Aspecifieke afweer

De mens wordt geboren met een aspecifiek afweersysteem. Gedurende het leven zal er ook specifieke afweer gevormd worden. Het aangeboren afweersysteem bestaat uit de bescherming tegen pathogenen in het algemeen. Het afweersysteem bestaat uit 3 barrières.

• Eerste barrière
• Tweede barrière
• Derde barrière

Eerste barrière

De eerste barrière van het afweersysteem bestaat uit huid en slijmvliezen. Deze barrière is aspecifiek De huid vormt namelijk een gesloten orgaan om het lichaam heen. De meeste micro-organismen en vreemde stoffen kunnen niet de huid binnendringen behalve bij beschadigingen. De slijmvliezen het spijsverteringsstelsel en het ademhalingsstelsel. De slijmvliezen produceren mocus dat deze micro-organismen vangt en afvoert. Mocus is eigenlijk niets anders dan het slijm dat geproduceerd wordt door de slijmvliezen. De neusharen zijn ook bedekt met slijm, hier blijven alle ongewenste deeltjes in vastplakken. De cellen van de onderste luchtwegen zijn bedekt met cilia. De cilia transporteren slijm met de vreemde stof of micro-organismen richting de keel. De lacrimal apparatus zorgt voor de productie en afvoer van tranen bij de ogen. Een bekendere benaming voor de lacrimal apparatus is het traanapparaat. Het wassen van de ogen met dit traanvocht voorkomt de kolonisatie van micro-organismen. In de mond zorgt het speeksel voor de afweer. Dit speeksel wordt geproduceerd door speekselklieren. Het verdunt en wast de micro-organismen in de mondholte.

Tweede barrière

De tweede barrière bestaat uit endocytose en fagocytose, ontstekingen, koorts en antimicrobiële stoffen. Deze barrière is aspecifiek. Endocytose is het opnemen van stoffen in een cel door insluiting door het celmembraan. Fagocytose is het proces waarbij het celmembraan micro-organismen en lichaamsvreemde stoffen omsluit en een fagosoom binnen de cel vormt. Een fagosoom is een soort holte binnen in de cel. Een ontsteking is een lokale verdedigingsreactie van het lichaam op een beschadiging. In tegenstelling tot wat vele mensen denken is een ontsteking gunstig voor het lichaam. Het vernietigd en verwijderd namelijk schadelijke stoffen. Daarnaast beperkt het schadelijke effecten doordat de schadelijke stof en zijn bijproducten afgegrensd wordt. Ook zorgt een ontsteking voor het herstel van weefsel. Koorts is een systemische reactie van het lichaam op beschadiging waarbij de lichaamstemperatuur abnormaal hoog is.Dit wordt meestal veroorzaakt door een bacteriële of virale infectie. Koorts zorgt voor een sneller herstel van weefsel. Het laatste afweermechanisme van de tweede barrière is antimicrobiële stoffen. Deze stoffen doden of remmen de groei van micro-organismen.

Derde barrière

De derde barrière bestaat uit gespecialiseerde lymfocyten en antilichamen. Deze barrière behoord tot de specifieke afweer. De lymfocyt behoort tot de witte bloedcellen. De meeste grote lymfocyten staan bekend als natural killer cellen. Deze cellen behoren niet tot de specifieke afweer.Ze scheiden cytokinen uit, deze worden gebruikt tegen pathogenen. Overige lymfocyten behoren wel tot de specifieke afweer.