Speltheorie: Prisoner's Dilemma & Tragedy of the Commons

In de politicologie kent men verschillende speltheorieën. Deze speltheorieën kunnen gebruikt worden om conflictsituaties op een meer simpele manier weer te geven. Door deze theorieën te gebruiken, kan een persoon of groep een betere keuze maken hoe te handelen in een bepaalde conflictsituatie, op die manier dat er zo veel mogelijk voordeel uit gehaald wordt.

Prisoner's Dilemma

Het prisoner's dilemma is een spel met 2 deelnemers, die niet met elkaar in contact staan. Het dilemma kan verschillende uitkomsten hebben, afhankelijk van de keuzes van de deelnemers. Men kan besluiten om samen te werken, of voor eigen belang te gaan zonder samenwerking. De belangen van de spelers overlappen voor een gedeelte en zijn deels verschillend. Deze speltheorie laat zien dat, als iedere speler steeds de meest rationele keuzes maakt, dit niet zal leiden tot het beste resultaat.

In het geval van het prisoner's dilemma zitten twee gevangenen vast in de gevangenis. Echter, er is niet genoeg bewijs om hun ernstige misdaden te bewijzen en ze daarvoor te veroordelen. Er is enkel genoeg bewijs voor een kleine veroordeling. Justitie probeert toch een veroordeling te krijgen, door de gevangenen voor een keuze te stellen. Als de gevangene mee werkt met de rechtbank en hun misdaden bekent, zal hij in ruil hiervoor vrijuit gaan. Echter, bekennen ze allebei, dan moeten ze de helft van hun straf uitzitten (10 jaar). Nu hebben de gevangenen allebei meerdere keuzes:

• Bekennen. Hiermee zijn er twee mogelijkheden. Óf de andere bekent ook, dat betekent dat ze allebei 10 jaar vast komen te zitten. Óf de ander bekent niet, dan zit hij 20 jaar vast en is degene die bekent heeft vrij.
• Niet bekennen. Kiest de gevangene hiervoor, dan zijn er twee mogelijkheden. Óf de andere bekent ook niet, waardoor ze beiden slechts 1 jaar vast zitten. Óf de andere bekent wel, waardoor deze gevangene 20 jaar vast zit en degene die bekent heeft vrijuit gaat.

Rationeel gezien zou bekennen het handigst zijn. Zo voorkom je dat je 20 jaar vast komt te zitten. Immers, je kan niet communiceren met de ander, dus is het niet slim om niet te bekennen en het risico te nemen. Zouden de gevangenen puur rationeel kiezen dan zouden beiden dus bekennen en zouden ze allebei 10 jaar celstraf krijgen. Ook wanneer de gevangenen wél met elkaar mogen praten zal dit waarschijnlijk de uitkomst zijn. Het is namelijik een zogenaamd non-coöperatief spel; men kan geen bindende afspraken maken. Dus persoon 1 kan nooit zeker weten of persoon 2 zich wel aan de afspraak houdt. Dus kan persoon 1 beter het zekere voor het onzekere nemen en alsnog bekennen. Idem voor persoon 2.

Tragedy Of The Commons

De Tragedy Of The Commons is een theorie die zeer vergelijkbaar is met het Prisoner's Dilemma. Het verhaal is het volgende: er is een dorp met een aantal boeren, die allen schapen houden op een groot gemeenschappelijk weiland. Elke boer wil natuurlijk zoveel mogelijk verdienen aan zijn eigen schapen en er is een boer die in zijn honger naar winst een extra schaap op de weide laat lopen. Hierdoor verdient hij meer. Echter, er zijn ook negatieve gevolgen. Namelijk als iedereen zijn voorbeeld volgt. Er zal overbegrazing optreden. Een vergelijkbare situatie als met de gevangenen treedt op, waarbij het voor elke boer voordeliger is als hij een schaap toevoegt. Dit probleem komt in de realiteit veel voor, zoals in de branche van de visserij. Iedere visser heeft er individueel voordeel aan zijn vangst te verhogen, echter als elke visser dat doet zal op de lange termijn de oceaan leeggevist worden. Het is dus een collectief probleem.

Nu is het bij de Tragedy Of The Commons een stuk gemakkelijker om afspraken te maken, omdat men als gemeenschap deze afspraken als bindend kan aanvaarden. Op die manier wordt het maatschappelijk profijt het grootst.