Onderzoeksmethoden - het interview
Bij het schrijven van een wetenschappelijk onderzoek wordt vaak gebruik gemaakt van interviews. Interviewen is dan ook een zeer goede methode om informatie te verkrijgen. De informatie is vaak niet wetenschappelijk van aard, maar kan je wel nieuwe ideeën laten opdoen. Het is dan ook een goede methode om te gebruiken in een verkennend onderzoek.
De kwaliteit van de gegevens
De kwaliteit van je gegevens wordt bepaald door:
- De betrouwbaarheid
- Vormen van vertekening (bias)
- Validiteit en generaliseerbaarheid
Betrouwbaarheid
Met betrouwbaarheid wordt het volgende bedoeld: zou een andere onderzoeker die dit interview houdt, tot dezelfde resultaten komen als deze onderzoeker? Een consistent antwoord is hierop niet te geven. Vaak gaan onderzoeken over een onderwerp dat momenteel veel aandacht krijgt en waarin ontwikkelingen zich zeer snel opvolgen. Het is waarschijnlijk dat een onderzoeker die over een jaar hetzelfde interview houdt, andere antwoorden zal krijgen. De betrouwbaarheid heeft in dit geval een beperkte houdbaarheid.
Vormen van vertekening (bias)
Saunders e.a. beschrijven in het boek ‘Methoden en technieken van onderzoek’ de belangrijkste maatregelen om vertekening in kwalitatieve interviews te voorkomen:
- Je eigen voorbereiding op het interview
- De hoeveelheid informatie die aan de geïnterviewde wordt gegeven
- Je uiterlijk en voorkomen bij het interview (niet van toepassing bij telefonische interviews)
- De manier waarop je vragen stelt
- Het effect van je gedrag tijdens het interview
- Hoe je kunt laten zien dat je aandachtig kunt luisteren
- De mogelijkheid te testen of je de antwoorden hebt begrepen
- De manier waarop je informatie vastlegt
Een voorbeeld hoe deze punten voor telefonische interviews kunnen worden toegepast:
Voorafgaande aan het interview neem je per telefoon contact op met de betreffende bedrijven om te vragen of zij mee willen werken aan het onderzoek. Tijdens dit gesprek maak je een afspraak voor de tijd en datum waarop het interview zal plaatsvinden. In dit gesprek leg je uit wat het onderzoek inhoudt, waarom en in opdracht van wie het wordt uitgevoerd, hoe lang het interview zal duren en welke thema’s aan bod zullen komen. Ook mail je de opzet van het interview naar de geïnterviewde. Hierdoor kan de validiteit en betrouwbaarheid vergroot worden, doordat de geïnterviewde de mogelijkheid krijgt om na te denken over de informatie die wordt verlangd, en hem of haar de gelegenheid geeft om in hun bestanden aanvullende documentatie op te zoeken.
Door vragen op de juiste manier te stellen, dat wil zeggen duidelijk en op neutrale toon, wordt de kans op vertekening verminderd en de betrouwbaarheid vergroot. Open vragen verminderen de kans op vertekening, vandaar dat je deze het beste kunt gebruiken in de interviews. De vragen stel je op neutrale toon en ook controleer je of de geïnterviewden bekend zijn met de gebruikte terminologie. Indien nodig kun je vragen wat aanpassen voor een volgend interview, als blijkt dat deze niet geheel duidelijk zijn.
Van non-verbale communicatie is tijdens een telefonisch interview geen sprake, daarom kun je af en toe een begrijpend of aansporend geluid maken (ja, hmhm etc.) om de geïnterviewde aan te moedigen om door te praten en te laten merken dat er geluisterd wordt. Tijdens de interviews maak je gebruik van aantekeningen.
De gegevens verwerk je zo snel mogelijk na het interview, op zijn laatst een dag na het interview. Tijdens het interview maak je gebruik van aantekeningen in de vorm van steekwoorden en korte zinnen. Om te controleren of alles goed is begrepen mail je het interview na verwerking naar de geïnterviewden. In de bijgaande mail stel je de volgende vragen:
- Vindt u dat dit een goede weergave is van het gehouden interview?
- Staan er onjuistheden in het interview?
- Heeft u nog iets toe te voegen aan het interview?
Deze mail verstuur je direct na verwerking, zodat het interview bij de geïnterviewde nog vers in het geheugen ligt. Bij meerdere interviews kun je ervoor kiezen om de interviews te verspreiden over een paar weken, zodat de vele verschillende gegevens geen verwarring veroorzaken.
Validiteit en generaliseerbaarheid
Validiteit betreft het volgende: heb ik de gegevens verkregen die ik wilde hebben? De validiteit van kwalitatieve interviews is geheel afhankelijk van de kwaliteiten van de onderzoeker, er moet net zolang doorgevraagd worden tot men de gegevens heeft die men wilde hebben.
Ethiek
In de context van onderzoek heeft ethiek te maken met de correctheid van je gedrag met betrekking tot de rechten van degenen die het onderwerp van je onderzoek worden of de effecten daarvan zullen ondervinden. Een voorbeeld van een ethisch proces bij interviewen:
Voorafgaand aan het interview wordt gevraagd of de deelnemers willen meewerken aan het interview, er wordt ook gevraagd of zij willen dat hun gegevens anoniem verwerkt worden. Na verwerking van het interview worden de interviews gemaild met de vraag of de geïnterviewden deze willen nalezen en hun goedkeuring voor publicatie willen geven. Op deze manier hebben de deelnemers zogenaamde geïnformeerde toestemming gegeven door middel van een deels mondelinge / deels schriftelijke overeenkomst.