Zijn gebroken spaarlampen gevaarlijk?

Spaarlampen bevatten kwik en zoals algemeen geweten is kwik gevaarlijk voor de gezondheid. Moeten we daarom panikeren als we er eentje laten vallen omdat er kwik vrijkomt?

De gloeilamp en zijn alternatief

De gloeilamp die we tot voor kort in onze woning courant gebruikten werd in 1879 door Thomas Edison uitgevonden. Door zijn laag rendement en zijn milieubelastend karakter werd er afgelopen eeuw naar alternatieven gezocht. Deze werden gevonden in de vorm van spaarlampen en LED-lampen. In 2009 werd er een Europese richtlijn uitgevaardigd die het gebruik van gloeilampen drastisch beperkte zodat deze tegen 2012 uit beeld verdwijnen.

De spaarlamp maakt zijn intrede

In de plaats kwam de compact fluorescentielamp of spaarlamp. Deze kan veel goedkoper worden vervaardigd en heeft een aanzienlijk hogere efficiëntie dan de gloeilamp. Een eerste model werd reeds in de jaren zeventig ontwikkeld, maar het eerste echt bruikbare exemplaar kwam pas eind van de jaren tachtig op de markt. Echt interessant is ze pas het laatste decennium geworden.

Kwik

Om de CFL te ontsteken is echter een bepaalde hoeveelheid kwik nodig die varieert volgens het soort lamp en het merk, hoewel er niet altijd een samenlopend verband is. Kwik is het enige metaal dat bij kamertemperatuur vloeibaar is. Daarenboven is het een giftig metaal waarmee voorzichtig moet worden omgesprongen.

Panikeren hoeft niet. De in spaarlampen gebruikte hoeveelheid kwik is miniem en moet lager zijn dan door Europa opgelegde hoeveelheid van 5 mg. Geen enkele lamp haalt evenwel deze hoeveelheid.

Je voorzorgen nemen

Niettegenstaande er door de lage hoeveelheid geen enkel gevaar is voor de gezondheid of het milieu, worden best enkele voorzorgsmaatregelen genomen mocht je een spaarlamp breken.

Vooraleer je begint op te ruimen verlucht je bij voorkeur de ruimte gedurende een kwartier en vermijd je door de scherven te lopen om te voorkomen dat er deeltjes aan schoenen blijven plakken of zich aan je kleren hechten.

Vervolgens veeg je de brokstukken samen en schept ze op met een stevig stuk papier of karton. Je deponeert alles in een glazen bokaal die je goed kan afsluiten. Kleine scherven en poeder kun je verzamelen door het gebruik van tape. Draag er zorg voor dat afval niet in contact komt met kleding of beddengoed en zeker niet in de luchtcirculatie terechtkomt door het gebruik van een stofzuiger.

Ook als je een harde borstel gebruikt bestaat het gevaar dat je het kwik in kleine partikeltjes breekt die in de lucht kunnen worden geslingerd.

Ten slotte breng je alle afval naar het containerpark zodat niets in het milieu terechtkomt.

Opgeruimd staat netjes

Hoewel er helemaal geen gevaar voor de gezondheid of het milieu mogelijk is, is het toch altijd het veiligst rekening te houden met de hierboven aangehaald tips zodat het afval van een gebroken spaarlamp op een ecologisch verantwoorde manier kan worden verwerkt.