De allosaurus, een gigantische vleesetende dinosaurus

De allosaurus was een vleesetende dinosaurus uit de prehistorie. Hij was de grootste roofdier uit zijn tijd en kon hierdoor op jacht naar andere grote dinosaurussen. Wetenschappers hadden vanwege diverse redenen moeite om soortgenoten te classificeren. Hierdoor zijn er door de geschiedenis valse benamingen voor dit wezen bedacht. De fossielen van dit roofdier zijn op een aantal locaties op de wereld te vinden die zeer ver van elkaar vandaan liggen. Hoe komt het dat de locatie van deze vondsten zo ver van elkaar af staan? Hoe lang kon de allosaurus worden en in welke periode kwam hij voor?

De allosaurus

• Wetenschappelijke benamingen
• Hoe zag de allosaurus eruit?
• In welke periode kwam hij voor?
• Leefgebied
• Waaruit bestond zijn dieet?

Wetenschappelijke benamingen

De volledige wetenschappelijke (Latijnse) benaming voor de allosaurus is de "allosaurus fragilis". Door de jaren heen zijn er verschillende benamingen ontstaan. Deze benamingen blijken echter hoogstwaarschijnlijk niet correct te zijn. Deze vondsten waren vermoedelijk fossielen van de "allosaurus fragilis" of van andere reptielen. Deze verwarring ontstond meestal wanneer er grotere of kleinere fossielen gevonden worden. Deze fossielen kunnen namelijk overblijfselen zijn van een jongere variant in plaats van een andere soort. Tevens behoorde het prehistorische dier tot de zogenaamde "theropoden". De theropoden waren een groep dinosaurussen met een aantal specifieke eigenschappen.

Hoe zag de allosaurus eruit?

Deze enorme roofdier was de grootste vleeseter uit zijn periode. Hierdoor stond hij bovenaan de voedselketen. Hij liep net als de meeste overige roofdieren (theropoden) op twee poten. De twee voorpoten waren namelijk klein waardoor hij hier niet op kon lopen. Hij had hier echter drie scherpe klauwen van zo'n vijftien centimeter lang. Dankzij zijn staart kon hij zijn evenwicht bewaren. Hij was te herkennen aan zijn grote kaken en twee kleine horens die zich boven de ogen bevonden. De meeste soorten konden in totaal een lengte bereiken van meer dan acht meter. Er zijn aanwijzingen dat het reptiel misschien zelfs meer dan twaalf meter kon bereiken. Deze overblijfselen zijn echter niet compleet waardoor men dit niet met zekerheid kan vaststellen. Het reptiel woog tussen de 1.1 tot 5.5 ton. Het exacte gewicht verschilde namelijk per soort.

In welke periode kwam hij voor?

Het reptiel kwam 155 tot 150 miljoen jaar geleden voor. Deze periode behoort tot het Jura tijdperk. Dit tijdperk duurde tot 145 miljoen jaar geleden. Het temperatuur tijdens de Jura was zeer warm. Dankzij de hitte waren er in deze periode geen ijskappen bij de polen. Naast de allosaurus kwamen er toen een hoop andere reptielen voor. Er vlogen bijvoorbeeld een hoog aantal pterosauriërs in de lucht. Dit waren vliegende reptielen met een spanwijdte van meer dan twee meter. Hiernaast ontstonden tegelijkertijd de eerste hagedissen. Het landschap was overigens gevuld met een hoog aantal varens. In deze tijd bestonden er echter nog geen bloemen waardoor het landschap er grotendeels groen uit zag.

Leefgebied

Er zijn op diverse locaties fossielen gevonden van het prehistorische reptiel, zoals in Tanzania en Portugal. De meeste fossielen zijn echter gevonden in Noord Amerika. Deze vindplaatsen liggen op een enorme afstand van elkaar vanwege de aanzienlijke continent verschuivingen. Tijdens de Jura begon namelijk het zogenaamde "Pangea" supercontinent op te splitsen. De fossielen uit dezelfde periode zijn hierdoor op dezelfde plekken te vinden. De fossielen van de stegosaurus zijn net als de allosaurus te vinden in Noord Amerika en Portugal. Deze dinosaurus kwam namelijk in dezelfde leefomgeving en leefperiode voor.

Waaruit bestond zijn dieet?

Dit enorme reptiel was een carnivoor oftewel een vleeseter. Omdat hij één van de grootste roofdieren was had hij weinig concurrentie. Een aantal wetenschappers vermoeden dat hij in een groep jaagde. Deze vermoedens zijn ontstaan omdat men overblijfselen heeft gevonden van allosaurussen die zich rondom dezelfde plek bevonden. Andere wetenschappers zijn het hier echter niet mee eens en denken dat ze slechts gezamenlijk van hetzelfde karkas aten. Mogelijk kon hij met behulp van een verrassingsaanval een grote prooidier doden. Hij at namelijk grotendeels plantenetende reptielen zoals stegosauriërs en sauropoden. Sauropoden waren immers de grootste dinosaurussen en hadden een enorme nek.

Verdedigingsmechanismen

De herbivoren (planteneters) uit deze periode hadden onder andere stekels, sterke schubben of een levensgevaarlijke staart om zichzelf te kunnen verdedigen. Wetenschappers vermoeden dat enkele van deze herbivoren hun staart gebruikten om hiermee een zweepachtige geluid te creëren. De diplodocus kon namelijk met zijn staart een snelheid bereiken die door het geluidsbarrière heen ging. Hiermee zouden deze dieren roofdieren kunnen afschrikken. Herbivoren graasden meestal in grote kuddes om te voorkomen dat ze opgegeten werden door carnivoren. Dit is te vergelijken met een kudde olifanten die in de savanne leeft. Soms worden er fossielen gevonden waarbij de tandafdrukkingen van allosaurussen te zien zijn.