De CIA en de FBI: wie zijn het? Wat is het verschil?

In veel Amerikaanse boeken, films, series, documentaires en op het nieuws vliegen deze afkortingen je om de oren: de CIA en de FBI. De CIA staat voor Central Intelligence Agency. De FBI is voluit de Federal Bureau of Investigation. Het zijn allebei Amerikaanse organisaties en vaak worden ze geassocieerd met misdaad, geheime operaties en intriges. Maar wat voor organisaties zijn dit? Wat doen ze? Wat mogen ze doen? Hoever gaan hun bevoegdheden? En waar zit ‘m nu precies het verschil tussen deze twee organisaties?

De CIA en de FBI hetzelfde?

Laten we eerst beginnen met de gelijkenis tussen de CIA en de FBI. Beiden zijn het overheidsinstanties van de Verenigde Staten van Amerika. Maar waar bij de een de focus ligt op misdaadbestrijding binnen de VS, houdt de ander zich voornamelijk bezig met het verzamelen en analyseren van informatie buiten de VS, met soms alle politieke intriges van dien. De eerste is de FBI, de Federal Bureau of Investigation, de ander, de CIA, staat voor Central Intelligence Agency.

CIA: Central Intelligence Agency

”And ye shall know the truth, and the truth shall make you free" (Johannes 8:32)
De Central Intelligence Agency (CIA) is een inlichtingendienst van de Verenigde Staten. De CIA verzamelt en analyseert informatie over buitenlandse regeringen, bedrijven en personen. Deze informatie spelen zij vervolgens door aan de Amerikaanse overheid. Ook heeft de CIA een geheim militair apparaat dat bijvoorbeeld tijdens de Koude Oorlog probeerde regeringen omver te werpen die pro-Sovjet Unie waren en daarmee dus anti-Amerika, bijvoorbeeld regeringen en regeringsleiders van Guatemala, Indonesië en Chili.

Geschiedenis van de CIA

De CIA is een tamelijk jonge organisatie, opgericht op 18 september 1947 door de toenmalige Amerikaanse president Harry S. Truman in de nasleep van de Tweede Wereldoorlog. Het doel was om met behulp van een inlichtingendienst een nieuwe (kern)ramp als Pearl Harbor te voorkomen. De strategie: zoveel mogelijk informatie verzamelen en analyseren om de ander te snel af te zijn.

Met Allen Dulles als directeur van de CIA kwamen er spionagemissies in Oost-Europa, de toenmalige Sovjet-Unie en China. Deze spionagemissies leidden vervolgens tot geheime operaties, zoals de staatsgreep in 1954 in Guatemala. Het bleek moeilijk voor de Amerikaanse overheid om invloed op de CIA uit te oefenen. De CIA speelde een grote rol in de Cubacrisis, was aanleiding voor de arrestatie van Nelson Mandela en was met geheime operaties actief betrokken in de Vietnamoorlog en bij de staatsgreep in Chili.

Terrorisme was een lastige kluif voor de CIA. Zo konden ze Osama bin Laden niet vinden na de bomaanslag op het World Trade Center van New York in 1993. Ook de daaropvolgende aanslagen op 11 september 2001 had de CIA niet zien aankomen. Iets dat leidde tot behoorlijk veel kritiek.

Inmiddels is de toezicht op de CIA gewijzigd. Ook de bevoegdheden zijn nu helder geformuleerd. In 2007 werd een rapport gepubliceerd over de illegale activiteiten van de CIA tussen 1950 en 1975, de Family Jewels. Daarmee wilde de CIA de omslag van de organisatie laten zien. Een greep uit de selectie illegale activiteiten varieert van illegale afluisterpraktijken, het openen van post (schending van het briefgeheim), moordaanslagen op staatshoofden, staatsgrepen en het werken binnen de grenzen van de VS, waar ze geen jurisdictie hebben.

Verantwoordelijkheden, doelstellingen en bevoegdheden van de CIA

De verantwoordelijkheden van de CIA zijn samengevat: Het verzamelen van inlichtingen door CIA-agenten, het analyseren ervan en zorgdragen voor de juiste verspreiding en coördinatie van de verzamelde informatie, Intel. CIA-agenten hebben overigens geen politiebevoegdheden.

FBI: Federal Bureau of Investigation

Fidelity, Bravery, Integrity
De FBI is een politiedienst en een inlichtingendienst. De Verenigde Staten is samengesteld uit verschillende staten, 52 federaties. Met elk hun eigen wetten, hun eigen politiediensten. De FBI houdt zich als politiedienst bezig met misdaad die de individuele federale staten overstijgt, met als topprioriteit terrorisme.

De FBI is een grote instantie met 35.000 werknemers, inclusief Special Agents en ondersteuningsprofessionals zoals inlichtingenanalisten, taalspecialisten, wetenschappers en informatietechnologiespecialisten. Het hoofdkantoor staat in Washington. Daarnaast zijn er tal van kantoren verspreid over heel de VS en ook buiten de VS zijn FBI-agenten gestationeerd.

Geschiedenis van de FBI

In een land waarbinnen 50 staten voor een groot deel onafhankelijk opereerden, waar corruptie een enorm probleem vormde, waar de eerste maffiabazen werden geboren en waarbuiten de Eerste Wereldoorlog zich opdoemde, achtten de toenmalige Amerikaanse President Roosevelt en de Minister van Justitie, Charles Bonaparte, de tijd rijp voor een opsporingsinstantie en inlichtingenbureau op federaal niveau. In 1908 werd zo een eerste stap gezet richting de FBI. Met de opvolgende regering kreeg deze eenheid de naam Bureau of Investigation (BOI). Vanaf dat moment vielen bepaalde misdaden, zoals vrouwenhandel, onder de bevoegdheid van de BOI. Ook richtten ze zich op de Mexicaanse grens, voor het tegengaan van smokkelen bijvoorbeeld. Met de komst van de Eerste Wereldoorlog werd daar spionage en sabotage aan toegevoegd.

J. Edgar Hoover, directeur van de FBI

Op 10 mei 1924 werd J. Edgar Hoover directeur van BOI. Hij ging meteen voor een professionaliseringslag. Vanaf dat moment kwam er ook één centraal systeem van persoonsidentificatie. De FBI Academy werd opgericht om FBI-agenten op te leiden en werd de naam in 1935 veranderd in Federal Bureau of Investigation, de FBI. Deze professionaliseringsslag leidde uiteindelijk tot de arrestatie van alle grote gangsters en maffiabazen die de VS op dat moment domineerden. Maar datzelfde moment was de vooravond van de Tweede Wereldoorlog. De FBI kreeg nog meer jurisdictie en was non-stop paraat als zowel inlichtingendienst als opsporingsdienst. Op 10 maart 1950 lanceerde de FBI’s Ten Most Wanted Fugitives (10 meest gezochte voortvluchtigen). Dit is nog altijd een van de FBI’s belangrijkste lijsten en manier voor de FBI om de personen op deze lijst te pakken. J. Edgar Hoover was de langstzittende directeur van de FBI, 48 jaar in totaal. Hierna werd een wet aangenomen dat de termijn beperkte tot 10 jaar. Nadat directeur James Corney werd ontslagen door president Donald Trump werd in augustus 2017 Christopher Wray directeur van de FBI.

Federale misdrijven

It’s a federal offense
In Amerika heeft iedere staat eigen wetgeving, regelgeving en politiediensten. De FBI houdt zich specifiek bezig met misdaad op federaal niveau, staat-overstijgend. Het gaat hierbij om specifieke misdrijven die in de wet nadrukkelijk zijn aangeduid als federal offense, namelijk een misdrijf dat op federaal niveau wordt aangepakt in plaats van binnen de staat. Op zo’n moment neemt een federale opsporingsdienst het over van de staatspolitie. Er zijn verschillende federale opsporingsdiensten. Dit beperkt zich niet tot de FBI.

Een greep uit de selectie opsporingsinstanties op federaal niveau:

• Bureau of Alcohol, Tobacco, Firearms, and Explosives
• The Drug Enforcement Administration
• The U.S. Immigration and Customs Enforcement

De FBI onderzoekt de volgende misdrijven:

• Terrorisme
• Contraspionage
• Cybercrime
• Overheidscorruptie
• Bescherming van burgerrechten
• Georganiseerde misdaad
• Witteboordencriminaliteit (bijv grootschalige fraude)
• Extreme geweldsmisdrijven, waarbij seriemoordenaars betrokken zijn, zogenoemde ‘sniper murders’ scherpschutters moorden, massamoorden, bankovervallen.
• Mensenhandel, ontvoeringen
• Internationale geweldsmisdrijven gericht tegen Amerikaanse burgers en Amerikaanse belangen

Naast internationale geweldsmisdrijven onderzoekt de FBI ook de ernstige misdrijven gepleegd in Indiaanse reservaten binnen de VS.

De verschillen tussen de CIA en de FBI op een rij

De CIA is een inlichtingendienst pur sang. De FBI is zowel een inlichtingendienst als een opsporingsdienst.
Waar de CIA buiten de VS opereert om informatie te verzamelen, opereert de FBI juist binnen de VS om daar informatie te verzamelen. De CIA verzamelt informatie over andere landen en hun burgers. De CIA mag niet, in tegenstelling tot de FBI, informatie verzamelen over Amerikaanse burgers, ingezetenen en bedrijven, ongeacht waar ze wonen of gevestigd zijn.

De verschillen op een rij