De snijkopzuiger

De snijkopzuiger is een werktuig dat veelvuldig wordt gebruikt in de waterbouw. Door middel van een snijkop wordt grond losgewoeld om vervolgens te worden opgezogen. Dit type baggerwerktuigen wordt tegenwoordig veel gebruikt in de waterbouw-industrie voor het verwijderen van harde grondsoorten en projecten in ondiepe wateren.

Historie

Rond 1880 kwamen de eerste snijkopzuigers in Europa in bedrijf. De snijkopzuiger is ontstaan uit de zogenaamde 'winzuigers' die destijds al veelvuldig in bedrijf waren voor het baggeren van los materiaal. Door het monteren van een snijkop (Engels: cutter) voor de zuigmond ontstond de snijkopzuiger, ook wel cutterzuiger genoemd in de waterbouw. Hiermee konden nu ook moeilijke grondsoorten gebaggerd worden zoals klei, steen en veen.

In de 20e eeuw is de snijkopzuiger doorontwikkeld en tegenwoordig varen geavanceerde zelfvarende snijkopzuigers de wereldzeeën over om mee te werken aan prestigieuze waterbouwprojecten zoals de 2e Maasvlakte, het nieuwe Suez-kanaal en talloze andere projecten.

Soorten snijkopzuigers

De snijkopzuigers zijn onder te verdelen in zelfvarende en niet-zelfvarende cutterzuigers. Zelfvarende zuigers zijn volwaardige zeeschepen die zelfstandig de wereld rond kunnen varen door middel van eigen aandrijving en schroeven. Deze schepen zijn erg kostbaar en kunnen tot zo'n 300-400 miljoen euro per stuk kosten, en zijn daarom in bezit van alleen de grootste baggerbedrijven.
Het gros van de snijkopzuigers in de wereld zijn 'niet-zelfvarend' en puur gericht op het baggeren en niet op varen.

De werkmethode

De snijkopzuiger is een stationair baggerwerktuig. Dat wil zeggen dat hij tijdens het baggeren niet rondvaart, maar verankerd is aan de zeebodem. De zuiger bestaat uit een ponton dat aan de achterkant verankerd is door middel van een spudpaal, en door twee ankers aan de voorkant. De te baggeren grond wordt aan de voorkant door de snijkop (cutter) losgemaakt. Tegelijkertijd wordt het losgewoelde materiaal door middel van zware centrifugaalpompen in het ponton opgezogen. Vervolgens wordt het materiaal samen met het opgezogen water weggepompt naar de los-locatie.

De snijkop, welke elektrisch of hydraulisch wordt aangedreven, is gesitueerd voor de zuigopening van de baggerpomp. De snijkop is gemonteerd aan het einde van een beweegbare constructie welke 'de ladder' wordt genoemd. De ladder is op zijn beurt met zware scharnieren gemonteerd aan het hoofdponton en maakt het mogelijk om de snijkop verticaal op en neer te bewegen. De positie van de ladder wordt door middel van een lier gecontroleerd vanuit de bedieningshut.
Door middel van de zij-lieren wordt de snijkop (en daarmee het hele ponton) om de beurt naar het linker- en rechteranker getrokken terwijl het schip draait rond de spudpaal. Op deze manier wordt de snijkop door het te baggeren materiaal gestuurd.

Afvoer

Het gebaggerde materiaal wordt doorgaans óf afgevoerd door middel van een pijpleiding, óf in afvoerschepen gedeponeerd welke het materiaal naar de los-locatie brengen.

Toepassingsgebied

Snijkopzuigers worden meestal ingezet bij de aanleg van havens en waterwegen. De snijkop maakt het voor het baggerwerktuig mogelijk om zichzelf een ingang te graven in de ondiepste gebieden, om het vervolgens uit te kunnen diepen naar een bruikbaar haven bassin.

Voor de waterbouw-industrie blijft de snijkopzuiger het meest spectaculaire werkpaard.