Beslag op salaris of uitkering; de regels op een rijtje

Als iemand schulden heeft en deze niet vrijwillig voldoet, kan een schuldeiser er toe besluiten om beslag te leggen op het salaris of de uitkering van de schuldenaar. Een schuldeiser kan dit echter niet zomaar op eigen houtje doen en is daarbij gebonden aan diverse wettelijke bepalingen.

De voorfase

In de schulden komen is gemakkelijker dan deze vervolgens weer wegwerken, zeker als er sprake is van meerdere schulden.
Het merendeel van de schuldeisers zal, na het zelf aanmanen van de schuldenaar, een incassobureau of deurwaarderskantoor inschakelen om de schuld te incasseren. Dit incassobureau of deurwaarderskantoor zal veelal eerst proberen om de schuld op een minnelijke manier te incasseren, dat wil zeggen zonder tussenkomst van een rechter. Mocht deze minnelijke manier echter geen resultaat opleveren, is de volgende stap vaak het opstarten van een gerechtelijke procedure.

Een gerechtelijke procedure eindigt (in de regel) met een vonnis. Indien de vordering van de schuldeiser terecht is, zal de rechter in zijn vonnis de schuldenaar veroordelen om de schuld te betalen. Deze uitspraak kan door een deurwaarder aan de schuldenaar worden betekend, waarbij meestal gelijktijdig een bevel tot betaling wordt gedaan. Dit bevel houdt in dat de schuldenaar alsnog twee dagen de tijd krijgt om aan het vonnis te voldoen, en dus tot betaling van de schuld over moet gaan. Doet de schuldenaar dit niet kan de schuldeiser besluiten om over te gaan tot het leggen van beslag op het inkomen van de schuldenaar.

Het beslag op inkomen

Beslag op een salaris of uitkering is een derdenbeslag. Dit wordt zo genoemd omdat het beslag onder een derde wordt gelegd, in dit geval dus onder een werkgever of uitkeringsinstantie (bijvoorbeeld de gemeente, het UWV, de SVB of een pensioenfonds). In de praktijk zal een deurwaarder naar de desbetreffende derde gaan en daar een proces-verbaal (exploot) van beslag afgeven. Vanaf dat moment ligt er beslag en is de derde wettelijk verplicht om hier aan mee te werken.

Na dit beslag zal de deurwaarder een kopie van het proces-verbaal afgeven aan de schuldenaar. Dit zal meestal binnen acht dagen na het beslag zelf gebeuren. Dit wordt ook wel de overbetekening van het beslag genoemd.

Binnen vier weken na het beslag zal de derde een verklaring moeten afgeven, waarin wordt opgegeven wat en hoeveel er onder het beslag valt en dus hoeveel van het inkomen naar de schuldeiser zal worden overgemaakt. Een kopie van deze verklaring zal door de deurwaarder ook worden doorgestuurd naar de schuldenaar.

De beslagvrije voet

Uiteraard mag niet het hele salaris of de hele uitkering worden ingehouden. De schuldenaar moet altijd een basisinkomen houden om van rond te komen. Dit basisinkomen wordt de beslagvrije voet genoemd. De deurwaarder berekent de beslagvrije voet aan de hand van diverse gegevens met betrekking tot de gezinssamenstelling, zorg- en woonlasten. Deze gegevens moet de schuldenaar wel zelf aanleveren bij de deurwaarder. Doet hij dit niet, kan de beslagvrije voet niet correct worden berekend en wordt deze, zoals wettelijk is bepaald, gehalveerd. De beslagvrije voet wordt dan op een absoluut minimumbedrag gesteld, welk bedrag per 1 juli 2012 € 601,60 bedraagt.

Mocht de beslagvrije voet dusdanig laag zijn dat de schuldenaar daarvan niet de vaste lasten kan voldoen, moet hij zo snel mogelijk contact opnemen met de deurwaarder. Na het verstrekken van de benodigde gegevens kan de beslagvrije voet wellicht worden herberekend en zo hoger uitvallen.

Bijzonderheden

Vakantiegeld, 13e maand, bonussen e.d. worden gezien als (onderdeel van het) salaris en vallen daarom ook onder het beslag. Slechts met toestemming van de schuldeiser kan eventueel een gedeelte hiervan worden gehouden door de schuldenaar.

Er kan door meerdere deurwaarders beslag op hetzelfde inkomen worden gelegd. Er bestaat geen maximum voor het aantal beslagen. In de praktijk zal de deurwaarder die als eerste beslag heeft gelegd de volledige inhouding blijven ontvangen. De overige deurwaarders zullen zich, na het leggen van het beslag, melden bij de eerste beslaglegger. Deze zal de inhouding naar rato verdelen over zichzelf en de overige deurwaarders. Het beslag eindigt op het moment dat de volledige schuld is voldaan, of zodra het dienstverband of de uitkering eindigt.

Bij een financieel problematische situatie kan het beste contact worden opgenomen met een schuldhulpverlenende instantie.