Botontkalking door geneesmiddelen: het is te voorkomen

Botontkalking door medicijngebruik komt veel voor. Per jaar belandden zo’n 80.000 mensen op de eerste hulp omdat ze iets gebroken hebben. Een groot deel daarvan komt door botontkalking of osteoporose door medicijngebruik. Botontkalking door medicijngebruik kan echter voorkomen worden. Maar dan moet je wel weten dat de medicijnen die je gebruikt zorgen voor broze botten.

Corticosteroïden zoals prednisolon veroorzaken botontkalking

Corticosteroïden zoals prednisolon zorgen in hoge mate voor botontkalking. Toch hoeft het gebruik van die middelen die mensen nodig hebben bij onder andere zware ontstekingen niet te betekenen dat hun botten steeds dunner worden. Als de medicatie wordt aangepast lopen mensen namelijk veel minder risico op osteoporose en botbreuken.

Medicijnen worden te weinig aangepast om botontkalking te voorkomen

Uit het onderzoek van Antonius Ziekenhuis-apotheker Michiel Duyvendak is gebleken dat bij maar 54 procent van de patiënten de medicijnen aangepast werden om zo botontkalking te voorkomen. Daarin is de rol van de apotheker groot. Hij of zij zal er voor moeten zorgen dat er tegenover een middel dat botontkalking veroorzaakt, een middel staat dat dit weer tegengaan.

Waarom schrijven artsen bij botontkalkende middelen geen tegenmiddelen voor?

Uit het onderzoek van Duyvendak is gebleken dat dokters de verantwoordelijkheid vaak doorschuiven naar een andere college. Terwijl het vrij simpel is om een medicijn tegen botontkalking voor te schrijven. Dit zijn de zogeheten bisfosfonaten.

Richtlijnen voor aanvullende medicijnen bij medicatie die botontkalking veroorzaakt

Toch zou dit niet zo hoeven zijn, want er zijn hele duidelijke richtlijnen over welke medicijnen een patiënt moet slikken om de botontkalking door onder andere Corticosteroïden tegen te gaan. Daarbij zou de apotheker een centrale rol toebedeeld moeten krijgen omdat die weet wat de patiënt voor medicijnen slikt en of er ook een soort “tegengif”wordt gegeven tegen de medicijnen die zorgen voor dunnere en brozere botten.

Dagdosis medicijnen bijhouden

Duyvendak ontwikkelde software waarmee de apotheker de gemiddelde dagdosis van de
patiënt kan uitrekenen. Hij deed dit omdat heel veel mensen weliswaar een voorschrift hebben gekregen van hun arts, maar zich daar vaak niet aan houden. Door de apotheekgegevens er bij te pakken is wel duidelijk te zien hoeveel iemand corticosteroïden iemand daadwerkelijk slikt. Worden er meer medicijnen ingenomen die botontkalking bevorderen dan kan de apotheker daar op inspelen en via de huisarts of specialist zorgen voor de juiste middelen tegen die botontkalking geven. Soms ook kan in overleg de dosis prednisolon verlaagd worden of zelfs gestopt.

Operatiepatiënten en botontkalking

In ziekenhuizen krijgen patiënten vaak niet de medicijnen die ze wel zouden moeten krijgen als ze geopereerd moeten worden. Er gaat nogal het nodige mis op dat gebied. Patiënten zouden zelf ook heel goed moeten bijhouden wat ze slikken en ook hoeveel ze daar van slikken. En ze zouden dit eerlijk moeten vertellen zelfs al gaat dit in tegen de voorschriften van de arts. Er kunnen namelijk botbreuken mee voorkomen worden. Botbreuken die ook nog eens veel minder goed helen door de osteoporose.

Apotheker doet de intake om medicijngebruik in de gaten te houden

Duyvendak pleit er overigens ook voor dat voordat een patiënt wordt geopereerd er een intake wordt gedaan met een apothekersassistent zodat direct duidelijk is wat de patiënt slikt aan medicijnen en waar eventueel bijgestuurd zou moeten worden. Daarmee houdt de apotheker de spilfunctie en niet een andere specialist die wellicht de verkeerde gegevens heeft.