Hoe schrijf ik een systematic review?

Een systematic review is een wetenschappelijk artikel, bedoeld om verschillende onderzoeken met elkaar te vergelijken en zo een conclusie te kunnen trekken over een wetenschappelijk vraagstuk. Een goede systematic review wordt als zeer evident gezien, omdat het gekeken heeft naar verschillende onderzoeken betreffende een bepaald onderwerp. Bij veel studies is het mogelijk om een systematic review als scriptie of thesis te schrijven. Lees hier hoe je dat het beste aan kunt pakken.

Keuze van het onderwerp

Voordat je aan de slag kunt is het belangrijk dat je een onderwerp hebt waar je je literatuurstudie naar wil doen. Soms is dat al bekend, maar in het geval van een scriptie of thesis kan het zo zijn dat je er zelf een moet aandragen. Daarvoor is het belangrijk om het onderwerp niet te groot te maken. Dan zijn er teveel onderzoeken te vinden, die uiteindelijk niets met elkaar te maken hebben. Het kan verstandig zijn om te gaan zoeken naar een ietwat globaal onderwerp en te kijken wat er voor onderzoeken uitkomen. Vaak is er dan wel een specifieker onderwerp waar een flink aantal onderzoeken naar gedaan zijn.

Op dat moment is het verstandig om te controleren of er over het specifiekere onderwerp niet al een systematic review geschreven is. Vaak zijn daar speciale sites voor (voor de gezondheidszorg: cochrane database). Als dit niet zo is en er zijn voldoende artikelen over het onderwerp te vinden (bij voorkeur meer dan 5). Heb je een mogelijk onderwerp, lees je eerst goed in en bepaal of het onderwerp ook interessant genoeg is. Als dat allemaal klopt is het tijd voor je vraagstelling.

De vraagstelling

Bij iedere systematic review is het belangrijk om tot een goede vraagstelling te komen. Deze moet duidelijk de grenzen van je onderzoek aangeven. De handigste manier om dit te doen is via een PICO-vraagstelling:

• P: patient/person (onderzoeksgroep)
• I: intervention (de interventie/behandeling)
• C: comparison (waarmee vergeleken)
• O: outcome (uitkomstmaat)

Een voorbeeld van zo'n PICO-vraagstelling (deze vraagstelling zal ik als voorbeeld voor de rest van het artikel gebruiken):
Geeft krachttraining bij vrouwen met astma tussen de 30 en 40 jaar een beter effect op het longvolume dan cardiotraining?

• P: vrouwen met astma tussen de 30 en 40 jaar
• I: krachttraining
• C: cardiotraining
• O: het longvolume

Alle artikelen die je gaat selecteren moeten dus ook deze factoren in het onderzoek hebben meegenomen, anders zijn ze niet relevant voor de vraagstelling.

De Inleiding

De inleiding is eigenlijk het meeste werk. In de inleiding introduceer je het onderwerp. Begin daarbij globaal, maar wel op niveau. Werk je bijvoorbeeld voor een longafdeling (zie voorbeeld hierboven), dan is het irrelevant om uit te leggen hoe de longen werken. Begin dan met een korte uitleg over astma zelf en wat feiten over bijvoorbeeld hoeveel mensen astma krijgen etc. Werk vervolgens naar je onderwerp toe door in te gaan op de behandeling van astma. Let wel op, alles in je inleiding moet vanuit wetenschappelijke bronnen zoals boeken of artikelen terug te vinden zijn! Uiteindelijk zul je er bijvoorbeeld op uitkomen dat sporten goed is voor mensen met astma (onderbouw dit weer met artikelen). Introduceer vervolgens je vraagstelling. Sporten is namelijk een breed begrip, dus wat voor sport is nou het beste?

Let op: voor de officiële opbouw van een systematic review is het logisch om eerst de inleiding te schrijven en zo op natuurlijke wijze tot een vraagstelling te komen. Echter, als dit dan niet blijkt te kunnen door bijvoorbeeld te weinig onderzoeken is dit zonde van de tijd. Daarom kan het handig zijn om je eerst in te lezen zonder te schrijven en daarmee eerst de vraagstelling te formuleren. Dan kun je daarna ook gemakkelijker de inleiding schrijven, omdat je al wat ingelezen bent.

Methode

Na de inleiding volgt de methode. In de methode beschrijf je de zoekstrategie die je gehanteerd hebt na het formuleren van je vraagstelling. Ook hier geldt dat je dat waarschijnlijk al voor het formuleren van je vraagstelling hebt gedaan, sla dit dus op. Beschrijf hier de databases die je gebruikt hebt, je zoektermen en het aantal hits op verschillende combinaties van zoektermen. Dit is achteraf heel erg vervelend terugzoeken, houd dit dus vanaf het begin goed bij.

Beschrijf vervolgens de in- en exclusiecriteria voor artikelen die je wilt selecteren om te gaan vergelijken. Een aantal hiervan zijn logisch, zoals het feit dat ze krachttraining en cardiotraining met elkaar moeten vergelijken en dat het om vrouwen van tussen de 30 en 40 jaar met astma moet gaan. Echter, er zijn nog meer belangrijke zaken om op te letten, zoals de leeftijd van een artikel. In het kader van de meest actuele stand van wetenschap heeft het niet veel zin om een artikel te gebruiken uit 1934. Wat ook belangrijk is om in de gaten te houden is de uitkomstmaat. Als je in de vraagstelling wilt kijken naar het longvolume, moeten de artikelen dit ook als uitkomstmaat hebben. Ze mogen daarnaast ook best naar allerlei andere zaken kijken, maar het longvolume moet er wel bij staan.

Na het noemen van de in- en exclusiecriteria kun je daadwerkelijk de artikelen gaan selecteren die je met elkaar gaat vergelijken. Dit wil overigens niet zeggen dat voor de inleiding geen andere artikelen gebruikt mogen worden als bronnen, sterker nog, probeer zoveel mogelijk bronnen te benutten voor het eerste gedeelte, om een zo compleet mogelijke fundering voor je artikel te leggen.

Resultaten

Begin bij je resultaten met de gegevens van je artikelen, vermeld daarbij:

• Auteur
• Jaar van uitgave
• Type onderzoek (RCT, CCT etc)
• Aantal onderzochte mensen
• Wanneer van toepassing verhouding man-vrouw
• In- en exclusiecriteria van het artikel
• Methode van het artikel
• Gebruikte meetinstrumenten
• PEDro score
• Eventueel de baselinemeting

Vermeld hierna de kale resultaten uit de verschillende onderzoeken. Probeer de voor jouw onderwerp relevante getallen weer te geven. Schrijf daaronder eventuele opmerkingen bij de onderzoeken, zonder teveel in te gaan op verschillen tussen de onderzoeken.

Discussie

In de discussie ga je daadwerkelijk de artikelen vergelijken en de kale resultaten als het ware interpreteren. De onderzoeken zullen allemaal een andere opzet en andere parameters gebruikt hebben. Benoem de gevolgen voor de uitkomst van het onderzoek. Haal eventueel nog andere artikelen aan, waarin auteurs een stelling of uitspraak deden, die relevant kan zijn voor de interpretatie van de uitkomsten. Trek in dit gedeelte nog geen conclusie!

Conclusie

In dit gedeelte schrijf je kort op wat de uiteindelijke conclusie is en wat dus het antwoord is op je onderzoeksvraag. Wees hierin zo objectief mogelijk. Is er geen verschil gevonden? Dan is er dus geen verschil gevonden, schroom niet om dit ook neer te zetten.

Bronvermelding

Als laatste komt de bronvermelding. Voor de vermelding van bronnen zijn tegenwoordig een heel aantal stijlen te vinden zoals Vancouver of de APA-stijl. In het huidige onderzoek wordt vaak gebruik gemaakt van de APA-stijl. Kort gezegd komt het erop neer dat je in je tekst achter een stukje van een bepaalde bron de hoofdauteur en het jaartal noemt. Achterin maak je dan een totaal overzicht van alle bronnen met volledige bronvermelding op alfabetische volgorde. De eerste keer dat je een bepaalde bron in je tekst gebruikt moeten echter alle auteurs genoemd worden en het jaartal. Daarna volstaat de hoofdauteur met het jaartal.

Tenslotte kun je eventueel nog bijlagen bijvoegen. Denk hierbij aan testprotocollen.

Algemene tips

• Hou vanaf het allereerste begin van schrijven heel erg goed je bronnen bij. Achteraf terugzoeken waar iets vandaan kwam kost verschrikkelijk veel tijd.
• Probeer in je inleiding een duidelijk lijn van algemene informatie naar je vraagstelling aan te houden zonder summier te worden. Probeer niet alles op te schrijven wat er bekend is, daar kun je vaak boeken mee vullen.
• Niet zeker van wat er allemaal in de inleiding moet? Kijk eens in de inleidingen van de artikelen die je wilt gaan gebruiken, zij schreven immers over hetzelfde onderwerp.
• Kijk als je review af is alles nog eens na op spelfouten en lay-out.
• Presenteer je resultaten en artikelgegevens zoveel mogelijk in tabelvorm, dit is overzichtelijker.

Heel veel succes!