De onzichtbare industrie: Anti foam

Foam ofwel schuim is de aanmaak van bubbels tijdens het productieproces. Natuurlijk kennen we schuim ook van de cappuccino, cola en badschuim. In deze gevallen is de foam gewenst omdat het iets toevoegt aan het product. Cappuccino zonder schuim is niet lekker en velen van ons vinden badschuim zonder foam ook niet prettig. Maar stel je eens voor dat er teveel schuim zit in de cola en de fles ontploft daardoor? In het productieproces is foam vaak ook een probleem. Het kan veel schade veroorzaken als er niet tegen wordt opgetreden. En dus moet in de meest verrassende industriële processen een anti-foam of defoamer worden toegepast. In dit artikel meer over deze onzichtbare kracht die de industrie letterlijke draaiende houdt.

Schuim? Wat maakt dat nou uit?

Foam is een zeer belangrijk onderdeel van het fermentatieproces. Ernstige schuimvorming in een fermentatievat kan echter verontreiniging of verlies van materiaal veroorzaken. Sommige soorten foam kunnen in het productieproces (zonder toevoeging van extra middelen) binnen de perken worden gehouden. Naast deze vorm van omgaan met foam kan er ook speciale olie worden toegevoegd die de pH beïnvloeden door de zuren die door de stofwisseling van de olie vrijkomen.

Ontdekken van foam

Er zijn meerdere methoden voor het ontdekken van te veel schuim. Handmatige controles en het ventiel proberen te reguleren werken maar in beperkte mate en zijn bovendien vaak een verspilling van mankracht. Er worden op deze manier veel fouten gemaakt die weer tot het verlies van de productie leiden en mogelijk zelfs tot besmetting. Het automatisch toevoegen van anti foam (meestal een olie) is afhankelijk van betrouwbare oliedetectie in het vat. Hierbij moet opgemerkt worden dat er drie verschillende soorten zijn die het schuim kunnen verminderen. Namelijk: anti foam, anti-static en anti-block. Mechanische detectiemechanismen zouden de grootte van het foam moeten kunnen ontdekken, elektronische methodes zijn betrouwbaarder omdat deze sterieler zijn. Een conducting probe, ingebed in de wand van de tank is een betrouwbare methode. Een mogelijk probleem met deze probes is dat ze soms niet goed functioneren als er vaak te veel foam in de tank zit. Er zijn andere methoden op basis van relais waarmee de opbouw van foam gemeten kan worden. Een capaciteitsdetector kan nauwelijks een foute meting doen.

Gevaren van opbouw teveel schuim

De negatieve gevolgen van teveel foam in het productieproces zijn talrijk. Bij deze een opsomming van de risico's:

• Groei van ongewenste bacteriën
• Vuil wat boven komt drijven
• Minder effectiviteit van toegevoegde vloeistoffen
• Na verloop van tijd downtime van tanks
• Afvoerproblemen in buizen en filters
• De kosten van het vervangen van de geproduceerde vloeistof
• Kosten van vervangen van het gehele materiaal vanwege imperfecties

Foam stoppen

Ok, foam kan dus worden gestopt door machines aan te schaffen en mechanische methodes te implementeren. Maar dit is lang niet altijd voldoende. Als het risico voor uw branche dan alsnog te groot is dan is er de keuze uit schuimbrekers of antifoams. Mechanische methoden blijken onvoldoende bescherming te bieden. Het gebruik van antifoams vind je om die reden in ontzettend veel branches terug. Bij de productie van vis, friet, aardappelen, drankjes etc. Deze foam wordt in de food industrie vooral veroorzaakt door de omvorming van proteïne en zetmelen, de wisseling tussen hoge en lage temperaturen en de pH die tijdens het proces telkens anders is. Anti foam olie kan uit siliconen bestaan of polyglycolen. Maar het kan ook natuurlijk zijn, bijvoorbeeld op sojabasis. Sommige soorten alcohol zijn ook geschikt voor het tegengaan van schuim. Als het een ingewikkeld productieproces betreft laat u zich dan altijd adviseren door de juiste persoon binnen uw bedrijf.