Bepaling suikergehalte in wijn

Tijdens het proces van wijn maken word de suiker omgezet in alcohol. Het is belangrijk om tijdens het proces de hoeveelheid suiker te bepalen om indien nodig suiker toe te voegen zodat er een maximale hoeveelheid alcohol ontstaat. Ik zal in dit artikel het voorschrift geven en uitleggen hoe en waarom het zo gebeurt.

Voorschrift.

Ijlijn maken, benodigdheden:

• een alkalisch citraat oplossing: 70 gram natriumcitraat, 120 gram natriumbicarbonaat, 25 gram kopersulfaat pentahydraat op lossen in water en aanvullen tot 1 liter. Laat de vloeistof bezinken en haal er de heldere bovenste vloeistof vanaf. De pH moet tussen 10,3 en 10,4 liggen.
• voeg 420 gram kaliumjodide toe aan een maatkolf van 1 liter toe, voeg 3 ml natronloog(1mol/L) toe en vul aan tot de streep.
• voeg 25 ml geconcentreerd zoutzuur toe aan een 10 ml maatkolf en vul aan tot de streep.
• een gestelde thiosulfaat oplossing van 0,1mol/L
• een zetmeeloplossing van 10 gram/L
• een standaard glucose oplossing van 10 gram/L
• voeg 50 gram kaliumthiocyanaat toe aan een 100 ml maatkolf en vul aan tot de streep.
• 6 rondbodemkolven van 500 ml

Uitvoering

• voeg 2 glazen kogeltjes toe aan een rondbodem van 500 ml.
• voeg aan 1 rondbodemkolf 25 gedestileerd water toe en aan de andere respectievelijk 1, 2, 3, 4 en 5 ml van de standaard glucose oplossing toe, vul het volume aan tot ca 25 ml.
• pipetteer 25 ml van de koperoplossingin de rondbodemkolven.
• reflux dit 20 minuten.
• koel af in een waterbad en voeg 10 ml kaliumjodide oplossing toe en 25 ml zoutzuur.
• meng goed om het neerslag op te lossen en de kooldioxide te verdrijven.
• titreer de oplossing met de gestelde thiosulfaat oplossing tot lichtgeel.
• voeg 5 ml zetmeel oplossing toe en titreer verder tot een romig eindpunt.
• voeg 4ml kaliumthiocyanaat oplossing toe en titreer tot een wit eindpunt.

Uitleg:

Het vergistbare suiker in de wijn heeft een eindstandige aldehyde groep die door koper(II) gereduceerd kan worden tot een zuur groep. In de rondbodemkolf zit een overmaat koper(II) ionen die worden omgezet tot koper(I) ionen, de over gebleven koper(II) ionen reageren met kaliumjodide tot I3¯ ionen. Hoe meer vergistbare suiker in de wijn des te minder koper(II) ionen en daardoor minder I3¯ ionen. deze titratie is dus een terug titratie. Daarom heb je een blanco nodig om hoeveelheid koper(II) te bepalen in de 25 ml die je elke keer nauwkeurig toe voegt met een pipet. de rondbodemkolven met 1, 2, 3, 4 en 5 ml van de standaard glucose oplossing bevatten een bekende hoeveelheid glucose, door die te titreren en de daarin gevonden hoeveelheid koper(II) te bepalen en van de blanco af te trekken heb je de hoeveelheid glucose in de oplossing.

Door de gevonden waarden in een grafiek te zetten met op de horizontale as de ml thiosulfaat en op de verticale as mg reducerend suiker, kun je de volgende keer met de hoeveelheid ml waarmee je hebt getitreerd direct aflezen hoeveel suiker in het monster zit. Je moet hierbij wel een hoeveelheid monster in behandeling nemen waarbij je in het midden van de ijkgrafiek uitkomt. Stel je gebruikt 10 ml en komt halverwege de grafiek uit met een waarde van 30 mg dan deel je 30/10ml*1000 = 3 gram/L

Wat is een reflux?

Een reflux is een opstelling waarbij je een rondbodemkolf plaats op een verwarmingsmantel en de glazen kolom waar tussen de wanden water stroomt op de opening van de rondbodemkolf zet. Op deze manier valt het verdampte water weer terug in de vloeistof waardoor verlies van water tegen gegaan word omdat op deze manier ook stoffen die met water meegaan zoals bv koper(II) niet verloren gaan en de bepaling niet verstoord word.