Wat was er eerst, de kip of het ei?

Wat was eerst, de kip of het ei? Het is een van de grootste vragen die de wetenschap zich ooit heeft gesteld tot op heden en tevens een even grote vraag met komisch potentieel. In dit artikel vind je het antwoord op deze paradox vanuit een wetenschappelijk standpunt met het nodige humoristische kantje.

De uitgangspunten

Eerst en vooral is het noodzakelijk enkele uitgangspunten aan te geven zodat het duidelijk wordt waar het precies over gaat.
De definitie van een kip is vrij duidelijk. Het is een vogel die zoölogen classificeren als een kip. Maar de definitie van een ei is minder duidelijk. Een ei is een algemene term en bestaat al veel langer dan de kip, denk maar aan dinosauruseieren, eitjes van de kikker, viseieren enzovoort. Daarom wordt duidelijk gesteld dat er bij de vraag “wat was er eerst, de kip of het ei” wordt uitgaan van een kippenei en niet zomaar een ei dat door eender welke vogel kan uitgebroed worden.

Wanneer er wordt uitgegaan van een ei in deze context moet er ook duidelijk worden maken of het nu gaat over een bevruchte eicel of een onbevruchte eicel. Het belang hiervan zal meteen duidelijk worden. Een onbevruchte eicel zal de cyclus kip-ei-kip-ei verbreken omdat het niet zal uitkomen, het meest nuttige wat er met dit ei zal gebeuren is de verwerking in een roerei of omelet. Het tweede uitgangspunt is dus dat we te maken hebben met een bevruchte eicel wat wil zeggen dat deze op termijn zal ontwikkelen tot een kip.

De evolutie van kippen en kippeneieren

Waar komen kippen nu juist vandaan? Kippen zijn vogels en vogels hebben een lange evolutionaire geschiedenis die teruggaat tot in de tijd van de dinosaurussen. De meerderheid van deze dinosauriërs legden eieren dus is het vanzelfsprekend dat deze eieren er waren voor de kip, maar zoals er reeds bij de uitgangspunten werd vermeld is dit niet genoeg omdat het moet gaan over een kippenei. Daarom is het wel interessant om even terug te keren naar relatief recente tijden en de meest recente evolutionaire veranderingen die hebben geleid tot een kip.

De kip zoals wij deze kennen wordt verondersteld te zijn ontstaan uit jungle gevogelte in Azië. Deze kunnen worden opgesplitst in twee soorten, namelijk rode jungle gevogelte en grijze jungle gevogelte. Uit recente genetische gegevens blijkt dat de binnenlandse kip eigenlijk een kruising zou kunnen zijn tussen deze twee soorten gevogelte. Hier van uitgaande wordt afgeleid dat het ei eerst kwam.

De kip was eerst?

Bij deze stelling wordt er van uitgegaan dat de kip eerst kwam. De media heeft reeds veel aandacht gegeven aan de stelling dat de kip wel degelijk eerst kwam en dit heeft alles te maken met een bepaald eiwit genaamd ovocledidin-17 dat enkel te vinden is in de eierstokken van een kip. Wetenschappers ontdekten dat deze proteïne essentieel is voor de ontwikkeling van de eierschaal. Het is dus vrij logisch dat een ei niet kan ontwikkelen zonder de eierstokken van de kip. Dit wil dus zeggen dat de kip met het ovocledidin-17 eiwit eerst kwam.

Dit is echter onzin. Er bestonden reeds eiwitten voor het ovocledidin-17 die gebruikt werden om eierschalen te verharden. Alle vogels en andere eileggende dieren bezitten dit eiwit niet en produceren toch eieren met een harde schaal, denk maar aan de krokodil. Ovocledidin is daarom niet essentieel want in het verleden konden eieren reeds ontwikkelen zonder toedoen van dit eiwit.

Het argument van ovocledidin-17 kan dus niet worden gebruikt ook al aanvaarden wetenschappers wel dat een ei enkel kan voorkomen uit een kip met het ovocledidin-17 eiwit. Maar waar komt dan die kip vandaan die dit eiwit bezit? Het antwoord is evident: uit een kippenei natuurlijk.

Het ei was eerst?

Nu wordt er van uitgegaan dat het ei eerst kwam. De aard van een ei wordt bepaald door zijn samenstelling en niet door welk dier het wordt gelegd. We tonen dit even aan met een voorbeeld: Stel dat een draagmoeder Tyrannosaurus Rex een ei legt waaruit een kakelende kip ontstaat met snavel, veren en alles wat iets er doet uitzien als een kip. Zouden we dat ei dan omschrijven als een T-rex ei of een kippenei? Ik denk dat we het zouden omschrijven als een kippenei louter omdat er een kip uit voorkomt. Maar als we het effectief omschrijven als een kippenei zouden we de T-rex ook moeten omschrijven als een kip omdat hij tenslotte dat ei heeft gelegd. Met andere woorden, in ons voorbeeld zou niemand de T-rex omschrijven als een kip, ook al is het erin geslaagd om een kippenei te leggen. Door deze manier van redeneren kan worden gesteld dat het kippenei in eerste plaats ontwikkelt in de kip maar het slechts incidenteel is dat het ook kan gelegd worden door een kip.

Het tweede argument betreft het onderzoek waaruit bleek dat de kip een kruising is tussen twee soorten jungle gevogelte. Als dit het geval is, is het antwoord op onze levensvraag vrij eenvoudig. Twee vogels, die overigens geen kippen waren, produceerden samen een ei dat zich ontwikkelde tot een kip.

Het laatste argument is gericht op basiskennis van mutaties. Slechts een mutatie kan een dier dat geen kip is veranderen in een kip en deze mutatie kan enkel voorvallen tijdens de vorming van het DNA dat gebeurt tijdens het bevruchtingsproces van de eicel. Dus of het nu gaat om twee verschillende soorten of twee dezelfde soorten van vogels, de mutatie tot een kip kon enkel optreden in het ei-stadium.

Conclusie

Dit was het dan. Deze vraag bestaat waarschijnlijk al sinds mensenheugenis en wordt nog steeds op dezelfde manier behandeld, een beetje als grap maar toch met een onderliggende wetenschappelijke bodem. Dit toont aan dat de mens over de jaren heen, gedurende millennia, nog niet echt veel veranderd is hoewel kippen en eieren toch een zekere evolutie ondergingen. Ooit bestonden er geen kippen noch eieren. Wanneer ze er opeens wel waren moest er een van de twee wel eerst zijn gekomen. Op basis van bovenstaande argumenten is het antwoord wel vrij duidelijk. We kunnen zonder twijfel zeggen: Het ei kwam eerst!