De onherroepelijke volmacht

De onherroepelijke volmacht of machtiging is geen onbekend fenomeen in het recht. We zien deze volmacht regelmatig opduiken bij het opstellen van scheidingspapieren en zakelijke contracten. Vaak is de onherroepelijke volmacht een stok achter de deur. Maar steeds meer zien we deze volmacht nu ook als iemand bepaalde betalingsachterstanden heeft, zoals bij de betaling van de hypotheek. U bent echter niet verplicht om een dergelijke machtiging af te geven, ook al kan de druk soms groot zijn. Wat zijn de gevolgen?

Een volmacht geven aan iemand

Bij een volmacht is er een volmachtgever en een gevolmachtigde. De volmachtgever geeft de gevolmachtigde, ook wel lastdrager genoemd, het recht om namens hem de in de volmacht geformuleerde privaatrechtelijke handelingen uit te voeren. De volmachtverlener blijft wel verantwoordelijk voor de rechtshandelingen. Uitzondering hierop is de onder curatele en onder bewind gestelde. In de machtiging is aangeven om welke handelingen het gaat, wie de volmachtverlener is, wie de gemachtigde is, om welke rechtshandelingen het gaat en hoe lang de volmacht geldig is, de plaats, datum en handtekeningen. Kenmerk van een gewone volmacht is dat u de volmacht altijd kunt herroepen en dat het in de volmacht gestelde niet in strijd mag zijn met de wet. Als er geen periode is aangegeven, dan geldt de volmacht voor onbepaalde tijd. Een gewone volmacht vervalt bij overlijden.

De onherroepelijke volmacht

In de praktijk zien we steeds vaker de onherroepelijke volmacht. Zoals de naam aangeeft kunt u een dergelijke volmacht niet herroepen en is deze volmacht niet voor een bepaalde tijd en eindigt die niet bij overlijden. Deze machtiging geeft de gemachtigde alle rechten op voorwaarde dat ze niet in strijd zijn met de wet. Wie een hypotheek heeft afgesloten kan geconfronteerd worden met het verzoek om een onherroepelijke volmacht te tekenen. Banken gaan hiertoe regelmatig over wanneer er sprake is van betalingsachterstanden. Niet onlogisch want het geeft de banken vele vrijheden. De executieveiling kan worden voorkomen via een onderhandse verkoop en de bank hoeft bij overlijden niet te wachten op de erfgenamen, en dat kan bij onenigheden bij een erfenis veel tijd schelen.

Hypotheek afsluiten

Wie een huis koopt en een hypotheek afsluit zal bij de notaris ook een hypotheekakte moeten ondertekenen. Met de ondertekening van de hypotheekakte wordt vastgelegd dat uw huis als onderpand dient in ruil voor een geldlening en dat de geldverstrekker het recht heeft om, wanneer betalingsafspraken niet worden nagekomen, dit onderpand in het openbaar te verkopen. Hiermee wordt verkoop op een executieveiling bedoeld. Een executieveiling is met allerlei regels omgeven. Zo is de leiding van de veiling in handen van een notaris die bepaalt:

• Of hij een bepaald bod zal erkennen.
• Wie is toegelaten tot de veiling.
• Om de veiling te hervatten of staken.
• Welke maatregelen hij zal treffen om naar zijn oordeel een goede veiling mogelijk te maken.

Het oordeel van de notaris is bij dit alles beslissend.

De onherroepelijke volmacht als machtsmiddel bij hypotheek

Bij een onherroepelijke volmacht staat de notaris in beginsel buiten spel. De bank kan de volmacht ook als pressiemiddel gebruiken om tot een voor de bank wenselijke schuldregeling te komen of het onderpand ondershands naar eigen wens te verkopen. Nu lopen de wensen van eigenaar en bank meestal niet uiteen wat betreft het doel om de maximale opbrengst binnen te halen, maar de waarborgen voor de volmachtgever zoals we die bij een executieveiling kennen, ontbreken. Tot slot is het zo dat als er een behoorlijke overwaarde van het huis is de bank eerder geneigd zal zijn snel te verkopen en tegen een lagere prijs, dan de eigenaar zelf.

Slot

Het is begrijpelijk dat een bank graag een onherroepelijke volmacht wil om snel te kunnen handelen. Voor de huiseigenaar is het nog maar de vraag of hij daaraan moet meewerken. Als u een volmacht afgeeft kunt u daarin het beste ook een goede minimumprijs afspreken en een periode afspreken waarin de volmacht geldig is. Nog beter is het om niet in betalingsproblemen te komen. Dan kan een lening oversluiten en overleg met de bank vaak een veel beter resultaat geven om de leningen betaalbaar te houden.