Jupiter (de eerste planeet voorbij de planetoïdengordel)

Jupiter is de eerste planeet voorbij de planetoïdengordel. Deze planeet is het grootste en het zwaarst: even zwaar als alle andere planeten uit het zonnestelsel bij elkaar. Jupiter bestaat bijna volledig uit gas en is hiermee één van de vier gasplaneten die het zonnestelsel rijk is.

Gasplaneet

De grote omvang van Jupiter maakt nog niet dat de planeet ook een stevig, vast oppervlak heeft. Alles wat men ziet wanneer men naar deze planeet kijkt is gas. Dit gas bestaat niet uit slechts een klein dun laagje zoals de damkring van de aarde, bijna de hele planeet is gas. In het midden zit een kern vast materiaal dat ongeveer zo groot is als de aarde. Door de dikke laag gas is het onmogelijk voor ruimteschepen om er te komen. Naarmate je dichter bij de planeet komt, wordt het gas dikker. Ieder ruimteschip dat er probeert te landen, zou worden stukgedrukt door het omringende gas.

Manen

Jupiter is een planeet met grote cijfers. Niet alleen de grootte en de zwaarte maken van hem een superplaneet, ook heeft de planeet een groot aantal manen: 63. Hiervan zijn er echter maar 16 officieel bekend. De vier grootste manen werden in 1610 ontdekt door de beroemde Italiaanse wetenschapper Galileo Galilei. Voor die tijd was dat erg vreemd omdat begin 17e eeuw iedereen dacht dat alles in het zonnestelsel om de aarde cirkelde. Ineens vond Galilei vier hemellichamen die in banen rond Jupiter zaten. Deze vier manen zijn buiten het feit dat ze erg groot zijn, ook erg bijzonder en verschillend. Een opsomming van deze manen, gevonden door Galileo Galilei:

• Io. Deze maan is bezaaid met honderden vulkanen. Van deze maan zijn foto’s waarop uitbarstingen te zien zijn met een hoogte van 300 kilometer. Daarnaast zijn er ook kilometers diepe kloven, liggen er meren van gesmolten zwavel en stromen van een (nog) onbekende vloeistof die traag over het land ‘kruipt’.
• Europa is een andere grote maan die is ontdekt door Galilei. Deze maan is helemaal bedekt met ijs en heeft bijna geen kraters, in tegenstelling tot de meeste andere manen in het zonnestelsel. Een andere bijzonderheid aan deze maan is dat er onder de laag is misschien vloeibaar water is te vinden. Het zou dus mogelijk kunnen zijn dat er leven is op Europa. Hierbij moet niet aan grote vissen worden gedacht; eencellige, piepkleine beestjes zouden al heel wat zijn.
• Ganymedes is met een doorsnede van 5262 kilometer de grootste maan van het zonnestelsel. Daarnaast is deze maan groter dan de planeten Mercurius en Pluto.
• Callisto is de vierde maan. Deze maan is de meest pokdalige maan van het zonnestelsel, dus bezaaid met kraters. Ondanks deze kraters heeft de maan een erg aparte naam: Callisto is het Griekse woord voor ‘de mooiste’.

Grote Rode Vlek

Jupiter heeft een dik wolkendek waar stromen woeden met enorme snelheden. Er zijn winden die snelheden van 600 kilometer kunnen halen. De Grote Rode Vlek is de grootste storm op Jupiter. Deze ovale wervelwind heeft een grootte van 25.000 kilometer lang en 12.000 kilometer hoog. Dit is vergelijkbaar met twee keer de aarde. In de 17e eeuw werd de storm ontdekt en woedt dus al honderden jaren lang. In het begin werd er gedacht dat zo’n storm erg uniek was. Tegenwoordig is bekend dat Neptunus er ook één heeft, de Donkere Ovaal. Saturnus beschikt zelfs over meerdere stormen. Deze stormen zijn wel veel kleiner dan de Grote Rode Vlek.

Bestaan van de aarde

Er zijn sterrenkundigen die denken dat het leven op aarde is gered door Jupiter. Deze grote planeet heeft namelijk een enorme aantrekkingskracht waardoor brokken steen zouden worden weggehouden uit de binnenste delen van het zonnestelsel. Volgens de sterrenkundigen zou het leven op aarde anders allang zijn uitgegroeid tot een verdwaald stuk ruimtepuin.

God

Jupiter was de koning van de Romeinse goden en de baas van de hemel. Het is daarom erg toepasselijk dat deze grote planeet de naam Jupiter draagt. De manen van Jupiter hebben allemaal iets te maken met de Griekse versie van Jupiter, Zeus. Een voorbeeld hiervan is Io, een prinses waar Zeus verliefd op was geworden. Amalthea is een andere naam van een Jupiter-maan. Deze naam komt van de geit die Zeus opvoedde op het Griekse eiland Kreta.

Algemene gegevens