Urinewegsysteem

Urine wordt geproduceerd in de nieren. Een gezond persoon heeft twee nieren, de onderste twee ribben bedekken de nieren voor een gedeelte. De nieren vallen onder de hoge urinewegen net als de nierbekken en ureters (urineleiders). Onder de lage urinewegen vallen de blaas en de urethra (urinebuis).

• Nieren
• Ureters
• Blaas
• Urethra

Nieren

De mens heeft twee boonvormige organen aan weerszijden van de wervelkolom zitten. Dit zijn de nieren. Wat opvallend is aan de nieren is de bloedvoorziening, er lopen dikke bloedvaten die de nieren rechtstreeks met het hart verbinden. Aan de binnenkant van de nier bevindt zich het nierbekken. Dit is een klein reservoir voor de urine die in de nier geproduceerd wordt, elke nier heeft zijn eigen nierbekken. De nieren hebben een belangrijke functie binnen het menselijk lichaam, ze zuiveren als het ware het bloed. Het teveel aan water en afvalstoffen worden weggevoerd uit het lichaam. Daarbuiten hebben nieren nog meer belangrijke functies:

• Excretie van (afval)stoffen
• Regulatie van het bloedvolume en bloeddruk
• Regulatie van concentratie opgeloste stoffen in bloed
• Regulatie van extracellulaire vloeistof pH
• Regulatie rode bloedcel synthese
• Vitamine D sythese

Om het bloed te filteren wordt deze door de niercorpus geleidt. De niercorpus is een soort zakje waar het bloed en de urineafvoer (nefron) samen komen. De scheiding tussen de niercorpus en de nefron is een membraan. Dit membraan is semi-permeabel, dit betekend dat het membraan halfdoorlatend is. Het membraan laat namelijk alleen water en afvalstoffen door. Dit zijn namelijk maar kleine moleculen. Rode en witte bloedcellen zijn daar te groot voor, net als eiwitten. Omdat er aan de andere kant van het membraan een kleinere osmotische waarde aanwezig is treedt er osmose op in de richting van de ureters. Voordat de urine daadwerkelijk via de nefron naar de ureter getransporteerd wordt vindt er nog een tweetal processen plaats, namelijk tubulaire reabsorptie en tubulaire secretie. Er loopt een heel dun bloedvat langs de nefron, hier wordt het gezuiverde water en andere belangrijke stoffen die toch in de urine zijn gekomen opgenomen. Vervolgens wordt het teveel aan water en stoffen weer terug in de nefron gebracht. De reabsorptie is een belangrijk proces, als al het water wat gezuiverd is uit geplast zou worden zou het lichaam al heel snel uitdrogen (het gaat hier over +/- 180 liter per dag). De urine wordt van de nefron getransporteerd naar de ureters.

Ureters

De ureters, of terwijl de urineleiders vervoeren de urine van de nieren naar de blaas. Deze zijn elk 25 tot 35 cm lang. De ureter bestaat uit drie delen:

• Lamina propria (deze is dik en elastisch en ondoordringbaar)
• Laag zachte spieren
• Adventitia (vezelachtig bindweefsel)

De urine wordt door de ureters voortbewogen door de spier. Aan het uiteinde van de ureters zit een soort ventiel, deze zorgt ervoor dat de urine uit de blaas niet terug de ureter in kan lopen.

Blaas

De ureters komen uit in de blaas. Deze slaat de urine tijdelijk op, zodat er niet constand urine uit de erthra druppelt. De blaas kan tot zo'n 400 ml aan urine bevatten. Wanneer de blaas leeg is, is deze niet groter dan een biljartbal. De blaas bevat hetzelfde soort spier als de ureters. Deze spierlaag zorgt ervoor dat de urine gemakkelijk verwijderd kan worden uit de blaas. Onderaan de blaas zit de sluitspier, deze zorgt ervoor dat de urine in de blaas blijft zitten. Als de blaas vol is gaat er een signaal naar de hersenen. Hoe voller de blaas hoe heftiger dit signaal.

Urethra

De Urethra is de urinebuis. Via deze buis wordt de urine vanuit de blaas weggeleid. Bij mannen wordt de urinebuis ook gebruikt om sperma naar buiten te leiden. Bij mannen is de urethra langer dan bij vrouwen, bij mannen is hij 20 cm lang terwijl dit bij vrouwen maar 2,5 tot 4 cm is. Omdat de urethra bij vrouwen korter is en zich dichter bij de anus bevindt is de kans op urineweginfecties groter dan bij mannen.