Strafrechter & Rechtzitting

Het verloop van de zitting bij de Strafrechter. Waartoe is de rechter verplicht aan het begin van de zitting? Wanneer wordt het vonnis vernietigd? Wie leest de aanklacht voor? Wat houdt onderzoek ter terechtzitting in? Wat houdt het requisitoir of het pleidooi in en wie voert dit uit? Wanneer wordt een zitting geschorst of aangehouden? Antwoord op deze vragen vind je in dit artikel over de procedure, rol van de advocaat, officier van justitie en het verloop van de zitting bij de straf-rechter.

Verloop Zitting bij de Strafrechter

Begin van de Strafrechtzitting

Verplichting Rechter. De rechter begint de zitting met het noemen van de naam, geboortedatum en adres van de verdachte om te verifiëren of hij/zij inderdaad de juiste verdachte voor zich heeft. Hierna moet de rechter de verdachte wijzen op het uitdrukkelijk recht dat de verdachte heeft om niet te antwoorden. De verdachte dus niet verplicht is tot antwoord geven en dat elk antwoord in het nadeel van, of als bewijs tegen de verdachte kan worden gebruikt. Indien de rechter dit nalaat, is zijn/haar vonnis nietig en zal dit vonnis na hoger beroep ook door de hogere rechter vernietigd moeten worden.

Voorlezen van de Aanklacht

Officier van Justitie. Vervolgens wordt de officier van justitie gevraagd de aanklacht voor te lezen. Deze aanklacht is gelijk aan de inhoud van de dagvaarding, waarmee de verdachte ook voor de zitting is opgeroepen. De officier van justitie heeft het recht in de dagvaarding eventueel wijzigingen aan te brengen. Echter, dit kan alleen indien de verdachte ook daadwerkelijk aanwezig is en zonodig bezwaar kan maken tegen deze wijziging.

Ondervraging Rechter. Hierna begint het eigenlijke zogenaamde ‘onderzoek ter terechtzitting’. De rechter zal de verdachte vragen stellen over hetgeen ten laste wordt gelegd en o.m. aan de hand van het bewijsmateriaal de waarheid trachten te achterhalen. Voor de zitting heeft de rechter al het gehele dossier ingezien, inmiddels aangelegd door de officier van justitie, en zich daar al in grote lijnen een beginnend oordeel over gevormd.

Inhoud Dossier Verdachte

Proces-verbaal - Bewijsstukken. Het dossier bevat het door de politie opgemaakte proces-verbaal (zie Politie & Proces-verbaal) en eventuele bewijsstukken en verklaringen (o.a. van getuigen) die in de eerdere fase van het onderzoek tegenover de rechter-commissaris zijn afgelegd.

Persoonsgegevens - Strafblad. Verder is in het dossier aanwezig een kopie van het mogelijke strafblad van de verdachte en rapportage over de persoon van de verdachte.

Requisitoir en Pleidooi

Requisitoir Officier van justitie. Indien de rechter meent dat hij/zij ook ter zitting voldoende geïnformeerd is om zich een oordeel te vormen, wordt eerst de officier van justitie in de gelegenheid gesteld om zijn/haar mening over de zaak uit te spreken. En tevens de gevraagde strafoplegging te vermelden. Dit wordt het requisitoir van de officier van justitie genoemd.

Pleidooi Advocaat. In het geval dat de verdachte een advocaat heeft (hetgeen niet verplicht is in strafzaken), krijgt deze als volgende de gelegenheid om zijn mening uit te spreken in het zogenaamde pleidooi. Na beëindiging van het pleidooi, is het woord aan de verdachte zelf.

Vonnis Rechter. Als laatste neemt de rechter weer het woord en spreekt het vonnis uit. Tevens wordt bepaald of de zitting zal worden aangehouden (schorsing) of verwezen zal worden naar de Meervoudige Kamer (zie Rechter & Strafrecht), of de rechter deelt mee dat het vonnis uiterlijk 14 dagen later zal worden uitgesproken.

Schorsing. Aanhouding c.q. schorsing van de zaak komt alleen voor als de rechter meent dat nader onderzoek vereist is of indien opgegeven getuigen mogelijk meer duidelijkheid in de zaak kunnen brengen.

Lees verder

• Strafrecht & Gerechtelijk Vooronderzoek
• Rechtsmiddelen Verdachte (Strafrecht)
• Strafzaken & Straffen
• Hoger Beroep & Schadevergoeding