Waarom zijn we bang in het donker?

Bang in het donker, dat zijn we allemaal wel eens geweest. Maar waarom zijn we dat eigenlijk? Soms zelfs op latere leeftijd kan je er last van hebben. Is het wel angst, of is het vrees? Ben je bang voor iets dat je kan zien of juist voor iets dat je niet kan zien? Allemaal vragen die eigenlijk onbeantwoord blijven op het moment dat je daadwerkelijk bang bent.

Angst of vrees

Als we bang willen definiëren moeten we eerst een onderscheid maken tussen angst en vrees. Angst en vrees lijken op het eerste gezicht niet verschillend te zijn, echter er zit wel degelijk een belangrijk verschil tussen. Dit verschil heeft te maken met waar de angst of vrees betrekking op heeft. Heeft het betrekking op een ding, iets dat je kan aanraken, dan hebben we te maken met vrees. Kan je het daarentegen niet aanraken en blijft hetgeen waar je bang voor bent vaag, dan hebben we te maken met angst. Wanneer iemand bang is in het donker spreken we dus van angst.

Instinct

Bang zijn we allemaal wel eens. Is het niet voor een spin of een slang (vrees), dan wel voor je eigen dood of de dood van je geliefden (angst). Het wordt vaak als iets negatiefs gezien. Bang zijn is voor watjes en beperkt je in je ontwikkeling. Echter, angst en vrees hebben wel degelijk een functie. Er is geen directe controle op het feit of je bang bent voor iets of niet en daarom kan het gezien worden als onderdeel van je instinct. Immers, mensen hebben ook een instinct, al denken we daar niet zo bij na en wordt het woord 'instinct' al snel toegeschreven aan het dier.

Angst beschermt ons mensen voor het nemen van risico's. Soms is het nemen van risico's nodig, maar door angst wordt het nemen van onnodige risico's erg verkleind. Al blijven er natuurlijk altijd waaghalzen die hun grenzen van angst en vrees overschrijden. Voorbeelden van risico's die mensen vermijden zijn bijvoorbeeld: het reizen met het vliegtuig, het zich bevinden op grote hoogtes en het vermijden van 's nachts alleen over straat lopen. Zelfs het indekken en vermijden van de liefde is een vorm van angst, namelijk dat het ook voor veel pijn kan zorgen. Al deze voorbeelden hebben betrekking op bang zijn als functie voor zelfbescherming. Het donker is hier een mooi voorbeeld van. Wanneer het donker is, weet men niet precies wat er zich om hen heen afspeelt. Wat is er, wat gebeurt er, wie is er. Doordat deze vragen in het donker niet concreet te beantwoorden zijn gaat men zich allerlei scenario's inbeelden. Deze zijn vaak niet de meest positieve. Het kan zelfs zo ver gaan dat iemand een paniekaanval kan krijgen.

Angst voor het onbekende

Naast alledaagse dingen waar de mens bang voor kan zijn bestaat er ook nog de angst van het onbekende. Een groot voorbeeld hiervan is wat er met je gebeurt na je dood. Ben je er nog geestelijk? Kom je je familie en vrienden te zien? Of, wat velen vrezen, er is helemaal niets meer. Het niet wetende over het hiernamaals kan mensen flink gefrustreerd maken, daarom is het ook niet goed er te vaak over na te denken. Zoals al eerder gezegd is, is bang zijn een functie die onszelf beschermt tegen het nemen van onnodige risico's. Een gevolg van onnodige risico's kan de dood zijn. Sinds niemand zeker weet wat er na de dood met je gebeurt, blijft men een soort angst hebben voor dit onbekende. Het donker is ook een voorbeeld van het onbekende. Niemand weet precies wat er zich dan dicht bij je in de buurt afspeelt.

Bang in het donker

Antwoord te geven op de vraag waarom we soms bang zijn in het donker is niet met één antwoord mogelijk. In het donker zien we niets, er kan van alles zijn. Dingen waarvoor je vreest, dingen waarvoor je angstig bent, mensen halen vaak de gekste dingen in hun hoofd. Hoewel, deze veronderstellingen blijken in deze situatie vaak nergens op te slaan. Dit weten we vaak wel, maar toch nooit 100% zeker. En hierdoor slaat bang zijn in het donker toch ook weer terug op de angst van het onbekende.