Sandy: gevolgen superstorm voor New York

In de nacht van 29 op 30 oktober 2012 werd de Oostkust van Amerika, waaronder New York en New Jersey, zwaar getroffen door een orkaan met de naam Sandy. Sandy was op dat moment afgezwakt tot superstorm maar bleek verwoestende schade aan te brengen aan grote delen van Amerika. Sandy ontstond in de Caraïben en veroorzaakte op Jamaica, Cuba en Haïti overstromingen, afgewaaide daken en andere overlast. Op Cuba bereikte Sandy zoveel kracht dat ze tijdelijk als een categorie 2 orkaan werd aangemerkt.

Verloop en ontstaan van Sandy

Sandy ontstond in de Caraïben uit een samenloop van wolken en onweer en verhoudingsgewijs was er een veel lagere luchtdruk dan normaal, wat karakteristiek is voor een tropische golf. Op 20 oktober kenmerkte het National Hurricane Center in Miami Florida de weersomstandigheden als potentieel riskant binnen 48 uur en 2 dagen later bleek Sandy 65 kilometer verwijderd van Kingston Jamaica. Omdat er windsnelheden waren gemeten van bijna 160 km/u, werd de storm aangemerkt als een orkaan. Boven Jamaica was Sandy nog een categorie 1 orkaan maar aangekomen boven Cuba intensiveerde de orkaankracht zo sterk dat Sandy veranderde in een orkaan van de categorie 2. Hierna zwakte de storm af tot een orkaan van de categorie 1 en bewoog verder in de richting van de Bahamas en Florida. Het meer westelijk gelegen Haïti kreeg sterk te lijden onder de kracht van de orkaan alsook de Dominicaanse Republiek en zelfs Puerto Rico. Hierna verbreedde de storm en trok Sandy noordwaarts om meer schade aan te richten op de eilandengroep De Bahamas en werden er sterke windsnelheden gemeten in de Oostelijke staten van Amerika maar kwam pas ter hoogte van Atlantic City, New Jersey aan land; waar de verwoestingen en de overstromingen desastreus bleken. Het noordelijker gelegen New York lag niet in het oog van de storm, maar juist aan de randen waren er nog sterkere windsnelheden. Ook het oosten van Canada leed onder de krachtige windsnelheden van Sandy; onder meer in de Great Lake Area. De orkaan bewoog zich voort met een snelheid van ongeveer 30 kilometer per uur.

Voorbereidingen

De naderende orkaan leidde er toe dat de autoriteiten diverse waarschuwingen afgaven aan de bevolking. Uit de lager gelegen delen van New York en New Jersey werden honderdduizenden mensen geëvacueerd op last van de overheid. De metro werd deels afgesloten. De NYSE, het financiële hart van de U.S.A. op Wall Street in hartje Manhattan, was 2 dagen dicht vanwege de storm en langs de kust werden barricades opgeworpen met zandzakken en gebouwen werden dichtgetimmerd met board. In totaal werden door de luchthavens in de regio uit voorzorg 12.000 vluchten afgelast. De supermarkten hadden lege schappen omdat veel mensen uit risicogebieden gingen hamsteren.

Overstromingen

De storm veroorzaakte in alle betrokken landen ernstige overstromingen. Het zwaarst getroffen werden Cuba, Haïti, New York en New Jersey, waarbij in de U.S.A. het meest in het oog sprong de overstromingen van Manhattan en Staten Island. Een boei in de New York Harbor; de tussen Staten Island en Manhattan gesitueerde haven, bereikte met een recordhoogte van 9,75 meter een ongekend record; hoger dan het vorige record dat ruim 2 meter lager was en geregistreerd werd gedurende de orkaan Irene. In het zuiden van New Jersey in Atlantic City, wat vooral uit eilanden en voor een deel op laagland is gebouwd, is redding in het begin erg moeizaam verlopen; omdat het grootste deel van de stad overstroomde.

New York

Delen van New York aan de kust werden heftig overstroomd vooral Lower Manhattan; waarbij Battery Park een watergolf van 3,9 meter kreeg te verwerken. De oevers van de zeestraat East River raakten overspoeld en de bouwput van Ground Zero liep volledig onder. De kustlijn van Staten Island raakte totaal bedolven onder de vloedgolf en ook op gedeeltes van Long Island stroomde het compleet onder water.

Overstromingen in Caraïben

Haïti had vooral te lijden onder de heftige regenval, waardoor rivieren overstroomden en buiten hun oevers traden. Het centrum van de orkaan trok recht over Cuba en kwam aan land ten Westen van de 2e stad van Cuba: Santiago de Cuba. Ook hier was de hoogte van de vloedgolf zo’n 9 meter. De schade aan de Guantanamo Bay Marine Basis bleef beperkt tot een aantal recreatieboten die lossloegen van de steiger. Schade aan de gevangenis zelf was er niet.

Windkracht

Hoewel Sandy niet de meest krachtige orkaan is geweest die ooit aan de Oostkust van Amerika werd gemeten, waren de windsnelheden aanzienlijk. Windsnelheden met een snelheid van rond de 175 km/u worden ingedeeld in de categorie 2 op de Saffir-Simpson Hurricane Scale en kunnen voor grote verwoestingen zorgen zoals afgewaaide daken; ontwortelde bomen, omgevallen elektriciteitspalen of rondvliegend puin. De Saffir-Simpson Scale loopt van 1 tot 5 waarbij een orkaan ingedeeld in schaal 5 gerekend wordt als de zwaarste. Lager als schaal 1 geldt de storm niet als orkaan maar als een tropische storm of tropische depressie. Door de harde winden zijn alleen al in New York bijna 8500 bomen omgewaaid, waren er meer als 3300 afgewaaide takken en 1300 hangende takken. Gedurende de vorige zware tropische storm Irene waren slechts 3400 bomen omgewaaid maar wel evenveel afgewaaide en hangende takken. In Central Park waaiden in totaal 650 bomen om. De omgewaaide bomen zorgen voor veel overlast door autowegen en spoorwegen te blokkeren. Naast blokkades veroorzaakten de ontwortelde bomen en afgebroken takken voor kapotte elektriciteitskabels vielen bomen op huizen en auto’s en andere private en publieke eigendommen.
In ruim 10 dagen kregen de groenvoorzieningen in de getroffen Amerikaanse staten meer dan 20.000 orders.

Caribische gebied

In Jamaica overleed een man doordat de windkracht zwerfstenen in beweging zette die een heuvel afrolden. In Jamaica en de overige Caribische landen was er veel overlast door afgewaaide daken van huizen en veranda’s. Orkanen zorgen voor zwaardere schade in het Caribisch gebied in verhouding tot het rijkere Amerika. In het Caraïbisch gebied is er structureel eigenlijk al te weinig geld voor het herplanten van vernietigde oogsten, ook zijn er bijvoorbeeld geen financiële middelen om beschadigde gereedschappen vervangen. In Haïti leefden veel mensen nog in tentenkampen als gevolg van de aardbeving in januari 2010, deze mensen zijn extra getroffen door de verwoestingen veroorzaakt door Sandy.

Doden, vermisten en financiële gevolgen door Sandy

De orkaan Sandy heeft voor een groot aantal doden en gewonden gezorgd zowel in de Caraïben als in de U.S.A. daarnaast zijn er nog een aanzienlijk aantal vermisten. In totaal waren er 199 doden en 16 vermisten. Van de 199 doden kwamen er 121 uit Amerika. In New York alleen al werden zo'n 143.000 mensen geraakt door de storm op de één of andere manier. De financiële gevolgen waren voor het grootste deel (dat wil zeggen voor 95%) Amerikaans want de U.S.A. leed rond de 50 miljard dollar schade en de overige gebieden leden zo'n 2 miljard dollar schade. De verzekeraars keren daarnaast niet alles uit waardoor geschat wordt dat slechts de helft tot 2/3 uiteindelijk vergoed wordt. Artiesten uit Amerika hebben na de ramp binnen enkele dagen een popconcert gegeven waarvan de opbrengst naar de slachtoffers gaat maar ook andere hulpverleningsinstanties ondernemen acties om de slachtoffers financieel te ondersteunen.

Nasleep en optreden autoriteiten

De omgeving waar Sandy heeft huisgehouden werd tot rampgebied verklaard door de autoriteiten. Op 9 november; ruim 10 dagen na de orkaan was er in grote delen van het rampgebied nog geen stroom en was de benzine op de bon. 16 dagen na de ramp werd er gedemonstreerd op Long Island vanwege het slechte optreden van de elektriciteitsvoorziening omdat delen van Long Island nog steeds geen stroom hadden. Het sneeuwde af en toe en mensen maakten zich zorgen over de naderende winterkoude. Obama bezocht het rampgebied na ruim 2 weken en daarvoor al brak Obama zijn verkiezingscampagne in Ohio af om met de conservatieve gouverneur van New Jersey Chris Christie het rampgebied te bezoeken. Door de storm was het moeilijker voor de bewoners van de rampgebieden om te gaan stemmen vooral het zgn. vervroegde stemmen leed onder de orkaanverwoestingen. De marathon van New York die enige dagen na de storm zou worden gehouden werd afgelast. In de dagen na de storm waren nog veel wegen geblokkeerd en kon transport naar o.a. supermarkten niet plaatsvinden. In het rampgebied werd door hulpverleners appels, dekens en flessen water uitgedeeld aan de slachtoffers. Ook Mariniers zijn ingezet om voedsel uit te delen en te helpen met herstel en opruimwerkzaamheden.