Sterrenbeelden: de dierenriem verandert

Astronomie is een wetenschap en heeft als zodanig niets te maken met astrologie. Astrologie is gebaseerd op weinig meer dan fantasie met de sterren als uitgangspunt. De stand van de sterren tijdens je geboorte zouden je toekomst kunnen voorspellen. En de uitkomst hiervan staat iedere dag in de krant te lezen. Wanneer dit geschreven staat in een serieus medium als een krant, zou het een spoor van waarheid moeten bevatten, toch?

De dierenriem of zodiak

De aarde legt zijn baan rond de zon af in een jaar. Wanneer je een denkbeeldige lijn trekt van de aarde door de zon dan wijst deze lijn gedurende een deel van het jaar naar een bepaald sterrenbeeld. De Babyloniërs ontdekten dit al meer dan 3000 jaar geleden.

Ptolaeus

De grondlegger van de dierenriem is de Griekse Ptolaeus. Hij ontdekte dat deze denkbeeldige lijn van de aarde naar de zon 13 verschillende sterrenbeelden aanwees. Volgens de meest gebruikte verklaring hadden de Grieken al een kalender met 12 maanden en zodoende was het makkelijker om de dierenriem te verdelen in 12 gelijke delen. Het sterrenbeeld Ophiuchus besloten ze voor het gemak weg te laten. Het sterrenbeeld dat werd weggelaten lijkt willekeurig te zijn gekozen. Ook de gelijke delen kloppen niet. Wanneer je de lijn aarde tot zon doortrekt wijst deze lijn het sterrenbeeld maagd wel 45 dagen aan en het sterrenbeeld schorpioen slechts 7 dagen. Dat er uiteindelijk 12 tekens aan de dierenriem (ook wel zodiak genoemd) werden toegevoegd is juist. De argumenten hiervoor zijn echter onbekend.

In Almagest (boek over de bewegingen van sterren en planeten uit de tweede eeuw door Ptolemaeus) en Terabiblos (vier boeken over astrologie geschreven de tweede eeuw door Ptolemaeus) worden 48 sterrenbeelden genoemd waaronder onder andere de verdwenen Ophiuchus. In Alexandrië waar Ptolemaeus leefde waren 48 sterrenbeelden te zien, maar dat wil niet zeggen dat er ook maar 48 zijn. Sommige sterrenbeelden (die niet door hem zijn beschreven) zijn alleen op het zuidelijk halfrond zichtbaar en in totaal zijn er 88 sterrenbeelden.

Ondanks het feit dat er veel niet klopte aan zijn beweringen, heeft Ptolemaeus een grote invloed op de astrologie gehad.

Ophiuchus (slangendrager)

Het sterrenbeeld Ophiuchus (slangendrager) ligt tussen de schorpioen en de boogschutter. De denkbeeldige lijn van de aarde door de zon ligt gericht op de slangendrager van 30 november tot 18 december. In 2011 pleitten de astronomen van de Minnesota Planetarium Society ervoor om dit verbannen sterrenbeeld toe te voegen aan de reeds bekende dierenriem. Deze zou er dan, rekening houdend met de verschuivingen van de sterren als volgt uit komen te zien:


Na deze bekendmaking brak er een hele discussie los, maar uiteindelijk werd besloten om de bestaande dierenriem niet te wijzigen. Astronomen moesten zich bezighouden met wetenschap en niet met astrologie.

Veranderen de sterrenbeelden?

Af en toe laait de discussie over de verandering van de sterrenbeelden weer op. De ene keer omdat deze discussie naar aanleiding van de beweringen van de astronomen van Minnesota weer wordt opgerakeld of omdat NASA de geschiedenis van astrologie uitlegt aan kinderen in een artikel op de website (1) en de andere keer omdat onze westerse dierenriem vergeleken wordt met de Vedische astrologie (3). Deze Vedische of Indiase astrologievorm, die al duizenden jaren gebruikt wordt in India, heeft de slangendrager als één van de tekens van de dierenriem.

Astrologie

Voor de astrologie is het niet echt belangrijk, maar de sterrenbeelden veranderen langzaam. Ze verschuiven 1 graad per 72 jaar. Dat wil zeggen dat 21 maart anno 2016 niet meer in het teken vissen ligt, maar achteruit is verschoven en zich nu bevindt in het teken waterman. Driehonderd jaar voor Christus stond 21 maart in het teken ram. Er verandert door de discussie wel of geen slangendrager niets aan de sterrenbeelden waarop de horoscopen zijn gebaseerd. De sterrenbeelden zelf veranderen door hun verschuiving aan het hemelgewelf, het maakt hierbij niet uit of de slangendrager aan de dierenriem wordt toegevoegd of niet.