Zorg na Bijna Dood Ervaring laat te wensen over

Uit onderzoek blijkt dat ca 18% van mensen met een Bijna Dood Ervaring (BDE) bijzondere waarnemingen heeft. Wereldwijd wijzen deze ervaringen op een bewustzijnsveld buiten onze hersenen. Toch gelooft 85% van de artsen geen snars van een Bijna Dood Ervaring. Meer dan 50% van mensen met een dergelijke ervaring kunnen en durven er dan ook niet over te praten. Op 7 mei 2011 ging stichting Merkawah hierop nader in tijdens een ontmoetingsdag in Amersfoort. Stichting Merkawah stelt zich tot doel mensen met een Bijna Dood Ervaring (BDE) te begeleiden. Dit doet zij door onderzoek, voorlichting, begeleiding, ontmoeting. In haar folder omschrijft ze BDE als een geheel van indrukken tijdens een bijzondere bewustzijnstoestand. Tot de weinige artsen die geloven in een BDE behoort de cardioloog Pim van Lommel. In de jaren 1988-2002 onderzocht hij 344 Nederlanders met een BDE. Van hen getuigden 62 personen, ofwel ca 18%, van bijzondere evaringen. Zo’n ervaring is, bijvoorbeeld, het gevoel door een tunnel te suizen op weg naar het licht. Mooi verbeeld zien we dit in het schilderij ‘de Gelukzaligen en de Verdoemden’ van Jeroen Bosch (1450-1516). Op een paneel brengen engelen overleden personen door een tunnel naar een groot licht. Dit kan erop wijzen dat ook Jeroen Bosch (1450-1516) een BDE had.

Lancet

Reeds op 15 december 2001 publiceerde het Brits medisch wetenschappelijk tijdschrift the Lancet het baanbrekend onderzoek van Van Lommel. Volgens dit artikel kunnen mensen buiten hun lichaam om waarnemen, emoties ervaren en zich feiten herinneren van buiten hun lichaam. Toch dringt het besef van een transcendente (bovenzintuiglijke) en metafysische (bovennatuurlijke) realiteit heel langzaam door in de wetenschap. Het feit dat het bewustzijn veel verder reikt dan onze hersens wordt vaak gezien als pseudo-wetenschap.

Zoals Van Lommel in zijn wereldwijde bestseller ‘eindeloos bewustzijn’ (ten Have. 2007) beweert, staat het bewustzijn los van onze hersenen. ‘We hebben altijd geleerd dat als de hersenfunctie uitvalt mensen geen herinneringen en geen gevoelens meer ervaren. Uit het onderzoek naar mensen met een BDE blijkt het tegendeel. Bij het uitvallen van de functie van hersenschors en hersenstam ervaren mensen een veel ruimer, uitgebreider en helderder bewustzijn dan tijdens onze normale waaktoestand. Dit bewustzijn blijft ook na de dood bestaan, zoals ook alle religies ons voorhouden,’ aldus Van Lommel.

Zero Point Field

Tijdens een BDE komt het bewustzijn in een dimensie zonder ons conventionele lichaamsgebonden concept van tijd en ruimte. De wetenschap noemt deze onbegrensde dimensie het Zero Point Field. Deze bestaat uit informatie bevattende energievelden.
Van Lommel: ‘Daarin zijn allen, zowel levenden als overledenen, met elkaar verbonden en is alle informatie aller tijden opgeslagen. Verleden, heden en toekomst vallen hierin samen. Het is mogelijk om in verbinding te zijn met bewustzijnsvelden en persoonlijke herinneringen van jezelf en anderen. Ja zelfs met bewustzijnsvelden van overleden personen.’

In wezen borduurt de Zero Point Field gedachte voort op de kwantumtheorie De basis hiervoor werd in 1911 gelegd door de Duitse natuurkundige Max Planck.

In zijn leer van warmtestraling wees Planck op een wisselwerking tussen elektromagnetische velden en materie. Tussen de atomen bestaat een energierijke lege ruimte. In dit alles is het kwantum de kleinste hoeveelheid energie.

Deze leer kreeg een enorme impuls door Albert Einstein. Deze stelde, dat tijd niet bestaat, maar slechts gevormd wordt door licht. Verleden, heden en toekomst vallen samen in de door Einstein aldus genoemde ‘zwarte gaten’ in de kosmos.

Herseninstituut

De visie van Van Lommel jegens een oneindig bewustzijnsveld buiten het lichaam werd ook gedeeld door de inmiddels overleden Herms Romein, directeur van het Herseninstituut. Hij meende dat onze hersens functioneel en anatomisch te weinig capaciteit bevatten om alle informatie op te kunnen slaan. ‘Onze hersens zijn vooral ontvangers en verwerkers van informatie vanuit het Zero Point Field. Wanneer zij resoneren met bepaalde frequenties krijgen zij informatie vanuit dit veld.’

Romeins visie staat haaks op die van zijn opvolger Dick Swaab, Nederland bekendste hersenexpert. Deze stelt, dat alles voortkomt vanuit ons brein. Van eetstoornissen tot seksualiteit en Godsbesef. Hij wijt een BDE aan zuurstoftekort of stimulatie van bepaalde hersengebieden.

Bewustzijn

Het onbegrip bij de wetenschap wijt Van Lommel aan het feit, dat bewustzijn fysiek bezien niet te meten en te controleren valt. ‘Ik denk er anders over. Ik betoog nu juist dat het nodige ontbreekt in het materialistisch wereldbeeld.’

Van Lommel noemt het lichaam een camera die beeld en geluid codeert tot informatie. ‘Naast je hersens speelt je hele lichaam een rol in het ervaren van bewustzijn. Ik denk dat elke cel van je lichaam deelneemt aan wat je bewustzijn zou kunnen noemen. Er zijn honderden elektromagnetische stralen die door je heen gaan.

Als ik mijn mobiele telefoon aanzet dan hoor ik een stem. Maar die stem zit niet in de telefoon. Als ik een radio aanzet, hoor ik een concert. Maar dat orkest zit niet in de radio. Als ik mijn laptop aanzet, dan heb ik toegang tot 1 miljard websites. Maar die zitten niet in mijn laptop. Het apparaat ontvangt en decodeert de informatie in de elektromagnetische straling tot beeld en geluid. Ik zie de hersens ook zo. De hersenen produceren geen bewustzijn, maar maken het ervaren van bewustzijn mogelijk.’

Hulpverleners

Door het onbegrip bij artsen en hulpverleners schiet het begeleiden van mensen met een BDE tekort. ‘Ze zijn vooral gericht op het zo snel mogelijk verhelpen van de klacht en niet zozeer op begeleiden. Beter is het om met een open hart, aandacht, empathie en geduld naar de ander te luisteren. Zo ontstaat er een energieveld met twee richting verkeer’, stelde huisarts en BDEer Richard Hoofs.

BDE er en verpleegkundige Barbara Enter pleitte voor richtlijnen en een plek voor BDE in de opleiding en nascholing. ‘Afwijzing plaatst patiënt in een isolement. Deze heeft juist behoefte aan iemand die luistert en ruimte geeft aan zijn tranen. Het taboe op BDE moet verdwijnen. Een dergelijke ervaring kan iedereen overkomen. Als hulpverlener echter staan we voor iets ongrijpbaars. Vandaag hebben we een stap gezet in deze prachtige ervaring. Zorg dat het niet beschadigd wordt.’