Stappenplan: de vergelijking voor een redoxreactie opstellen
Een redoxreactie is een reactie waarbij elektronen worden uitgewisseld. Het kan gaan om een reactie tussen atomen, moleculen en/of ionen. Het begrip 'redox' is een combinatie van de begrippen 'reductie' en 'oxidatie'. Omdat het gaat om oxidatie is er in ieder geval zuurstof nodig om de reactie te laten plaatsvinden. Redoxreacties vinden veelal plaats in batterijen of accu's. Een bekende redoxreactie is roesten, dit is namelijk de oxidatie van ijzer. Wanneer je scheikunde volgt in de bovenbouw op de middelbare school, is de kans groot dat je leert hoe je een redoxreactie op kunt stellen. Maar hoe doe je dat?Hoe kun je een redoxreactie herkennen?
- Alle verbrandingsreacties (waarbij zuurstof of O2 nodig is) zijn redoxreacties.
- Wanneer er ladingveranderingen optreden bij de deeltjes in het mengsel, is het een redoxreactie.
Stap 1
Schrijf alle oxidatoren en reductoren uit het mengsel opWanneer je de gegevens hebt over welke stoffen er in je mengsel zitten, kun je deze opzoeken in de BINAS. Deze staan vermeld in tabel 48 genaamd 'Standaardelektrodepotentialen'.
Stap 2
Zoek de sterkste oxidator en reductorIn de tabel 48 uit de BINAS staat de sterkste oxidator bovenaan, de zwakste onderaan. Dat betekent ook dat de sterkste reductor onderaan staat, en de zwakste bovenaan. Dus de eerste oxidator die je tegenkomt neem je, met de laatste reductor die je in de tabel tegenkomt.
Stap 3
Halfreacties van de sterkste oxidator en reductor opschrijvenZoek de halfreacties (in dezelfde tabel) op die bij de sterkste oxidator en reductor horen, en schrijf ze op.
Stap 4
Aantal elektronen gelijk makenVaak komt het voor dat het aantal elektronen (e-) in de halfreacties niet gelijk aan elkaar staat. Zorg er daarom voor dat ze wel gelijk aan elkaar staan, door een te vermenigvuldigen. Staat in de ene halfreactie bijvoorbeeld 4 e-, en in de andere 2 e-? Doe dan in de halfreactie met 2 e- alles x 2, zodat de elektronen gelijk aan elkaar staan.
Stap 5
De halfreacties optellenWanneer je het elektronenaantal gelijk hebt gemaakt, kun je de halfreacties bij elkaar optellen. Dat is heel simpel, alles wat in beide halfreacties vóór de pijl staat, zet je in de redoxreactie ook voor de pijl. Hetzelfde geldt voor alles wat achter de pijl staat.
Stap 6
De gelijksoortige deeltjes wegstrepenWanneer er voor en achter de pijl dezelfde deeltjes staan, kun je ze tegen elkaar wegstrepen. Want wanneer deeltjes vóór en ná de pijl staan, betekent het dat er met die deeltjes niks is gebeurd. Ze hebben dus niet deelgenomen in de reactie. Daarom kun je ze wegstrepen.