Inhoud van de grondwet: België

In onze samenleving zijn er rechten. Rechten kan je ook wel leefregels noemen. Deze leefregels zijn allemaal gebaseerd op onze grondwet. De grondwet is een 'contract' tussen de burgers en de staat. Democratie is de basis. Het volk bestuurt zichzelf via de door haar gekozen machthebbers!

Het principe van de grondwet

De grondwet is de basis van de nationale wetgeving. Het staat boven alle andere wetten. De grondwet kan enkel gewijzigd worden via een speciale procedure. De grondwet regelt: het grondgebied, de staatstructuur, de staatsmachten en de grondrechten van de burger.

Inhoud van de grondwet

Het grondgebied

In de grondwet wordt het grondgebied gesitueerd en beschreven. Dit betekent:

• De 10 provincies
• De 4 taalgebieden: Nederlands, Frans, Duits en Brussel (2-talig)
• De 3 gemeenschappen: de Vlaamse, de Franse en de Duitse
• De 3 gewesten: Vlaams, Waals en Brussels Hoofdstedelijk
• De 5 deelstaten: Vlaamse, Waalse, Franse, Duitse en Brussels Hoofdstedelijk

De bevoegdheden

De federale overheid krijgen de bevoedheden toegekend door de wet. Alle overige bevoegdheden zijn voor de deelstaten.

De taken van de federale overheid zijn:

• justitie
• openbare orde
• sociale zekerheid
• landsverdediging
• buitenlandsbeleid

De taken van de gemeenschappen:
In België zijn er 3 gemeenschappen. Deze zijn de gebieden met dezelfde taal en cultuur. De gemeenschappen krijgen de persoonsgebonden bevoegdheden. Voorbeelden zijn het onderwijs, de media,...

De taken van de gewesten:
Er zijn 3 gewesten in België. Deze worden bepaald door de aardrijkskundige ligging. De gewesten hebben de grondgebonden bevoegdheden. Voorbeelden hiervan zijn de landbouw, de huisvesting,...

De grondwetten van de burger

Elke burger met de Belgische nationaliteit hebben grondrechten. De grondrechten zijn onder te verdelen in 2 groepen, namelijk de politieke rechten en publieke rechten.

Onder de politieke rechten valt het stemrecht. Het stemrecht is voor de meeste burgers een plicht. Dit wil zeggen dat de burgers verplicht zijn te stemmen bij verkiezingen. Ook valt de verkiesbaarheid onder de politieke rechten. Dit betekent dat elke burger mee mag doen met de verkiezingen. Ze kunnen verkozen worden indien ze genoeg stemmen krijgen van de burgers.

Alle Belgen zijn gelijk voor de wet. De publieke rechten kunnen onderverdelen in 2 delen, namelijk de persoonlijke vrijheden en de sociale vrijheden.

Onder de persoonlijke vrijheden vinden we terug:

• De onschendbaarheid van de woning
• De bescherming van het eigendomsrecht
• Het briefgeheim
• De bescherming van de privacy

Onder de sociale vrijheden vinden we terug:

• De vrijheid voor godsdienst
• De vrijheid voor taal
• De vrijheid voor onderwijs
• De vrijheid voor pers
• De vrijheid voor verenigingen

De staatsmachten

In België heers er een democratie. Dit wil zeggen dat er een scheiding van de machten is. Deze scheiding van de machten is er om alleenheerschappij te vermijden en om politieke vrijheid te waarborgen. Er zijn 3 machten, namelijk de wetgevende macht, de uitvoerende macht en de rechterlijke macht.