Beslag op bankrekening, mag dat zomaar?

Stel je voor dat je de dagelijkse boodschappen wilt afrekenen en de pinpas weigert. Navraag bij de bank leert dat er beslag is gelegd op de bankrekening. Hoe kan dit gebeuren en wat kan je doen? Praktisch elke Nederlander heeft een bankrekening bij een van de grote of misschien minder grote banken. Hierop wordt niet alleen het salaris of de uitkering van de gebruiker gestort, maar ook eventuele toeslagen, kinderbijslag, alimentatie en belastingteruggaven. Omdat een schuldeiser zich volgens de wet op het hele vermogen van een schuldenaar mag verhalen, mag dit dus ook via een beslag op de bankrekening. Het is natuurlijk duidelijk dat iemand daardoor flink in de problemen kan raken, maar is dit nu terecht of niet?

De voorfase

Zoals bij elk executoriaal beslag zal de schuldeiser altijd eerst een titel moeten behalen op de schuldeiser. Dit kan via een gerechtelijke procedure bij de kantonrechter, welke procedure wordt beëindigd met een vonnis. Ook kunnen sommige instanties, zoals het CJIB en het DUO, zelf executoriale titels uitvaardigen. Dit zijn de zogenoemde dwangbevelen.

Deze titel zal vervolgens moeten worden betekend aan de schuldenaar. Dit wordt gedaan met een exploot van betekening, welk exploot wordt uitgebracht (betekend) door een deurwaarder. Na deze betekening zal de schuldenaar veelal nog een kans krijgen om te betalen of om een betalingsregeling treffen.

Het beslag op de bankrekening

Als de schuldenaar niet betaalt of de betalingsregeling niet nakomt, is de schuldeiser bevoegd om beslag te leggen. Dit mag, zoals gezegd, op alle vermogensbestandelen of goederen van de schuldenaar. Waar beslag op wordt gelegd, is de keus van de schuldeiser. Er bestaat geen voorgeschreven volgorde.

Een van de mogelijkheden is dus het beslag op de bankrekening. Hiertoe zal de deurwaarder een exploot uitbrengen bij de bank waar de schuldenaar zijn rekening heeft lopen. Op dit exploot staat het tijdstip waarop de deurwaarder het exploot betekend. Vanaf dat moment ligt er beslag op de bankrekening(en).

Door het beslag wordt de rekening bevroren. Er kan nog wel geld op de rekening worden gestort, maar niet meer worden afgehaald. Het verschilt per bank hoe hiermee wordt omgegaan. Sommige banken bevriezen de rekening zodanig dat deze helemaal niet meer kan worden gebruikt. Andere banken bevriezen alleen het saldo van de rekening op het moment van het beslag, en geven daarna de rekening weer vrij.

De afwikkeling van het beslag

Vier weken na het beslag zal de bank een verklaring afleggen aan de deurwaarder, waarin de bank aangeeft wat het saldo op de rekening was op het moment van het beslag. Dat bedrag zal vervolgens worden overgemaakt naar de deurwaarder, om daarmee (een deel van) de schuld af te betalen.

Bijzonderheden

Banken rekenen vaak kosten voor de verwerking van een beslag. Het bedrag wat in rekening wordt gebracht, verschilt per bank. Als er een positief saldo op de rekening staat, zullen de kosten in mindering worden gebracht op het over te maken bedrag. Staat er, ten tijde van het beslag, geen geld op de rekening, dan zullen deze kosten alsnog in mindering worden gebracht op de rekening. De schuldenaar, en dus de rekeninghouder, betaalt deze kosten dus.

Ook hebben banken het recht van verrekening. Dit houdt in dat als er meerdere rekeningen zijn, de saldi van alle rekeningen bij elkaar worden opgeteld afgetrokken. Slechts het saldo onder aan de streep valt vervolgens onder het beslag. Zo kan een gevulde spaarrekening voor een positief saldo zorgen, terwijl bijvoorbeeld een doorlopend krediet voor een negatief saldo zal zorgen.

Voor het bankbeslag geldt geen beslagvrije voet! Als er beslag is gelegd als het salaris net is gestort, geldt dat het volledige saldo onder het beslag valt!

Wat kan je het beste doen als er beslag op je rekening is gelegd?

Neem zodra je van het beslag verneemt, contact op met de bank. Spoor deze aan om zo snel mogelijk een verklaring aan de deurwaarder af te leggen. Hierdoor wordt de rekening zo snel mogelijk weer vrijgegeven voor gebruik. Mocht je ernstig in de problemen komen door een beslag, kan je altijd aan de deurwaarder vragen om hiermee rekening te houden en wellicht een deel van het getroffen saldo alsnog vrij te geven. Let wel, dit is geen recht, je kan het slechts vriendelijk vragen en hopen dat de schuldeiser akkoord geeft.