Wat is een smartgun?

Na smartphones, smart TV's en smartwatches komt er stilaan een nieuwe smart revolutie op gang. Smart guns: pistolen en geweren die vingerafdrukken scannen, in verbinding staan met een smartphone of smartwatch en in principe enkel afgevuurd kunnen worden door de eigenaar van het wapen.

Smartguns

Het idee bij een smartgun is dat het wapen enkel afgevuurd kan worden door de eigenaar van de smartgun. Een smartgun kan op allerlei verschillende manieren detecteren of het op dat moment in handen is van de eigenaar of van iemand anders. Als iemand die niet de eigenaar is het wapen in handen heeft, bijvoorbeeld iemand die het wapen heeft afgepakt nadat de eigenaar overmeesterd werd, kan het wapen niet worden afgevuurd. Er zitten veel verschillende soorten smartguns in een ontwikkelingsfase, maar anno 2014 is er nog geen enkel gewoon commercieel beschikbaar voor bijvoorbeeld sportschutters.

Identificatie

Om dit concept te laten werken, moet het wapen kunnen weten wie de eigenaar is, en of de eigenaar het wapen vast heeft. Daar zijn verschillende methodes voor.

RFID-chip

Eén ervan is de identificatie via een RFID-chip. Zo'n RFID-chips worden nu bijvoorbeeld al gebruikt bij het chippen van (huis-) dieren. Enkel wie de RFID-chip bezit, kan het wapen gebruiken. Die chip kan ingebouwd worden in een smartphone of een smartwatch of ook onder de huid ingebracht worden.

Vingerafdrukken

Er worden ook smartguns ontwikkeld die met vingerafdrukken werken. Het wapen heeft een vingerafdrukscanner op de kolf, en enkel als de vingerafdruk van de eigenaar herkend wordt zal het wapen geactiveerd kunnen worden. Zo'n vingerafdrukscanners vind je vandaag ook al als beveiligingsmethode in allerlei smartphones, zoals onder andere de Samsung Galaxy S5.

Pincode

Er zijn ook al smartguns ontworpen waarbij je als eigenaar van het wapen een pincode kan instellen. Het wapen kan enkel geactiveerd worden wanneer de juiste pincode wordt ingegeven.

Pro

De voorstanders van smartguns wijzen op de voordelen ervan. Het grootste veiligheidsvoordeel is uiteraard dat het wapen enkel kan afgevuurd worden door de eigenaar ervan. Ook kan er allerlei data over het wapen worden bijgehouden. Het wapen of een bijhorend accessoire zoals een smartwatch registreren bijvoorbeeld wanneer het wapen werd afgevuurd, hoeveel kogels er afgeschoten werden en kunnen met behulp van een GPS-chip ook bijhouden op welke exacte locatie het vuurwapen gebruikt werd. Vooral voor ordediensten zoals het leger of de politie is het bijhouden van al die gegevens interessant.

Contra

Er zijn echter ook tegenstanders. De Amerikaanse vereniging van wapenliefhebbers, National Rifle Association of NRA, is bijvoorbeeld sterk tegen smartguns. Zij vinden dat smartguns hun rechten beknot. Zij vinden het een overdreven bemoeienis als de overheid binnenkort enkel nog de verkoop van smartguns toelaat, en niet meer van gewone wapens. Zij vinden ook dat de term "smart" guns misleidend is, omdat er volgens hen nog geen enkel bewijs is dat smartguns effectief veiliger zijn.

Voorbeeld van een smartgun

Armatix iP1

Deze smartgun van Duitse makelij kan enkel afgevuurd worden door wie de bijhorende smartwatch om heeft: de W1 Active RFID watch. Deze smartgun maakt gebruikt van de RFID-beveiligingsmethode om de eigenaar te identificeren. Het horloge mag niet verder dan 40 cm van het wapen zijn om het te kunnen activeren. Dat is natuurlijk niet onfeilbaar: het is niet ondenkbaar dat iemand het smartgun én de smartwatch in handen krijgt en zo de rechtmatige eigenaar lijkt. De smartwatch houdt ook bij hoe vaak er geschoten werd. Er is ook een optionele uitbreiding: TRS of Target Response System. Via dit systeem kan enkel op 'geautoriseerde' doelwitten geschoten worden, en blokkeert het wapen wanneer het niet in de richting van de doelwit wordt gewezen.

Feilbaar

Smartguns kunnen dus de veiligheid van vele mensen verhogen, maar het blijven natuurlijk gewoon uiterst dodelijke wapens. De vuistregel blijft dan ook: hoe minder vuurwapens in omloop, hoe minder slachtoffers van vuurwapens er zullen zijn. En dat geldt ook voor smartguns. Ook met een smartgun kunnen mensen nog altijd misdaden plegen. Bovendien geven smartguns mogelijk vooral een illusie van veiligheid, zonder echt die hogere veiligheid te kunnen garanderen. Geen enkele beveiligingsmethode van een vuurwapen is onfeilbaar. Net zoals vingerafdrukscanners op smartphones al gehackt kunnen worden, misleid om te denken dat de eigenaar het toestel gebruikt wanneer dat niet zo is, kan dat ook bij smartguns gaan gebeuren. RFID-chips zijn ook hackbaar, zoals het hacken van de slecht beveiligde OV-chipkaart van het openbaar vervoer in Nederland in het verleden al aantoonde. En naarmate een smartgun een wapen met een computer wordt, kunnen wapens misschien zelfs in een netwerk geplaatst worden... dit opent natuurlijk de deur voor virussen. Waar gewone computer- en smartphonevirussen al grote gevolgen kunnen hebben, zijn de potentiële gevolgen bij een smartgunvirus niet te overzien.