De eerste mens op aarde
De moderne mens, zo noemen wij onszelf. En over tienduizend jaar, als wij geëvolueerd zijn, zijn wij dan een uitgestorven menssoort? Want duidelijk is dat de mens continue veranderd. Dit heeft met onder andere klimaatveranderingen te maken, maar ook met levensomstandigheden en aanpassingen. De eerste echte mens, de homo sapiens, wie was dat? Hiervoor maken we een grote sprong terug in de tijd.
Volgens de bijbel was Eva de eerste vrouw. Maar dat buiten beschouwing gelaten, gaan we hier verder in op de wetenschappelijke eerste vrouw.
Homo sapiens
De homo sapiens, oftewel de moderne mens. Er leefden meerdere vormen van mensen, mensapen of halfmensen, die zich allemaal vermenigvuldigden. Doel hiervan was het voortplanten zodat het soort door zou blijven bestaan. Tijdens zo een voortplanting wordt DNA uitgewisseld. De ene helft van het DNA is afkomstig van de man, de andere helft van het DNA van de vrouw. Dit komt dan samen in een nieuw leven. Soms gaat er iets mis bij het kopiëren van de chromosomen, waardoor er een mutatie ontstaat. Deze mutatie vindt altijd en overal plaats, zowel bij mens, dier als plant, en is een speling der natuur. Toen de moderne mens nog niet bestond, vond er een mutatie plaats, waardoor uiteindelijk de eerste homo sapiens werd geboren.
Afrikaanse vrouw
De eerste homo sapiens, de moderne mens, werd geboren in Afrika, tussen de 150.000 en 280.000 jaar geleden. Dit was een vrouw. Een tijdlang verbleven de eerste homo sapiens in Afrika. Dit werd vastgesteld aan de hand van vondsten die in Afrika ontdekt werden. Daarna werd aan de hand van DNA-onderzoek vastgesteld dat de eerste mens inderdaad uit Afrika afkomstig was. Deze trokken later naar Levant van waaruit de verspreiding zich verder uitbreidde. Later werd deze soort vervangen door de neanderthaler. Een theorie zegt dat er ergens nog een tweede groep homo sapiens moet zijn geweest. Deze zou zich via Jemen verspreid hebben. Hoe dan ook, de eerste homo sapiens begonnen zich via Afrika te verspreiden. Tijdens een vulkaanuitbarsting, ongeveer 70.000 jaar geleden, zouden veel homo sapiens gestorven zijn. 12.000 homo sapiens overleefden het en zijn nu de voorouders van de moderne mens. Een deel daarvan reisde af naar de zuidkust van Arabië en India. De oorspronkelijke takt bleef in Afrika. Circa 40.000 jaar geleden reisde de mens af naar Europa, onder de naam cro-magnonmens .
Cro-magnonmens en neanderthaler
De cro-magnonmens was waarschijnlijk geen afstammeling van de neanderthaler. Het skelet van de cro-magnonmens is vergelijkbaar met het skelet van de mens van nu. Het skelet van de neanderthaler lijkt totaal niet op dat van de cro-magnonmens. Er werd gedacht dat de neanderthaler en de cro-magnonmens twee verschillende soorten mensen waren, zoals er ook twee verschillende aapsoorten bestaan. De moderne mens en de neanderthaler hebben wel ooit dna uitgewisseld. Alle mensen, met uitzondering van Afrikanen, dragen een klein percentage neanderthaler-dna met zich mee.
Waarschijnlijk was de Homo Ergaster de gezamenlijke voorouder van beiden mensensoorten, en is van hieruit de twee aparte soorten ontstaan als gevolg van een mutatie. Hierdoor ontstond dus de eerste moderne mens. Toen de cro-mognonmens verhuisde naar Europa, was deze niet goed voorbereid op de koude daar. De neanderthaler echter leefde met gemak in dit koude gebied. Duizenden jaren leefden de cro-magnonmens en de neanderthaler naast elkaar. Het klimaat werd er warmer en de cro-magnonmens wist hier beter te overleven. Uiteindelijk stierf de neanderthaler uit. Waarom, is onduidelijk. Het vermoeden bestaat dat de cro-magnonmens de neanderthaler heeft verdrongen en zelfs heeft uitgemoord. Ook kan het zijn dat de neanderthaler juist door die klimaatveranderingen is gestorven, ze zich niet goed konden aanpassen en ook hun voedselbronnen daardoor verdwenen. De cro-magnonmens was waarschijnlijk slimmer hierin.
Waarom geen eerste man
Omdat mitochondriën uitsluitend door de moeder worden doorgegeven aan het kind, kan alleen een vrouw de eerste homo sapiens zijn geweest. Mitochondriën zijn lichaampjes die de stofwisseling reguleren. Er word wel gezegd dat de eerste mannelijk homo sapiens rond de 60.000 en 143.000 oud is. Dit komt omdat de mannelijke lijnen minder stabiel waren dan de vrouwelijke lijnen.
Wil de echte Eva nu opstaan?
Uit onderzoek is gebleken dat de Afrikaanse vrouw de eerste homo sapiens was. De moeder der moeder dus. De bijbel beweert juist een andere Eva als eerste moeder te erkennen. Wie de echte Eva is, hangt af van geloof en wetenschap. Iets wat niet bewezen kan worden, mag men verwerpen. En ondanks uitgebreid onderzoek, is er voor beiden geen hard bewijs. Nog niet.