IJsheiligen: houd rekening met 15 mei
IJsheiligen vallen van 11 tot en met 14 mei en staat voor een aantal Heiligen. Maar de periode na IJsheiligen vanaf 15 mei is vooral voor tuinders belangrijk. Want er kunnen na IJsheiligen weer planten en zaden de grond in. Een ding is dan ook zeker: IJsheiligen afwachten is wel het beste wat je kunt doen voor de tuin.
IJsheiligen- de naamdagen van Katholieke heiligen
IJsheiligen vallen van 11 tot 15 mei. Op die dagen vallen de naamdagen van katholieke heiligen. De hele periode wordt aangeduid met IJsheiligen en geeft verder aan dat de kans op nachtvorst minimaal is. IJsheiligen betekenen dus niet dat er juist meer kans is op nachtvorst, want dat wordt nog wel eens gedacht.Herdacht worden de volgende Heiligen op de volgende dagen:
- Mamertus (11 mei)
- Pancratius (12 mei)
- Servatius van Maastricht (13 mei)
- Bonifatius van Tarsus (14 mei)
- Sophia van Rome (15 mei)
Kilte van het voorjaar is nog voelbaar
Op 15 mei is meestal de kilte van het voorjaar nog goed voelbaar. Toch is de datum voor tuinders van het grootste belang, want het markeert de dag dat de kans op nachtvorst voorbij is. Natuurlijk komt er nog wel eens een dag voor dat er in de nacht nachtvorst is, maar dat is vanaf 15 mei verwaarloosbaar.
Van oudsher weten tuinders dat ze vanaf 15 mei weer kunnen telen
Boeren en tuinders weten het al heel lang: vanaf 15 mei kan er weer geplant worden. De boontjes, de dahlia’s en de Afrikaantjes kunnen weer gezaaid of geplant worden.
Veel planten in Nederland komen uit warmere oorden
Veel planten en groenten die inmiddels in Nederland groeien, komen uit streken die als tropisch of subtropisch kunnen worden omschreven. Hierdoor is voor veel planten nachtvorst een groot gevaar. Zo is voor veel mensen het Afrikaantje dan wel een heel gewone plant geworden, hij komt wel uit Mexico. De plant komt hier trouwens via schapenwol. In 1720 werd schapenwol uit Mexico per schip naar zuidelijk Afrika getransporteerd. In de wol zaten zaadjes van de plant, die in Afrika snel uitgroeiden tot planten. Het werd daar zelfs een plaag. De naam Afrikaantje is dus eigenlijk een hele rare naam, want het had betere Mexicaantje genoemd kunnen worden.
Meer planten uit Mexico
Er zijn overigens meer planten uit Mexico die hier terecht zijn gekomen. Veel daarvan beschouwen mensen als Nederlands, maar ze zijn het alles behalve. Mexicaans zijn onder andere:
- Zonnebloemen
- Pompoenen
- Mais
- (sier)tabak
Planten die niet tegen vorst kunnen
Al deze bovengenoemde planten kunnen niet tegen vorst, maar ook minder tropische planten doorstaan bevriezing niet. Maar de planten uit warme landen worden ook al bij temperaturen net boven nul geel en stoppen onmiddellijk met groeien. Vriest het daadwerkelijk dan zijn de volgende ochtend doodgevroren. Daarom is het goed om te wachten tot het half mei is voordat de meeste planten de grond in gaan of weer buiten worden gezet.
In tuincentra staan al allemaal bijna bloeiende planten voor 15 mei; wat doen ze daar?
Het vreemde is wel dat er voor 15 mei in tuincentra al van alles te krijgen is aan planten en zelfs bijna bloeiende planten. Afrikaantjes, Petunia’s en geraniums staan al overal al te schreeuwen om klanten. Omdat de meeste mensen dan denken dat het dus wel kan, nemen ze de planten mee. Maar als er dan dus toch nog nachtvorst is en de planten staan in de volle grond, dan is het plezier van korte duur. Daar komt nog bij dat de planten die op dat moment worden aangeboden zo rechtstreeks uit de kas komen en dus helemaal niet tegen lage temperaturen of een wisseling van temperaturen kunnen.
Dahlia’s en begonia’s niet in mei al in de tuin zetten
Zet dus voor 15 mei geen dahlia’s, begonia’s, Afrikaantjes, petunia’s of geraniums in de tuin. Zet eigenlijk helemaal niets in de tuin dat er niet al instond. Het vroeg uitplanten van niet-winterharde planten levert bovendien helemaal niets op. Een dahlia die in juni wordt geplant in grond die al warm is van de zon levert in augustus prachtige bloemen op die ook nog eens mooier zijn dan als ze in mei al de koude grond in gaan.
Vorst in juni
Het is en blijft overigens wel handig om het weer zelf ook in de gaten te houden, want ook na 15 mei kan het nog vriezen. In 2008 vroor het nog in de nacht van 23 juni.