Wat zijn lucide dromen en hoe wek je ze op?

Als je droomt ben je er meestal van overtuigd dat je de werkelijkheid meemaakt, zeker nachtmerries kunnen heel erg echt lijken. Als je wakker wordt heb je vaak pas door dat je droomde. Maar hoe leuk zou het zijn om je te realiseren dat je droomt en daarop in te spelen? Dat kan in een lucide droom! In dit artikel informatie over de lucide droom en hoe je deze kan opwekken.

Wat is een lucide droom?

Bij een normale droom denk je er niet over na dat je in een droom zit, je gaat er meestal van uit dat alles echt is, hoe eng de situatie ook is. Bij een lucide droom is de dromer zich ervan bewust dat hij droomt, en kan hij ook keuzes maken. Je droomt wel verder, maar je kijkt anders tegen de droom aan, omdat je weet dat die los staat van de realiteit.

De kenmerken van een lucide droom:

• Je weet dat je droomt. Een gebeurtenis kan de aanleiding zijn waardoor je ineens beseft dat het niet echt is, zoals dat je een vreemd gezicht in de spiegel ziet.
• Alles lijkt echt, maar is het niet. Net als in een normale droom ziet alles er levensecht uit. Het is moeilijk te beseffen dat dit niet echt is, maar je weet toch zeker dat je droomt.
• Alles kan en mag. Alles kan en er zijn geen consequenties, want het is toch niet echt. In je droom kan er wel een consequentie zijn, maar je zal je er in je droom niet veel van aantrekken, aangezien je weet dat het niet echt is.
• Je herinnert je net zoveel als in je wakkere leven. Je kunt zowel herinneringen uit je droomleven als uit je waakleven hebben.

De lagen van een lucide droom

Een lucide droom kent lagen. Dit wordt ook in de film Inception genoemd, maar daar gaat het over droomlagen, dat is heel wat anders. De lagen van de lucide droom geven aan op welk niveau het bewustzijn zich bevind, dus hoeveel je je echt bewust bent dat je aan het dromen bent.

De pre-lucide droom

Deze fase wordt veel ervaren door mensen die veel bezig zijn met lucide dromen, maar er nog nooit een hebben gehad. De dromer denkt zich bewust te zijn van zijn droom, maar is dit in werkelijk niet. De droom lijkt op een lucide droom, maar het belangrijkste – het volle bewustzijn – is er nog niet.

Lage luciditeit

Dit is een vorm van luciditeit waarbij het bewustzijnsniveau nog laag ligt. De dromer weet wel dat hij droomt, maar kan niet of nauwelijks de controle over de droom overnemen. Na een tijdje wordt het bewustzijn van het dromen ook weer verloren; de dromer laat zich meeslepen door de droom.

Gemiddelde luciditeit

In deze fase realiseert de dromen zich ineens dat hij droomt, en weet dit ook zeker. Het bewustzijnsniveau is hoog, en de dromer zal zich niet meer laten meeslepen door de droom. Toch is er nog geen absolute controle in deze fase. Dit komt meestal doordat de dromer nog niet weet wat er mogelijk is, of door onzekerheid.

Hoge luciditeit

Bij hoge luciditeit in een droom, is er zo’n hoog bewustzijnsniveau dat de dromer ook daadwerkelijk kan doen wat hij wil. Alles wat hij kan verzinnen is mogelijk in de droom. Kleuren lijken mooier en de dromer voelt zich erg goed. Het vergt oefening om in deze fase van luciditeit te kunnen komen.

Absolute luciditeit

Hierbij is het bewustzijnsniveau hetzelfde als bij de vorige fase, het verschil is alleen dat de dromer meteen hoog lucide de droom in komt. Dit is mogelijk door middel van oefening. Het is de ultieme vorm van controle over de droomwereld. Niet iedereen weet dit niveau te bereiken.

Universele situaties

In de lucide droom kan je dus alles doen wat je zou willen. Dit is niet helemaal waar, want de droomwereld heeft ook zijn beperkingen. Je hersenen slagen er niet in om alles levensecht te maken. De volgende situaties kunnen helpen om te bevestigen dat je in een lucide droom zit, of helpen om er één op te wekken.

Rimpelige handen

Als je in een lucide droom naar je handen kijkt, zullen die er anders dan normaal en erg rimpelig uitzien. Het is dus een goede manier om je bewust te worden van het feit dat je aan het dromen bent. Waarom je hersenen handen zo raar projecteren is nog niet duidelijk.

Te veel informatie

Het is in een lucide droom niet mogelijk om grote teksten te lezen of om klok te kijken, dit om de reden dat de hersenen niet in staat zijn zo veel informatie te verwerken in een droom. Je kan bijvoorbeeld wel een verkeersbord lezen, maar daar houdt het ook ongeveer op. Als je probeert klok te kijken zal je zien dat je wijzers tollen en er geen logica te vinden is.

De lucht

De lucht is een lucide droom is veel kleurijker en mooier dan is het echt. Dit is niet bij iedereen hetzelfde, maar over het algemeen wordt het erg intens ervaren om naar de lucht en de zon te kijken.

Babbelen

Je kan de meest bijzondere gesprekken voeren met de personen die in je droom voorkomen. Je kan alles vragen wat je maar wil, en je zal meestal ook nog een gedetailleerd antwoord krijgen. Dat is een gek idee, omdat het antwoord uit jezelf moet komen. Je zit dan erg dicht bij de grens van je onderbewustzijn. Je praat eigenlijk met jezelf in de droom.

Het opwekken van lucide dromen

Soms loopt een gewone droom over in een lucide droom; opeens weet je dat het niet echt is wat je meemaakt. Je hebt geen controle over je droom, je weet alleen dát je droomt. Meestal wordt je vlak daarna wakker. Wat ook kan, is een lucide droom opwekken door middel van oefening. Veel mensen proberen dit te ervaren, omdat het erg leuk kan zijn. In je droom kan je bijvoorbeeld vliegen, of op reis gaan, en je maakt zelf de keuzes. Ook kan je een nachtmerrie ombuigen tot een minder enge droom. Met oefening is het uiteindelijk voor iedereen mogelijk om volledige controle over alle aspecten van de droomwereld te krijgen, maar hoe moet je nou beginnen?

Voor veel mensen is het open staan voor lucide dromen vaak al genoeg om het te ervaren. Dit geldt helaas niet voor iedereen, en daardoor zijn er wat technieken ontwikkeld om lucide te dromen.

Wakker worden

Deze techniek wordt 'mnemonische inductie van lucide dromen' (MILD) genoemd. Voordat je gaat slapen moet je tegen jezelf zeggen dat je wakker wil worden na een droom en deze wil onthouden. Probeer je zo veel mogelijk te herinneren van de droom wanneer je wakker wordt. Als je weer in slaap valt, probeer je dan zo veel mogelijk bewust te zijn van dat je droomt. Herhaal in je hoofd bijvoorbeeld een tekst als: ‘Ik ga nu dromen. Ik weet dat ik droom.’ Visualiseer jezelf in een lucide droom en herhaal het bewust zijn in je hoofd. Als het lukt realiseer je je in de volgende droom dat je droomt.

Tussen slapen en waken

Deze techniek heet 'wakkere inductie van lucide dromen' (WILD). Met deze techniek is het mogelijk om meteen bij het in slaap vallen een lucide droom te krijgen. Het is de kunst om tijdens het in slaap vallen de hypnagogische staat te herkennen en je ervan bewust te zijn totdat je droomt. De hypnagogische staat is de fase tussen het waken en slapen. Het is te herkennen aan de gekleurde puntjes of kleurstiften en bewegende beelden. Wanneer je dit bewust meemaakt zul je zien dat die beelden zich steeds meer gaan ontwikkelen naar gedetailleerde bewegende beelden. Als je tijdens dit proces je steeds bewust bent van alles zal je op een gegeven moment echt de droomwereld in kunnen stappen.

Uit bed en weer terug

Dit is een erg efficiënte methode. Zet je wekker een paar uur eerder en ga iets doen wat met lucide dromen te maken heeft, erover lezen bijvoorbeeld. Als je hoofd helemaal bij het lucide dromen is, ga dan terug naar bed. Meestal is dit al genoeg om een lucide droom op te wekken, maar voor een beter resultaat combineer je dit met de andere technieken.

Reality check

Hierboven staan de universele situaties die voortkomen uit beperkingen van de lucide droom. Deze zijn er als bevestiging dat je in een lucide droom zit, maar ze kunnen je ook helpen om een lucide droom op te wekken. Leer jezelf hiervoor aan reality checks te doen tijdens de waakleven. Dit kan bijvoorbeeld het beroemde tolletje uit Inception zijn, of een ander voorwerp dat je bij je draagt. Je kan ook naar je handen of de lucht kijken en je afvragen of je al droomt. Natuurlijk weet je dat je niet droomt, maar als je dit een paar keer op een dag doet, dan ga je het vanzelf ook in de droom doen. En dan werkt de reality check dus niet! Je handen zijn rimpelig, het tolletje doet het niet, de lucht is roze… en dan realiseer je je dat je droomt en stap je de lucide droom in.