Verminderde zonneactiviteit start nieuwe kleine IJstijd?

Kan de zon verantwoordelijk zijn voor klimaatverandering? Kan een verminderde zonneactiviteit zorgen voor een begin van een nieuwe Kleine IJstijd op aarde? Kan er een klimaatsverandering plaatsvinden op aarde door verminderde zonneactiviteit? Kan in Europa verminderde zonneactiviteit zorgen voor een nieuwe Kleine IJstijd? Een nieuwe zonnecyclus is begin 2011 van start gegaan, de 24ste zonnecyclus, hoe zwak zal deze cyclus zijn en wat kunnen de mogelijke resultaten op het klimaat zijn?

Europa: Koude winters

Britse wetenschappers die zonnevlekken bestudeerden en die gegevens naast de verzamelde gegevens van 350 jaar temperatuurwaarde op aarde vergeleken, komen tot een conclusie dat: de Europese winters kouder zijn als er minder zonnevlekken zijn. De winters bleken gemiddeld een halve graad kouder te zijn. Volgens deze onderzoekers is het heel goed mogelijk dat we in Europa inderdaad met koudere winters te maken krijgen, maar het einde van klimaatsverandering hoeven we niet te verwachten. Volgens deze Britse wetenschappers zou het een Europees fenomeen zijn en weinig tot geen invloed op de rest van de aarde hebben.

Klimaatverandering

Wat is klimaatverandering? Klimaatverandering is de verandering van het klimaat over een bepaalde periode. Klimaatverandering staat volop in de belangstelling vanwege de opwarming van de aarde, een groot discussiepunt. In het verleden hebben natuurrampen, zoals door enorme (super) vulkaanuitbarstingen, klimaatveranderingen veroorzaakt die een IJstijd vermoedelijk in gang hebben gezet. Een superuitbarsting van een supervulkaan zal grote gevolgen hebben op het klimaat en vermoedelijk het begin zijn van klimaatsverandering. Ook kan er sprake zijn van een vulkanische winter, veroorzaakt door uitbarstingen van (super) vulkanen. Klimaatveranderingen en het klimaat hangen voornamelijk af van veranderingen van de stand tussen de aarde en de zon, maar ook in bepaalde mate van zonneactiviteiten.

Zonnecyclus

De zon kent een cyclus van 11 jaar en heeft op aarde een belangrijke invloed op het klimaat. Verminderde zonneactiviteit, waar geen of weinig zonnevlekken voorkomen, lijkt een verband te houden met de lagere temperaturen. In de 17de eeuw waren er nauwelijks zonnevlekken waarneembaar en waren de temperaturen in Europa laag: deze periode staat ook bekend als de Kleine IJstijd. Zonnecyclussen met veel zonnevlekken lijken een sterk verband te houden met hogere temperaturen.

Zonnevlekken

Wat zijn zonnevlekken? Zonnevlekken zijn waarneembare (niet met het blote oog!) vlekken op de zon. Deze vlekken ontstaan binnen een paar minuten en kunnen na een paar uur weer verdwenen zijn. Zonnevlekken op de zon bewegen zich van oost naar west. Het aantal zonnevlekken op de zon hangt samen met de activiteit van de zon: hoe meer activiteit hoe meer zonnevlekken.

Wetenschappelijk onderzoek

Wetenschappers zijn meer dan een eeuw bezig te onderzoeken of veranderlijke energie uitbarstingen op de zon, zonneactiviteit, daadwerkelijk merkbaar en meetbaar is in het klimaat. De Kleine IJstijd van 1620-1720, waar de winters in Europa kouder waren, vallen inderdaad samen met verminderde waarneembare zonnevlekken.

Satelliet waarnemingen

Sinds 1979 worden satellieten ingezet om nauwkeurige metingen te kunnen verrichten. Uit deze satelliet metingen blijkt dat er aanwijzingen waargenomen zijn dat zonneactiviteit een merkbare invloed hebben op het klimaat. Echter, deze waarnemingen zijn nauwelijks waarneembaar.

IJstijd?

Emeritus hoogleraar Cornelis de Jager (Nederlands astronoom) houdt zich al jaren bezig met de bestudering van zon-klimaat relaties en houdt zich bezig met het voorspellen van toekomstige zonneactiviteit. Begin 2011 begon de nieuwe 11 jarige zonnecyclus, een cyclus die bijzonder zwak zal zijn. Deze zonnecyclus zal een sterk verminderde activiteit zien met weinig of geen zonnevlekken. De resultaten zullen volgens emeritus hoogleraar Cornelis de Jager veel lijken op de Kleine IJstijd van 1620-1720 en zullen tot het jaar 2100 gaan duren.