The Ocean Cleanup-project, het aanpakken van de plastic soep

Op een vakantie in Griekenland in 2010 ging de zestienjarige Boyan Slat duiken in de zee en zag hij tot zijn verbazing meer plastic dan vis. Hij vroeg zich af waarom niemand de plastic soep opruimde en begon te brainstormen over hoe hij op een economische en milieuvriendelijke manier het plastic in de zee kon bestrijden. Met verschillende ideeën en kleine experimenten kwam Boyan Slat uiteindelijk op een passief concentratiesysteem waarbij er gebruik gemaakt wordt van wind- en zeestromingen om plastic op te vangen. Zo ontstond in 2013 het project The Ocean Cleanup. Maar wat is nou precies zijn bedachte systeem om het plastic op te ruimen? En nog belangrijker, werkt het wel?

• Boyan Slat
• The Great Pacific Garbage Patch
• The Ocean Cleanup-project
• Systeem 001
• Bevindingen in december 2018

Boyan Slat

De ondernemer en uitvinder Boyan Slat is geboren op 27 juli 1994 in Delft. Boyan studeerde in 2013 Lucht- en Ruimtevaarttechniek aan de TU Delft maar staakte zijn opleiding om zich volledig te focussen op zijn project. Met 300 euro op zak richtte hij in 2013 het The Ocean Cleanup-project op dat gevestigd is in Rotterdam.

The Great Pacific Garbage Patch

Door de verschillende zeestromingen van de oceanen ontstaan er plaatsen in de oceaan waar het zeewater circulair stroomt. Dit zijn plaatsen waar plastic in grote hoeveelheden samenhoopt. Deze verzamelplaatsen worden ook wel accumulatiezones genoemd. Er zijn vijf grote accumulatiezones op aarde waarvan de grootste tussen Californië en Hawaï ligt. Deze zone wordt ook wel de Great Pacific Garbage Patch (GPGP) genoemd en is naar schatting 1,6 miljoen vierkante kilometer groot, dat is drie keer zo groot als Frankrijk. Na uitvoerig onderzoek In 2015 en 2016 heeft het The Ocean Cleanup-team met dertig schepen en een vliegtuig uitvoerig onderzoek gedaan in het GPGP. De onderzoekers hebben geconcludeerd dat er naar schatting 80 miljoen kilo en 1,6 biljoen stukjes aan plastic rond drijft in de Great Pacific Garbage Patch.

The Ocean Cleanup-project

Om het plastic uit de Garbage Patches te verwijderen heeft Boyan Slat een U-vormige barrière ontworpen die voortgestuwd wordt door de wind en de golven van de zee. De barrière is dik genoeg zodat plastic niet over de rand gaat en onder de barrière hangt een plastic gordijn, zodat plastic afval er niet onderdoor gaat. Het idee is dat het systeem sneller voortbeweegt dan het plastic, waardoor het plastic wordt opgevangen in de U-vormige barrière. Vervolgens komt er een schip om al het verzamelde plastic te bergen en te vervoeren naar land om daar gerecycled te worden. Om het systeem betaalbaar te houden maakt The Ocean Cleanup-project van het gerecyclede plastic eigen materiaal waaruit nieuwe producten worden gemaakt. Het realiseren van dit project is gebeurd door middel van crowdfunding, zo heeft Slat ruim 2,2 miljoen dollar verzameld van 38000 donateurs uit landen over de hele wereld. Het doel van The Ocean Cleanup-project is om in 2020 de hoeveelheid het plastic die in de Garbage Patches ronddrijft met 50% te verminderen.

Systeem 001

Na vele testen met schaalmodellen en prototypen van 2015 tot en met 2016 kwam het The Ocean Cleanup-team in 2018 met het ontwerp genaamd System001. Het grootste verschil met het prototype is dat de barrière die als drijver functioneert voorheen bestond uit een flexibele olieband die ook gebruikt wordt voor het insluiten van olievlekken op zee. Echter werkte dit niet voldoende om plastic vast te houden, daarom heeft het The Ocean Cleanup-team de olieband vervangen voor een stijvere HDPE-leiding. Dit 600 meter lange U-vormige object bestaat uit:

• Een 600 meter lange HDPE-leiding als drijver in een U-vorm
• Een plastic gordijn dat tot 3 meter diep onder de drijver hangt
• Negen lantaarns, die licht geven voor visuele zichtbaarheid
• Twee satellietboxen voor het versturen van data naar The Ocean Cleanup-vestiging in Nederland
• Twee navigatiesystemen (AIS) die schepen zijn locatie doorstuurt
• Een camera die in hoge resolutie beelden doorstuurt naar het controlecentrum in Rotterdam
• Zonnepanelen die de nodige energie leveren aan de instrumenten op System001

Op 8 september 2018 is Systeem001 ingezet vanuit de kust van San Francisco en deze is na een ruime maand aangekomen in de Great Pacific Garbage Patch tussen Californië en Hawaï.

Bevindingen in december 2018

Zes weken nadat Systeem001 in oktober 2018 volledig operationeel is ingezet, wordt er geconcludeerd dat het niet naar behoren werkt. Uit observaties is gebleken dat het plastic uit het U-vormige systeem drijft doordat het systeem niet genoeg snelheid heeft om het plastic vast te houden. Dit probleem kwam niet naar voren in hun eerdere tests en onderzoekers zoeken nu naar een oplossing om dit probleem te verhelpen. Eén van de oplossingen die onderzoekers hebben bedacht is om de vorm aan te passen naar een bredere U-vorm om zo de snelheid te beïnvloeden. Als het systeem werkt zullen er uiteindelijk in 2020 zestig van deze verzamelaars ronddrijven in de Great Pacific Ocean Patch.