Kwalitatieve analyse

Er zijn vele methoden om kwalitatief onderzoek uit te voeren. Kwalitatief onderzoek is inductief van aard. In dit artikel wordt de kwalitatieve analyse van onderzoeksresultaten besproken. Hoe kan men gegevens kwalitatief verwerken en welke hulpmiddelen passen daarbij?

Kwalitatief onderzoek

Kwalitatief onderzoek gaat over de betekenis die mensen aan bepaalde situaties en gedrag verlenen. Het kwalitatief onderzoeksproces is niet vast omlijnd. Er is wel een gefaseerd onderzoeksplan. Als je het onderzoeksproces herhaalt, wordt dit “constante vergelijking” genoemd.

Inductief vs deductief

Kwalitatief onderzoek heeft een inductief karakter. Dat houdt in dat er gezocht wordt naar een theorie die past bij de verzamelde data. Inductief onderzoek is daarmee theorievormen van aard. Er wordt geen van tevoren opgestelde theorie getoetst, maar er wordt gezocht naar structuur in de data. Volgens sommige wetenschappers is de gerichtheid op inductie een bezwaar van kwalitatief onderzoek.

Deductief houdt in dat een algemene regel wordt toegepast op een situatie. Deductief is dus theorietoetsend.

Kwalitatieve verwerking van gegevens

De kwalitatieve verwerking van gegevens verloopt volgens een gestructureerd stappenplan, welke hier wordt besproken.

• Stap 1: uiteenrafelen van gegevens
• Stap 2: evalueren van gebruikte termen: welke waarde kennen de onderzoekseenheden toe?
• Stap 3: fragmenten coderen (woord)
• Stap 4: termen groeperen
• Stap 5: hiërarchie aanbrengen
• Stap 6: zoeken naar verbanden
• Stap 7: model/diagram
• Stap 8: het model in verband brengen met de probleemstelling

Hulpmiddelen kwalitatieve analyse

Er zijn vele hulpmiddelen voor de kwalitatieve analyse van onderzoeksresultaten. Zo kan men de resultaten weergeven in een diagram. Een cirkeldiagram, lijndiagram of staafdiagram, maar bijvoorbeeld ook een beelddiagram zijn geschikte hulpmiddelen om kwalitatieve onderzoeksresultaten zichtbaar te maken.

Verder maken wetenschappers vaak gebruik van een logboek, waarin zij hun werkzaamheden en de tijdsduur nauwkeurig registreren. een andere mogelijkheid is het gebruik van speciale software. Ook kan men een kaartsysteem ontwerpen om gegevens te ordenen.