IQ: betekenis IQ-score

Het IQ is een veelgebruikte maatstaf om de intelligentie te meten. IQ-testen bestaan er in vele soorten en maten. De betrouwbaarheid staat regelmatig ter discussie. Wat zegt IQ nu eigenlijk over de intelligentie? Wat is de betekenis van IQ-scores? En wat is het verband tussen IQ en opleidingsniveau?

IQ: Intelligentieqoutiënt

Het IQ of intelligentiequotiënt is een gangbare maat om de intelligentie te meten. Het IQ is een getal dat min of meer een normaalverdeling kent.

Het gemiddelde IQ

100 is het gemiddelde IQ. De standaardafwijking is 15. Een IQ van 110 of hoger komt bij 1 op de 4 mensen voor. De helft van de bevolking heeft een IQ lager dan 100, de andere helft hoger dan 100. Hele lage of hoge IQ’s zijn zeldzaam.

IQ en opleiding

Er is een duidelijk verband tussen IQ en opleiding. Globaal gezien is de volgende tabel samen te stellen.

Opleidingsniveau	Gemiddeld IQ
Doctoraat (dr)	125
Doctoraat (drs/ir/mr)	115
HBO	108
MBO/VMBO (theoretische of gemengde leerweg)	98/100
VMBO (kader, beroepsgerichte leerweg)	90
Praktijkonderwijs	70-90
ZML-onderwijs	< 70

Betekenis van IQ-scores

Wat is nu de betekenis van een IQ-score?

IQ/score	Intelligentie
> 130	Hoogbegaafd
120-130	Begaafd
110-120	Bovengemiddeld
90 - 110	Gemiddeld
80-90	Benedengemiddeld
70-80	Zwakbegaafd
50-70	Lichte verstandelijke beperking
35-50	Matige verstandelijke beperking
20-35	Diepe verstandelijke beperking

Betrouwbaarheid IQ-test

Hoe betrouwbaar zijn IQ-tests nu eigenlijk als meetinstrument? Een belangrijke kanttekening die men kan plaatsen bij een IQ-test, is dat het een momentopname is. Factoren zoals slaaptekort of concentratieverlies kunnen de IQ-score beïnvloeden. Ten tweede kan men IQ-tests oefenen, waardoor de score tot 10% hoger uitvalt. Daarnaast kan de test zelf ook onvoldoende valide zijn.

Een betrouwbare IQ-test moet altijd afgenomen worden door een persoon die onafhankelijk is van de opdrachtgever. Bovendien moet hij geschoold zijn op zijn vakgebied en in staat zijn om de testresultaten op juiste wijze te interpreteren.