Is olivijn de redder van het CO2-probleem?

Olivijn is een edelsteen die een tijd lang waardevoller werd gevonden dan diamant. Olivijn komt voor in gebieden met vulkanen zoals de Eifel in Duitsland. Vanwege de olijfgroene kleur gaf de Duitse geoloog Werner in 1790 de naam olivijn aan dit mineraal. Het is een prachtige goed slijpbare edelsteen. Hij wordt vaak gezet in ringen, hangers en andere waardevolle sieraden. Maar olivijn heeft volgens sommige wetenschappers nog een andere waarde. Het zou wel eens de redder van het CO2-probleem kunnen worden door speciale toepassingen. Olivijn moet dan na het delven gemalen worden en uitgestrooid in de natuur. Daarna kan het zijn werk doen.

CO2-probleem redden door olivijn delven, malen en strooien

In plaats van CO2 onder de grond te stoppen kan het broeikasprobleem beter worden aangepakt door gebruik te maken van het mineraal olivijn volgens wetenschapper Olaf Schuiling. Hij stelt: “De onzalige gevolgen van de klimaat-verandering als gevolg van de verhoogde CO2-uitstoot kunnen zonder enig probleem worden voorkomen met een verstandig gebruik van de mondiale voorraad aan olivijnmineralen. Delven, malen, uitstrooien en de natuur vervolgens zijn werk laten doen, dat is eigenlijk alles".

Olivijn in de vorm van kiezels

Als olivijn in aanraking komt met water en CO2 lost het op en wordt het broeikasgas omgezet in het onschuldige bicarbonaat. Om het toe te passen pleit Schuiling ervoor het mineraal, naast massaal uitstrooien bijvoorbeeld op stranden, ook te gebruiken op dakterrassen, in beton, op daken en tal van andere plaatsen. Tuinarchitecten zouden olivijn kunnen gebruiken in hun ontwerpen, bijvoorbeeld in de vorm van kiezels.

Shell-proef van Olaf Schuiling met olivijnpoeder geen succes

Schuiling werkt aan het Instituut voor Aardwetenschappen in een piepklein kamertje dat oogt als een rommelhok waar Willie Wortel aan zijn nieuwste vinding werkt. Overal staan dozen met brokken olivijn. Een bureau ontbreekt en er slingeren alom paperassen rond. De wetenschapper publiceerde al in 1964 over de effecten van olivijn. Pas in de jaren tachtig, toen het CO2-probleem zich manifesteerde, stortte hij zich op gericht onderzoek naar toepassing van olivijn. Shell betaalde ooit een proef in de Noordoostpolder. Op een hectare grond werd zes ton olivijnpoeder gestrooid. De proef slaagde niet omdat hij in kalkrijke grond werd uitgevoerd. Omdat kalk ook met zuur reageert kreeg olivijn weinig kans.

Liever in de tropen

Olivijn als CO2-bestrijding is een omstreden idee. Hoofdkritieken zijn dat het proces te traag gaat, te duur is en misschien zelfs gevaarlijk is. Maar voor de prullenbak is het volgens de critici nog te vroeg. Het idee lijkt alleen nog uitontwikkeld om er echt iets mee te doen. Toepassing in de tropen zou effectiever zijn. Olivijn reageert daar honderden keren sneller dan op de Nederlandse stranden. Maar er lijkt nog veel meer onderzoek nodig, doch grootschalige proeven in de tropen zijn erg duur. Toch heeft bijvoorbeeld Afrika grote voordelen voor het uitvoeren van de plannen van Schuiling. Het land is rijk aan olivijn. De activiteiten zouden een forse stimulans kunnen zijn voor de werkgelegenheid en de economische ontwikkeling. Door daar te delven, de olivijn te malen en in de buurt uit te strooien worden hoge transportkosten voorkomen.

Eifel en Centraal Massief Frankrijk

Olivijn wordt voornamelijk gevonden in gebieden met vulkanen omdat olivijn een belangrijk bestanddeel is van vulkanische gesteenten zoals basalt. Het dichtstbijzijnde vulkaangebied is de Eifel in Duitsland. De vulkanen zijn daar weliswaar uitgedoofd, maar in de basaltische lava's en tuffen zijn nog olivijnknollen te vinden die van heel diep uit de aardmantel komen. Langs breuken in de aardkorst zijn olivijnknollen mee naar boven gedreven. Een vindplaats verder weg is het Centraal Massief in Frankrijk.

Olivijn heeft hoog smeltpunt

Naast de plannen die Schuiling heeft en verwerking in sieraden wordt olivijn ook gebruikt voor andere toepassingen. Door het hoge smeltpunt, hoger dan ijzer, wordt het materiaal gebruikt voor de binnenbekleding van smeltovens. Ook voor het neutraliseren en onschadelijk maken van zwavelzuur kan olivijn worden gebruikt zonder dat dit schadelijke bijproducten oplevert.