recensie

Gebruikerservaring Sky-Watcher Explorer 750/150 telescoop

Spiegeltelescopen bieden doorgaans veel lichtinval voor weinig geld, en de spiegel zorgt voor een helder en scherp beeld. Het nadeel van een spiegeltelescoop is misschien dat het niet voldoet aan het vertrouwde beeld van de langwerpige lenzentelescoop die je van kinds af aan altijd al wilde hebben, maar wanneer deze nostalgie even opzij wordt geschoven en het gezonde verstand wordt gebruikt dan is het kopen van een spiegeltelescoop een goede optie. Ze zijn er in alle soorten maten en prijzen, de 750/150 spiegeltelescoop van het merk Sky-Watcher is net even wat duurder dan een beginnerstelescoop, maar je kan er vele jaren mee vooruit.

Inhoud

• De Sky-Watcher Explorer spiegeltelescoop
• De EQ3-montering
• Het statief
• Algemene kijkervaring
• Conclusie

De Sky-Watcher Explorer spiegeltelescoop

De Newton-telescoop voelt bij het uitpakken uit de doos prettig en solide aan. De metalen buis is glanzend zwart van kleur welke mooi contrasteert met de brede witte banden waar de spiegels in gemonteerd zijn en de witte buisringen. De brandpuntsafstand van de telescoop bedraagt 750 mm en de primaire parabolische spiegel heeft een diameter van 150 mm, oftewel 6 inch. Dit maakt dat de telescoop een kleine brandpuntsafstand van F5 heeft, en daardoor is deze vooral geschikt voor ‘deepsky’ waarnemingen en fotografie, en niet zozeer voor planeetwaarnemingen. De primaire parabolische spiegel is stevig gemonteerd en kan met stevige stelschroeven worden bijgesteld. De vier bladen of spikes waarmee de secundaire spiegel voorin de telescoop is bevestigd zijn flinterdun en toch zeer stevig, deze spikes zitten ook weer met vier stevige stelschroeven vast. Dat de spikes dun zijn heeft als voordeel dat er zo nog meer licht in de telescoop kan vallen, goedkope spiegeltelescopen hebben vaak dikkere spikes.

PS, de inleidingsfoto van dit artikel dient slechts ter illustratie en betreft niet de 750/150 telescoop maar een goedkopere 114 mm Newton-telescoop van Sky-Watcher

De 2-inch focusbuis

Het mooiste onderdeel van de telescoop is misschien wel de stevige focusinrichting, er kan met gemak een zware spiegelreflexcamera aan bevestigd worden. De focuswieltjes draaien prettig. De focusinrichting beschikt zowel over een 2-inch focusbuis als een 1,25-inch focusbuis. Niet iedere beginner weet dat het alleen de duurdere telescopen zijn die een 2-inch focusbuis bevatten, goedkope versies hebben alleen een 1,25-inch en deze is vaak niet stevig genoeg om een zware camera te kunnen dragen. In de 2-inch focusbuis van deze telescoop zit een 2-inch ‘nosepiece’, waarin vervolgens een 1,25 inch focusbuis met schroefdraad is bevestigd. De nosepiece kan gebruikt worden om een camera rechtstreeks mee te bevestigen, er moet dan nog wel even een T-ring worden gekocht die op de camera past.

De 1,25-inch focusbuis

In de 1,25-inch focusbuis kunnen de veelgebruikte 1,25-inch oculairs geplaatst worden, deze zijn met de telescoop meegeleverd (een 10 en 25 mm). Ook in de 1,25-inch focusbuis kan een camera bevestigd worden, er moet dan nog wel een losse 1,25-inch nosepiece worden gekocht welke niet met de telescoop is meegeleverd. Er kan dan met zogenaamde Barlow-lenzen worden gefotografeerd. Met de telescoop wordt één 2X Barlow-lens meegeleverd, welke ook schroefdraad heeft om rechtstreeks op een T-ring te bevestigen. Welke manier je ook kiest om een camera op deze telescoop te bevestigen, scherp stellen lukt altijd! En dat wil met goedkopere spiegeltelescopen nog wel eens een probleem vormen. Nog een detail over fotograferen: omdat het een spiegeltelescoop is zullen bij heldere sterren de vier spikes zichtbaar worden als vier lichtgevende strepen.

Overige Accessoires

Andere accessoires die worden meegeleverd zijn: een deksel om de telescoop mee af te sluiten, twee zeer fraaie witte buisringen, een monteringsplaatje (type ‘dovetail’) om de telescoop in de montering te zetten, en een 6x30 zoeker. Deze zoeker heeft een vergroting van 6x30, het is een exemplaar echte lenzen. Het uitlijnen van deze zoeker kan overdag op een gebouw en het af en toe bijstellen kan ’s avonds met behulp van een heldere ster of de maan gedaan worden. Op de witte buisringen kan op een extra schroef een camera worden geplaatst of een tweede kleine telescoop die dan als zoeker of volgtelescoop tijdens fotografie dient.

De EQ3-montering

Met het oog op astrofotografie is het handig om op de montering zowel een elektronische motor voor ‘volgen’ (op de uur-as) als bijsturing (op de declinatie-as) te kunnen zetten. Niet alle monteringen zijn daar geschikt voor, echter als beginner ben je van dit soort kennis vaak nog niet op de hoogte. Pas vanaf EQ3-monteringen kunnen vaak twee motoren worden gemonteerd, bij een EQ1 en EQ2 kan dit meestal dus niet. Het is overigens altijd zinvol om een zware montering te kopen wegens de stabiliteit van de telescoop tijdens het waarnemen. Een EQ3-montering kan maximaal een telescoop van 5 tot 6 kg dragen. Een EQ4 een telescoop van 7 kg en een EQ5-montering gaat al richting de 10 tot 12 kg.

Handige lockers

De meegeleverde EQ3-montering straalt een zekere mate van professionaliteit uit. Het is stevig genoeg om een telescoop van maximaal 5 kg en meegeleverde zware contragewichten te kunnen dragen. Ook zeer stevig is de stalen buis die de contragewichten moet dragen, zijn de contragewichten goed bevestigd dan blijft de telescoop mooi in balans en draait de montering soepel. Met handige zwarte lockers kan de montering worden vastgezet maar evengoed weer snel worden los gezet, er worden op deze montering dus geen wieltjes gebruikt om beide assen vast te zetten. De fijnregelaars voor de uur- en declinatie-as voelen wat minder stevig.

Schaalcirkels

Op de montering zitten twee schaalcirkels; een declinatiecirkel en een uurcirkel. Hiermee kan de telescoop precies op het juiste aantal graden en uren worden ingesteld zodat makkelijk een object aan de hemel kan worden gevonden. Vereiste is dan wel dat de telescoop goed op de Poolster staat uitgelijnd. Het gebruik van schaalcirkels is ook precies waar een EQ-montering voor bedoeld is, het enige dat nodig is zijn de gegevens van de posities van de hemelobjecten. Het is zinvol om eens een keer goed te oefenen met het uitlijnen van je telescoop op de Poolster en het geeft veel voldoening wanneer dit lukt.

Dovetail

Het plaatsen van de telescoop in de montering gaat met behulp van een zogenaamde ‘dovetail’, dit is een zwart metalen plaatje dat in de houder van de montering kan worden geschoven, en deze wordt dan met twee schroeven vastgezet. Deze schroeven lijken wat goedkoper en minder stevig te zijn, maar het functioneert allemaal prima, zeker wanneer gekozen wordt om de buisringen van de telescoop op de montering te laten zitten en de telescoop telkens uit de buisringen te halen. De schroeven waarmee de witte buisringen kunnen worden geopend zijn namelijk wel weer zeer goed.

Instellen van de hoogte en poolzoeker

Met een op de montering aanwezige zwarte gradenboog kan de hoogte-as van de montering worden ingesteld, in Nederland ligt die hoogte rond de 52 graden, maar kan per locatie toch nog aanzienlijk verschillen. Het instellen hiervan gebeurt met twee metalen stelschroeven, het instellen is nodig om de telescoop precies op de Poolster uit te kunnen lijnen, zaak hierbij is om altijd een van de twee schroeven los te draaien en dan met de andere schroef de aanpassing te maken, of andersom wanneer weer een stukje terug moet worden “gecorrigeerd”. Beide schroeven worden vastgedraaid wanneer de hoogte juist is ingesteld. In de EQ3-montering van Sky-Watcher kan ook een poolzoeker worden bevestigd, deze is los verkrijgbaar en wordt dus niet meegeleverd. Een poolzoeker wordt in de uur-as geplaatst en daarmee kan de telescoop nog preciezer op de Poolster worden uitgelijnd. De montering heeft tot slot ook een libel om het statief, dat van aluminium is gemaakt, waterpas te kunnen zetten.

Het statief

Van het aluminium statief moet niet al teveel worden verwacht, hier zijn kosten op bespaard, of zoals je wilt, hiermee is de totaalprijs van deze set laag gehouden. Er zijn ook stalen statieven verkrijgbaar welke vaak met een EQ4- of EQ5-montering worden geleverd. Deze zijn uiteraard beter, maar het aluminium statief heeft weer als voordeel dat het licht is en dus makkelijk te verplaatsen. Het statief is in elk geval sterk genoeg om de telescoop en montering moeiteloos te dragen, maar tijdens felle wind kan de hele zaak toch even gaan trillen. Onderaan het statief kan een bakje worden geplaatst dat gelijk de drie poten in goede positie houdt. De drie poten kunnen worden uitgeschoven, maar opgepast moet worden dat de klemmen niet te strak worden aangedraaid, deze kunnen snel stuk gedraaid worden, iets waar Sky-Watcher zelf ook netjes voor waarschuwt in de bijgeleverde handleiding. Het beste is het om de klemmen even strak aan te draaien, en dan een kleine slag terug. Of nog beter; de poten van het statief volledig ingeschoven houden, de klemmen aandraaien en de waarneemsessies vooral zittend uitvoeren.

Algemene kijkervaring

De Sky-Watcher Explorer 750/150 laat alles precies zien zoals het is, dit kan in eerste instantie wat tegenvallen. Zijn sterren door een verrekijker of refractortelescoop (de bekende lenzenkijker) vaak als felle fonkelende objecten te zien, in de spiegeltelescoop worden sterren rustige precieze ronde puntjes, duidelijk afgescheiden van de hemel eromheen. Het voordeel van deze precisie wordt merkbaar wanneer tijdens een heldere nacht de nevels en het trapezium in de Orionnevel worden bekeken, zelfs met een laagvergrotende 25 mm-oculair zijn vier sterren in het trapezium goed te onderscheiden, het wordt dan meteen duidelijk dat we hier met een precisie-instrument te maken hebben. De telescoop is zeer geschikt om te starhoppen (al kijkend door de telescoop van object naar object gaan) te genieten van alle sterren die ‘onderweg’ worden tegengekomen. Een ander hoogtepunt vormen de sterrenstelsels M81 en M82, die knallen er op een heldere avond echt uit. Een tegenvaller kan M31 zijn, deze ziet er in een verrekijker iets spectaculairder uit omdat dan de spiralen wat beter zichtbaar zijn. Echt op de turbo gaat deze telescoop bij het bekijken van de maan, dan wordt pas echt duidelijk hoe scherp en strak dit instrument is. Overigens is deze telescoop geen ‘planetentelescoop’, hiervoor moet een telescoop met een langere brandpuntsafstand en in verhouding een smallere opening worden gekozen, toch zijn de wolkenbanden op Jupiter goed te zien.

Conclusie

De Sky-Watcher 750/150 telescoop is geen beginnerstelescoop, maar is bedoeld voor de meer gevorderde waarnemer. En daarom is het leuk om dit instrument toch als beginner te kopen, dan heb je meteen iets goeds in handen waar je de komende tien jaar mee aan de slag kunt. De prijs van de complete set ligt ongeveer op anderhalf tot twee keer een beginnerstelescoop. Deze 750/150 spiegeltelescoop heeft een perfect formaat, niet al te groot, maar toch groot genoeg goed mee waar te kunnen nemen. De montering en statief voldoen maar is toch draagbaar. Wanneer je over tien jaar deze telescoop volledig hebt benut en weer wilt verkopen zal deze toch nog veel waard zijn en kan makkelijk worden doorverkocht, terwijl je dan zelf een groter formaat koopt. De telescoop is volledig geschikt voor astrofotografie.