Hoe wij licht zien met onze ogen

Onze ogen hebben de grootte van een golfballetje en via de lens komt het licht het oog binnen. Via een ingewikkeld systeem waarbij staafjes en kegeltjes zijn betrokken worden beelden omgezet zodat ze via de oogzenuw de hersenen kunnen bereiken. We kunnen daglicht waarnemen, maar ook andere vormen van licht zoals kaarslicht of lampen. Daarnaast is een mens in staat details te onderscheiden en verschillende kleuren waar te nemen. Licht is een combinatie van elektrische en magnetische straling, waarvan onze ogen een deel kunnen waarnemen.

Soorten licht

Het oog is een gevoelig en kwetsbaar onderdeel van ons lichaam. Wij kunnen zien door middel van twee soorten licht: daglicht en andere lichtbronnen die we gebruiken in het donker. Daglicht is afkomstig van de zon die zo’n 150 miljoen kilometer van ons vandaan is, maar het heeft maar acht minuten nodig om de aarde te bereiken. Als het donker is, gebruiken we andere lichtbronnen zoals elektrisch licht, kaarsen en vuur. Licht wordt door objecten teruggekaatst en valt vervolgens in het oog. In het oog ondergaat het een ingewikkeld proces, waardoor we gedetailleerd en in kleuren kunnen zien.

De werking van het oog

Een oog heeft de grootte van een golfballetje en ligt goed beschermd in de oogkas. Als het licht langs het hoornvlies via de pupil in het oog naar binnen valt, passeren de lichtstralen de lens. De pupil is te zien als een zwart gaatje dat groter en kleiner wordt afhankelijk van de hoeveelheid licht dat naar binnen valt. Via de lens worden de lichtstralen gebundeld en komt het tegen het dunne laagje tegen de achterkant van het oog, het netvlies. Het netvlies bevat lichtgevoelige chemische stoffen die de lichtenergie omzetten in kleine elektrische signalen. Deze gaan vervolgens naar de hersenen waardoor wij ons bewust worden van wat wij zien. De meeste informatie die wij weten is via de ogen in de vorm van woord en beeld naar de hersenen gekomen.

Ondersteboven

De ooglens is in staat boller of platter te worden zodat we zowel dichtbij als veraf kunnen zien. Dit wordt ook wel accomoderen genoemd. De ooglens vangt het licht op en het wordt door de werking van de lens andersom op het netwerk geprojecteerd. Dit komt omdat het oog een ronde vorm heeft. De hersenen zijn in staat dit zodanig te verwerken dat wij het beeld niet ondersteboven zien.

Staafjes en kegeltjes

Microscopische cellen in het netvlies zetten het licht om in zenuwsignalen (elektrische signalen). Er zijn ongeveer 7 miljoen kegeltjes en zo’n 120 miljoen staafjes aanwezig om ons goed te laten zien. De kegeltjes hebben een groenachtige blauwe kleur en werken bij helder licht. Ze laten ons fijne details en kleuren zien. De staafjes zijn groter en blauwer van kleur en zij zorgen dat we grijstinten zien en ze functioneren goed in schemerlicht.

Toepassing van licht

Als het donker is, hebben wij vele manieren waarop wij kunstlicht gebruiken. Zo hebben we elektrische lampen, televisies, computers, telefoons en kaarsen waar we gebruik van maken. Ook wordt buiten de straat verlicht door middel van kunstlicht. We maken gebruik van optische instrumenten zoals lenzen en spiegels om beelden helderder en groter te maken. We gebruiken lichtflitsen om berichten te versturen, zoals het laserlicht in glasvezel. Hierdoor kunnen we computeren, bellen en tv kijken.

Wat licht is

Licht is een combinatie van elektrische en magnetische straling. Het worden ook wel elektromagnetische of EM-golven genoemd. Er bestaan verschillende soorten EM-golven die samen het elektromagnetisch spectrum (EMS) worden genoemd. De golven zijn trillingen van elektromagnetische energie en ze hebben allemaal dezelfde snelheid door de lucht. Ze verschillen wel in golflengte en in frequentie (het aantal trillingen per seconde). Een mens ziet niet alles van het EM-spectrum, sommige golven zijn voor ons onzichtbaar.

Elektromagnische golven

Wij kunnen alleen het lichtgedeelde van het elektromagnetisch spectrum zien. Als we andere golven willen zien, dan gebruiken we elektronische instrumenten om golven om te zetten in licht. Een voorbeeld hiervan is het beeld op de radar. De echo's zijn reflecties radiogolven die door vliegtuigen worden teruggekaatst.

Lees verder

• Oogaandoening: hoornvliesontsteking
• Oogklachten door stress: oorzaken en behandeling