De veelzijdigheid van de rubberplant Guayule

De van oorsprong Amerikaanse plant kent vele goede eigenschappen zoals plantaardige oliën en kunnen worden omgezet in rubber. Het vormt daarmee een belangrijke natuurlijke en relatief goedkope bron om het materiaal duurzaam te produceren. Het kan daardoor als interessant alternatief voor olie worden gebruikt en dus ook voor op olie-gebasseerde toepassingen. Wat is dit voor plant en welke voordelen kunnen eruit worden gehaald?

Rubberplant Guayule

• Voorkomen van de plant
• Latex productie
• Ontwikkeling tezamen met paardenbloem
• Alternatief in ontwikkeling
• Rendement rubberplant Guayule
• Daar planten waar anders niets groeit
• Wat te doen met plantrestanten?
• De toekomst: rijden op plantaardige banden

Voorkomen van de plant

De plant groeit als heester en is familie van de Aster. Oorspronkelijk komt het voor in dorre gebieden van het zuidwesten van de VS en noord Mexico. Voordat Amerika door Europeanen werd ontdekt waren het de grote indianen clans en de Maya’s die gebruik maakten van de rubber eigenschappen van de plant. De naam van de plant komt dan ook van het woord Nahuatl oftewel ulli en betekent rubber.

Latex productie

Een aan rubber verwant materiaal is latex. Uit de plant wordt reeds geruime tijd latex gewonnen, waarmee bijvoorbeeld handschoenen, ballonnen enzovoorts worden gemaakt. Daartoe hoeft dus niet ander rubber voor aangewend te worden. Omdat latex praktisch dezelfde kenmerken heeft als rubber is de stap snel gemaakt om op een natuurlijke manier het materiaal te produceren. Bijkomend voordeel is dat het materiaal uit deze plant geen allergische bijeffecten heeft, waardoor iedereen het kan dragen. Het is dus goed toepasbaar binnen medische behandelingen.

Ontwikkeling tezamen met paardenbloem

Een nieuwe ontwikkeling is dat men zo gezegd rubber uit paardenbloem wil halen voor de productie van banden. Strikt genomen is dat mogelijk echter de verhouding van rubberopbrengst tussen de twee planten is groot. Uiteraard worden de rendementen op een hectare met de tijd per plant beter, echter momenteel zit er nog een groot verschil qua opbrengst:

• 150 kg rubber bij 2000 kg productie paardenbloemen per hectare (resultaten Rusland);
• 1500 kg rubber op een hectare Guayule (test Zuid Spanje).

Rubber van natuurlijke bodem zal dan ook primair worden gezocht uit de Guayule plant. Het droge klimaat van Zuid Europa is geschikt voor deze plant terwijl Noord Europa zich moet richten op de paardenbloem. Wat zijn de aanvullende positieve eigenschappen van de plant?

Alternatief in ontwikkeling

Natuurlijk geproduceerde producten zijn goed voor het milieu en dat houdt in dat de plant in opmars is. De ontwikkelingen gaan snel en dus zal het aantal producten gemaakt van Guayule rubber met de tijd snel toenemen. Het kan dan ook een interessante investering zijn om het materiaal uit de plant te halen. Aanvullend biedt het de mogelijkheid om oliën te gebruiken voor bio-brandstof, omdat de plant niet op onze voedsellijst staat. Productie van olie uit eetbare producten zorgt ervoor dat honger niet de wereld uit wordt geholpen. Door juist planten te gebruiken die niet eetbaar zijn wordt die ethische vraagstelling vermeden.

Rendement rubberplant Guayule

Omdat rubber een relatief schaars product is kan iedere vorm van extra rubberproductie veel opleveren. Rubberbomen kunnen een bepaalde hoeveelheid opleveren. Daarnaast wordt er eveneens kunstmatig geproduceerde rubber gemaakt. Ondanks dat wordt bijvoorbeeld in de autoracesport of voor vliegtuigbanden de voorkeur gegeven aan natuurlijk rubber, wegens de hogere hitte weerstandscapaciteiten. Uiteraard zal het Guayule rubber nog een verbeteringsslag moeten ondergaan, echter het kan reeds voor gewone autobanden voor het rijvlak worden gebruikt. Het houdt in dat er een goed rendement op de plant kan worden behaald. Naarmate de ontwikkelingen harder gaan zal de verhouding tussen productiekosten en opbrengsten veel gunstiger worden.

Daar planten waar anders niets groeit

Een zeer interessant voordeel van de plant is dat het groeit op plekken waar anders niets kan gedijen. De meest dorre en ongunstige omstandigheden zijn voor de tere plant geen probleem. Het groeit als het ware als kool en daar kunnen vele gebieden in de wereld van profiteren. Denk aan plantages aan de rand van woestijnen, zodat de plaatselijke bevolking en boeren daar optimaal van kan profiteren. Ook in Europa zijn er gebieden waar de plant optimaal kan groeien. Denk aan de binnenlanden van Spanje maar ook Frankrijk, Italië en Griekenland zijn er uitermate geschikt voor.

Wat te doen met plantrestanten?

Is eenmaal het gewenste materiaal uit de plant gehaald dan blijft er een plantaardig restmateriaal over. Dat kan enerzijds als voeding gelden voor dieren maar anderzijds kan het ook in een vergistingsinstallatie worden gebruikt. Daarmee kan energie uit gassen worden opgewekt, zodat de prijs voor het produceren van het materiaal naar beneden wordt gehaald.

De toekomst: rijden op plantaardige banden

Het zal nog even duren voordat banden compleet zijn gemaakt van plantaardige Guayule oliën, echter het rijvlak kan er reeds mee worden samengesteld. Niet lang duurt het voordat de kwaliteiten van het materiaal dermate zijn verbeterd dat ook zwaarbelaste banden er compleet van kunnen worden gemaakt. Door toenemende productie wereldwijd neemt het aandeel milieuvriendelijke banden toe, waarvan ook achtergestelde gebieden goed van kunnen profiteren.