Lichtkleuren versus inktkleuren

Lichtkleuren versus inktkleuren Lichtkleuren kunnen worden beschreven met de RGB-kleurencode. Elke lichtkleur kan immers worden samengesteld door rood, groen en blauw licht in een bepaalde verhouding te mengen. De inktpatronen die je nodig hebt voor je kleurenprinter bevatten echter geen rode, groene of blauwe inkt. Ze bevatten magenta, cyaan en gele inkt. Je kan alle inktkleuren verkrijgen door deze drie kleuren in alle mogelijke verhoudingen te mengen. Er bestaat dus duidelijk een verschil tussen licht- en inktkleuren.

Wit licht

Het witte licht dat wordt uitgezonden door een lichtbron of door de zon kan door een prisma worden opgesplitst in alle kleuren van de regenboog (ROGGBIV, Rood Oranje Geel Groen Blauw Indigo Violet). Hetzelfde fenomeen neem je waar als de zon schijnt terwijl het regent. De regendruppels zorgen dan voor de opsplitsing van wit licht in zijn samenstellende lichtkleuren, resulterend in een regenboog.

Lichtkleuren

Elke lichtkleur kan worden uitgedrukt in een RGB-code. RGB staat voor Rood Groen Blauw. Dit zijn de primaire lichtkleuren. Elke lichtkleur heeft een bepaalde samenstelling van deze drie primaire kleuren. Dus door de primaire lichtkleuren te mengen in alle mogelijke verhoudingen, kan je alle mogelijke lichtkleuren verkrijgen.

Additieve kleurmenging

Additieve kleurmengingAdditieve kleurmenging
Rood en blauw licht samen geeft de lichtkleur magenta. Rood en groen licht geven samen geel licht. En blauw en groen licht kleuren samen cyaan. Magenta, geel en cyaan zijn de secundaire lichtkleuren. Hiervoor dienen de primaire lichtkleuren twee aan twee steeds in gelijke verhoudingen te worden samengevoegd. Indien je de drie primaire kleuren in gelijke verhoudingen samenvoegt, krijg je wit licht. Door de drie primaire lichtkleuren in verschillende verhoudingen samen te voegen, kan je een ontelbaar aantal lichtkleuren verkrijgen.

Inktkleuren

Indien je in kleur wil printen, heb je drie verschillende inktpatronen nodig: magenta, geel en cyaan. Dit zijn dus de secundaire lichtkleuren. Voor inkt zijn magenta, geel en cyaan echter de primaire kleuren en rood, blauw en groen de secundaire.

Absorptie en weerkaatsing van licht door rode, blauwe en groene voorwerpen

Waarom is een aardbei rood? Dit komt omdat een aardbei alle lichtkleuren absorbeert behalve rood licht. Rood licht wordt dus weerkaatst door de aardbei en dat maakt dat we een aardbei zien als een rode vrucht. Indien je in het donker een aardbei beschijnt met blauw of groen licht, zullen we de aardbei niet zien omdat ze het blauwe en het groene licht absorbeert. Dezelfde redenering kan worden gedaan voor een groen en een blauw voorwerp. Deze zullen respectievelijk groen en blauw licht weerkaatsen en de andere kleuren absorberen.

Rood voorwerpRood voorwerp
Blauw voorwerpBlauw voorwerp
Groen voorwerpGroen voorwerp

Absorptie en weerkaatsing van licht door magenta, cyaan en gele voorwerpen

Waarom is een banaan geel? Dit komt omdat een banaan alle kleuren absorbeert behalve geel licht. Geel is echter geen primaire lichtkleur en bestaat uit rood en groen licht. De banaan weerkaatst dus rood en groen licht wat wij samen als geel licht zien. Dezelfde redenering kan worden doorgetrokken voor magenta en cyaan voorwerpen. Deze zullen respectievelijk magenta en cyaan licht weerkaatsen. Magenta licht is samengesteld uit rood en blauw licht en cyaan licht bestaat uit groen en blauw licht.

Magenta voorwerpMagenta voorwerp
Cyaan voorwerpCyaan voorwerp
Geel voorwerpGeel voorwerp

Substractieve kleurmenging

Substractieve kleurmengingSubstractieve kleurmenging
Door de primaire inktkleuren twee aan twee in gelijke verhoudingen te mengen, verkrijg je de secundaire inktkleuren groen, rood en blauw. Door de drie primaire inktkleuren in gelijke verhoudingen te mengen, verkrijg je zwarte inkt.

Cyaan + geel
Als je cyaan inkt met gele inkt mengt, krijg je groene inkt. Dit komt omdat cyaan inkt en gele inkt allebei groen licht weerkaatsen. Cyaan inkt weerkaatst ook blauw licht maar dat zal worden geabsorbeerd door de gele inkt. De gele inkt weerkaatst ook rood licht maar dat wordt geabsorbeerd door de cyaan inkt.

Magenta + cyaan
Als je magenta inkt met cyaan inkt mengt, krijg je blauwe inkt. Dit komt omdat magenta inkt en cyaan inkt allebei blauw licht weerkaatsen. Magenta inkt weerkaatst ook rood licht maar dat zal worden geabsorbeerd door de cyaan inkt. De cyaan inkt weerkaatst ook groen licht maar dat wordt geabsorbeerd door de magenta inkt.

Magenta + geel
Als je magenta inkt met gele inkt mengt, krijg je rode inkt. Dit komt omdat magenta inkt en gele inkt allebei rood licht weerkaatsen. Magenta inkt weerkaatst ook blauw licht maar dat zal worden geabsorbeerd door de gele inkt. De gele inkt weerkaatst ook groen licht maar dat wordt geabsorbeerd door de magenta inkt.

Magenta + geel + cyaan
Zwarte inkt is zwart omdat het alle kleuren absorbeert en dus geen enkele kleur weerkaatst. Je verkrijgt een zwarte kleur door magenta inkt, cyaan inkt en gele inkt in gelijke verhoudingen bij elkaar te voegen. De drie inktkleuren hebben geen gemeenschappelijk lichtkleur die ze weerkaatsten. Van de twee lichtkleuren die elke inkt weerkaatst wordt er telkens één kleur door één van de andere inkten geabsorbeerd.

Primair versus secundair

Primaire kleuren zijn kleuren waarmee je alle andere kleuren kan maken. Secundaire kleuren ontstaan door de primaire kleuren twee aan twee te mengen.

Voor licht zijn de primaire kleuren rood, groen en blauw. Door deze kleuren twee aan twee te mengen, krijg je de secundaire lichtkleuren magenta, cyaan en geel. Indien je de drie primaire lichtkleuren in gelijke verhoudingen mengt, krijg je wit licht. Van de secundaire lichtkleuren heb je er maar twee (in gelijke verhouding) nodig om wit licht te verkrijgen.

Voor inkt zijn de primaire kleuren magenta, cyaan en geel. Door deze inktkleuren twee aan twee te mengen, krijg je de secundaire inktkleuren rood, blauw en groen. Indien je de primaire inktkleuren in gelijke verhouding mengt, krijg je zwarte inkt. Van de secundaire inktkleuren heb je er slechts twee nodig om zwarte verf te bekomen.

Een wit versus een zwart voorwerp

Een wit voorwerp is een voorwerp dat geen kleuren absorbeert en dus alle kleuren weerkaatst. Deze kleuren vormen allemaal samen wit licht en wij zien dit voorwerp dus als een wit voorwerp. Een zwart voorwerp absorbeert alle kleuren en weerkaatst dus niks. We zien het voorwerp dan ook als een kleurloos of zwart voorwerp. Zwart is dus geen kleur.
© 2020 - 2024 Guust2016, het auteursrecht van dit artikel ligt bij de infoteur. Zonder toestemming is vermenigvuldiging verboden. Per 2021 gaat InfoNu verder als archief, artikelen worden nog maar beperkt geactualiseerd.
Gerelateerde artikelen
Hoe maak je de kleur bruin?Veel mensen hebben geen idee hoe ze bruin maken, het staat immers niet op de kleurencirkel. Je kunt bruin maken door de…
Kleuren: de theorieKleuren: de theorieNatuurlijk weet iedereen wat een kleur is, hoewel men het misschien niet onder woorden kan brengen. Als klein kindje zij…
Alles wat je over kleuren moet weten!Alles wat je over kleuren moet weten!Kleuren zien we door het wit licht. Als er geen licht is, kunnen we ook geen kleuren zien. Indien de lichtbron gekleurd…
Tekenen met kinderen: kleuren mengen met kleurpotloodTekenen met kinderen: kleuren mengen met kleurpotloodKinderen kleuren graag met kleurpotlood en als ze dat doen, mengen ze de kleuren ook. Als je ze er echter van bewust wil…

Absorptie en emissie door elektronenAbsorptie en emissie door elektronenNiels Bohr was een Deens wetenschapper die aan het begin van de 20ste eeuw een verband legde tussen de kleureffecten bij…
Bereiding van halogeenalkanen uit alkanen en alkenenBereiding van halogeenalkanen uit alkanen en alkenenUit koolwaterstoffen zoals alkanen en alkenen kunnen op eenvoudige wijze halogeenalkanen worden bereid. Alhoewel de eind…
Bronnen en referenties
  • Inleidingsfoto: Prawny, Pixabay
Guust2016 (74 artikelen)
Gepubliceerd: 30-04-2020
Rubriek: Wetenschap
Subrubriek: Scheikunde
Bronnen en referenties: 1
Per 2021 gaat InfoNu verder als archief. Het grote aanbod van artikelen blijft beschikbaar maar er worden geen nieuwe artikelen meer gepubliceerd en nog maar beperkt geactualiseerd, daardoor kunnen artikelen op bepaalde punten verouderd zijn. Reacties plaatsen bij artikelen is niet meer mogelijk.