Waarom moet men vaak plassen als men alcohol nuttigt?

We kennen het bijna allemaal wel. Je drinkt op een gezellige avond een paar glaasjes alcoholische dranken en dan opeens moet je enkele keren naar de WC. Waarom moet men vaak plassen als men alcohol nuttigt? Wat is de rol van de nieren hierbij en hoe werken de nieren? Wat is de rol van ADH hierbij? Lees het allemaal.

De nieren

Ieder mens heeft twee nieren, gelegen in de buikholte. De nieren hebben als taak om de samenstelling van het bloed constant te houden. Dit doen de nieren door het bloed te zuiveren. Er wordt in eerste instantie zoveel mogelijk bloed geperst in de verzamelbuisjes. Dit gebeurt bij de zogenaamde ultrafiltratie. Dit is een passief proces, want het kost het lichaam geen energie. Het bloed dat namelijk aankomt bij de nefronen, de niereenheden, heeft een dermate hoge druk, dat het gemakkelijk in de verzamelbuisjes wordt geperst. Eenmaal binnen is het de taak van de nieren om de goede stoffen weer actief - wat dus energie kost - aan het bloed terug te geven en de stoffen die juist schadelijk te zijn in de verzamelbuisjes te houden.

Het bloed bevat erg veel water, H2O. Nadat het grootste deel van het bloed de ultrafiltratie heeft doorstaan, bevatten de verzamelbuisjes dus ook veel H2O. Om te voorkomen dat je erg vaak moet plassen en om er tevens voor de zorgen dat de belangrijke zouten zoals NaCl weer terugkomen in het bloed, bevatten de nieren een mechanisme gebaseerd op osmotische waardes. Er wordt namelijk in de tweede lis van Henle actief en passief NaCl verwijdert uit de verzamelbuisjes. Dit betekent voor de omgeving om de verzamelbuisjes heen een stijging van de osmotische waarde. Hierdoor volgt water passief en heeft het bloed zijn zo graag gewilde zouten en water weer terug. Het teveel aan opgenomen zouten en water wordt uiteraard wel uitgescheiden door de nieren.

ADH

Naarmate de voorurine - zo heet de urine in het stadium van uitscheiden en opnemen van stoffen nog - verder vordert richting de urineblaas, wordt het langzaam echte urine. Echter in de laatste tak van van dit proces heeft een hormoon genaamd Antidiuretisch hormoon of kortweg ADH invloed. Het wordt door de hypothalamus uitgescheiden en kan de nieren stimuleren om extra H20 terug te resorberen, oftewel weer te laten opnemen in het bloed. Een toename van ADH stimuleert de waterreabsorptie in de nieren. Er komt dan dus minder H20 in de urine en meer in het bloed. Hierdoor daalt de osmotische waarde van het bloed en wordt de urine juist geconcentreerder.

Wat is de invloed van alcohol?

Bij gebrek aan ADH kan men H2O niet vasthouden en moet men dus vaak plassen. Daarnaast moet men ook veel water drinken om niet uit te drogen. Een gebrek aan ADH kan worden veroorzaakt door het nuttigen van alcohol. Als men dus alcohol nuttigt, wordt er minder ADH door de hypothalamus afgegeven. Er vindt dus minder waterreabsorptie plaats in de nieren en de hoeveelheid vloeistof in de urineblaas wordt dus groter. Hierdoor zul je vaker moeten plassen en per keer dat je plast ook meer moeten plassen.