een tweede nadeel is dat het erg moeilijk is om een atmosfeer in stand te houden zonder magnetosfeer. De atmosfeer wordt namelijk steeds gestript door de schadelijke deeltjes, waardoor deze steeds versterkt moet worden.

Vooraleer Mars een tweede aarde wordt is er dus nog heel wat werk, maar wie weet leeft de mens binnen enkele honderden jaren wel op twee planeten.