Onderdelen van de hersenen
Hersenen komen bijna bij alle handelingen die mens en dier maken kijken. Lopen is bijvoorbeeld iets wat door de hersenen aangestuurd wordt. Gelukkig hoef je niet over elke stap die je zet na te denken, dat zou erg vermoeiend zijn. Je hersenen zorgen ervoor dat het een automatisme geworden is. De hersenen bestaan uit heel veel verschillende onderdelen, met allemaal verschillende functies. Het is een erg ingewikkeld systeem waar vandaag de dag nog veel onderzoeken naar gedaan worden.
De hersenen bestaan uit heel veel verschillende onderdelen, met allemaal verschillende functies. Het is een erg ingewikkeld systeem. Misschien heb je weleens van de hypofyse, of van het ruggenmerg gehoord, maar de meeste mensen zullen niet weten wat bijvoorbeeld je pariëtaalkwab is, en waar in de hersenen deze zich bevindt. De verschillende onderdelen van de hersenen zullen hier uitgelegd worden.
Achterhoofdskwab
De achterhoofdskwab wordt ook wel occipitaalkwab genoemd. Deze hersenkwab is achterin de hersenen te vinden, tegen de achterkant van het hoofd. De achterhoofdskwab is de kleinste hersenkwab. Hij heeft een functie bij het waarnemen van dingen. Met behulp van de achterhoofdskwab kun je dingen zien. Het maakt als het ware een beeld van wat via je ogen binnen komt.
Gebied van Broca
Het gebied van Broca is het gebied in de hersenen wat voor de spraak zorgt. Het wordt ook wel het spraakcentrum van de hersenen genoemd. Het zorgt voor de verwerking van taal. Het gebied van Broca hoort bij de hersenschors. Andere hersendelen hebben ook een functie bij de spraak, maar het gebied van Broca is wel het belangrijkste deel voor spraak gerelateerde functies. Het gebied van Broca ligt niet bij iedereen op dezelfde plek. Bij rechtshandigen zal het gebied van Broca waarschijnlijk op de linker hersenhelft liggen. Bij linkshandigen kan het ook op de rechter hersenhelft liggen, dit is wel wat uitzonderlijker.
Hersenbalk
De hersenbalk wordt ook wel corpus callosum genoemd. Het vormt een verbinding tussen de linker en de rechter hersenhelft. Dit is de belangrijkste verbinding tussen de twee hersenhelften. Het zorgt ervoor dat informatie uitgewisseld wordt. Bij vrouwen ziet de hersenbalk er anders uit dan bij mannen. Hij bevat ongeveer 200 miljoen zenuwuitlopers. De hersenbalk is een soort kromgebogen balk.
Gordelwinding
Dit onderdeel van de hersenen wordt ook wel gyrus cinguli genoemd. Dit deel bevindt zich in de hersenschors. Het ligt tegen de bovenzijde van de hersenbalk aan. De gordelwinding speelt een rol in emoties en motivatie.
Hippocampus
De naam hippocampus komt van het Griekse woord voor zeepaardje. Het bevindt zich aan de voorkant van de temporaalkwab. In dit deel van de hersenen wordt de opslag van informatie in het geheugen geregeld. Ook het controleren van gedrag en ruimtelijke oriëntatie worden in dit onderdeel verwerkt. Als je hippocampus beschadigd is kan het dat je heftiger reageert op bepaalde situaties. Deze reactie is wel maar van korte duur. Ook kan beschadiging leiden tot verminderd vermogen van opslaan van nieuwe informatie in het geheugen. Je kunt dan moeilijk nieuwe dingen aanleren.
Hypofyse
De hypofyse wordt ook wel het hersenaanhangsel genoemd. De hypofyse weegt slechts een halve gram. Het is een deel van de hypothalamus. Ondanks dat de hypofyse maar een halve gram weegt speelt hij toch een enorm belangrijke rol in het menselijk lichaam. De hypofyse is opgebouwd uit drie kwabben. De hypofyse zorgt voor de hormoonregeling in een lichaam. De hypofyse vormt de schakel tussen het centrale zenuwstelsel en het hormoonstelsel. Deze klier geeft hormonen af aan het lichaam, en kan ook geremd worden waardoor hij weer minder hormonen gaat produceren.
Hypothalamus
De hypothalamus is eigenlijk het regelcentrum van de hersenen. Het zorgt voor de regeling van het interne milieu. De hypothalamus zorgt bijvoorbeeld voor het hongergevoel als je al een tijdje niet meer gegeten hebt, en weer eten nodig hebt. De hypothalamus ligt aan de voor- en onderzijde van de thalamus. Hij weegt slechts vier gram, maar heeft toch ook een belangrijke taak in de hersenen. Hij zorgt voor de besturing van het hormonale systeem op twee verschillende manieren. Hij produceert direct hormonen, en hij kan ook de hypofyse beïnvloeden. De hypothalamus regelt ook wanneer het lichaam rust nodig heeft.
De kleine hersenen
Kleine hersenen worden ook wel het cerebellum genoemd. Ongeveer één achtste van de hersenen bestaan uit de kleine hersenen. Dit is dus een relatief groot deel. Ze liggen een aardig stukje van het centrale zenuwstelsel af. Het cerebellum bevat toch meer dan de helft van alle zenuwcellen in een mensenlichaam! De kleine hersenen zorgen voor het bewaren van het evenwicht, en heeft een functie bij de bewegingen die een persoon maakt. Als er een beschadiging aan de kleine hersenen is dan worden de bewegingen van een persoon minder gecoördineerd. Je fijne motoriek zit namelijk in dit deel van de hersenen. Ook zijn deze hersenen betrokken bij het aanleren van een beweging. Zoals in de inleiding al genoemd werd hoef je niet bij elke stap die je zet na te denken, en verleer je bepaalde dingen die je ooit geleerd hebt niet snel meer, terwijl het wel een tijdje heeft geduurd voordat je dat onder de knie had.
De parietaalkwab
Dit wordt ook wel de wandbeenkwab genoemd. Dit deel van de hersenen ligt achterin het hoofd en dan redelijk bovenaan in de hersenschors. Boven de temporaalkwabben, en achter de frontaalkwabben. Dit deel van de hersenschors zorgt ervoor dat je ruimtelijk inzicht hebt, kunt lezen en rekenen. Ook ontvangt dit deel informatie met betrekking tot de zintuigen van de thalamus. De parietaalkwab maakt deel uit van de grote hersenen.
Ruggenmerg
Het ruggenmerg wordt ook wel medulla spinalis genoemd. Het ruggenmerg loopt, zoals de naam al een beetje zegt, door de ruggengraat. Het ruggenmerg ligt binnen de wervels. Het ruggenmerg eindigt aan de onderkant ter hoogte van de eerste of tweede lendenwervel. De doorsnede van het ruggenmerg is ongeveer één centimeter, en het bestaat uit grijze stof in het midden, en witte stof aan de buitenkant. De functie van het ruggenmerg is het tot stand brengen van contact tussen de hersenen en de rest van het lichaam. Ook speelt het ruggenmerg een rol bij een aantal reflexen. Samen met de hersenen vormt het ruggenmerg het centrale zenuwstelsel. Het ruggenmerg dient eigenlijk als een transportmiddel van signalen.
Thalamus
De thalamus wordt ook wel dorsale thalamus genoemd. De thalamus is te vinden in beide hersenhelften. Het is een eivormige, grijze stof. De thalamus is aan de onderkant vergroeid met de hypothalamus, en aan de zijkanten met de grote hersenen. De thalamus wordt ook weleens poort naar de hersenschors genoemd. Dit komt doordat het ook eigenlijk een soort poort is. De thalamus geeft prikkels door aan de verschillende delen van de hersenschors. De prikkels kunnen tijdens het transport ook door de thalamus veranderd worden. Dit zijn vooral prikkels uit de zintuigen. De thalamus zorgt ervoor dat we ons goed kunnen concentreren. Als je bijvoorbeeld erg geconcentreerd aan het werk bent, dan krijg je weinig mee van wat er om je heen gebeurt. Je hoort minder geluiden, en vangt minder signalen op. Dat is maar goed ook, want als die signalen allemaal alsnog binnen komen dan is jezelf concentreren veel moeilijker. De thalamus is ook betrokken bij de motoriek, en bij het bewustzijn.
Hersenkamers
De hersenkamers worden ook wel ventrikels genoemd. Dit zijn vier met hersenvocht gevulde onregelmatige holten in de hersenen. De hersenkamers bevinden zich in, of onder, de kleine hersenen. Het vocht dat door de hersenkamers spoelt, zorgt ervoor dat de hersenen op de juiste temperatuur zijn. Ook zorgt het ervoor dat de hersenen schoon blijven. De vier kamers staan onderling allemaal in verbinding.
De hersenstam
De hersenstam bestaat onder andere uit drie onderdelen, namelijk de pons, de middenhersenen en het verlengde merg. De pons is het hoogste gelegen, daarna de middenhersenen, en onderaan de hersenstam ligt het verlengde merg.
Pons
De pons wordt ook wel brug van Varol genoemd. De pons zorgt er eigenlijk voor dat de kleine hersenen met de grote hersenen kunnen communiceren. Door de pons kunnen ze signalen aan elkaar geven. De pons zorgt ervoor dat prikkels van het evenwichtsorgaan en het gehoororgaan doorgegeven worden aan de kleine hersenen. De pons is eigenlijk een uitstulping van zenuwvezels. De pons houdt de kleine hersenen stevig vast, en staat zo in verbinding met zowel de grote als de kleine hersenen. De pons is een onderdeel van de hersenstam.
De middenhersenen
Je middenhersenen worden ook wel het mesencephalon genoemd. Dit deel van de hersenstam ligt bovenin. Onder andere de motoriek wordt hier geregeld. Ook worden hier de reflexen van je ogen geregeld. Ook worden hier andere reflexen gecoördineerd, zoals hoe je reageert op een onverwachtse situatie. Bij beschadiging van de middenhersenen kan het dan ook zo zijn dat er heel anders op onverwachtse situaties wordt gereageerd als voorheen. Er zal dan op een andere manier verdedigd worden. Het kan dus dat iemand na de beschadiging agressief wordt ter verdediging, terwijl dit eerst nooit zo was.
Verlengde merg
Het verlengde merg is ook een onderdeel van de hersenstam. Het verlengde merg wordt ook wel medulla oblongata genoemd. Dit deel van de hersenstam is het overgangsgebied van de hersenen naar het ruggenmerg. Het verlengde merg zorgt voor de regeling van de hartslag, de ademhaling en slikken. Ook heeft het verlengde merg een functie in het slapen. Ook zorgt het ervoor dat het ruggenmerg en andere hersendelen met elkaar kunnen communiceren.
Hersenvliezen
Hersenvliezen worden ook wel meninges genoemd. De functie van de vliezen is om de hersenen en het ruggenmerg te beschermen. Ze omsluiten het centrale zenuwstelsel. Dit bestaat uit de hersenen en het ruggenmerg. Het zijn drie verschillende vliezen.
Hersenvocht
Hersenvocht wordt ook wel liquor genoemd. Het is een kleurloze heldere vloeistof in de hersenkamers en subarachnoïdale ruimte. De subarachnoïdale ruimte is de ruimte tussen het binnenste en middelste hersenvlies. Het hersenvocht heeft de functie om de hersenen en het ruggenmerg te beschermen tegen schokken. Ook voert het afvalstoffen vanuit de hersenen af de hersenen uit. Het hersenvocht wordt gevormd door cellen in de hersenkamers en wordt door het bloed afgevoerd.
De schedel
De schedel wordt ook wel cranium genoemd. Het is eigenlijk niet een deel van de hersenen. Het is een harde beschermlaag voor de hersenen. Het is erg belangrijk dat de hersenen veilig zitten. De schedel is eigenlijk een soort harnas voor de hersenen. Ze zitten goed beschermd achter een dikke laag. De schedel bestaat uit 23 beenstukken.