Strontium: Het element
A. Crawford ontdekte in 1790 dat strontium een element is. Het metaal werd geïsoleerd door Sir Humphry Davy in London in 1808. De naam verwijst naar de Schotse plaats Strontian waar zich strontiumhoudende mineralen bevinden. Strontium is een alkalimetaal die lijkt op calcium, het menselijk lichaam ziet het verschil niet waardoor de radioactieve isotoop de plaats van calcium kan innemen wat leidt tot botziektes. Het is een element dat in de industrie en wetenschap voor vele doeleinden wordt gebruikt.
Algemeen
Strontium een breekbaar metaal veel zachter dan calcium, reageert met water heftiger dan calcium. Het verbrandt in aanwezigheid van zuurstof met een rode vlam en bij temperaturen vanaf 377οC in stikstofatmosfeer. Daarbij vormt het respectievelijk strontiumoxide en strontiumnitride.
Naam | Symbool | Atoomnummer | Groep | Periode | Blok | Reeks | Kleur |
Strontium | Sr | 38 | Aardalkaliemetalen | Periode 5 | S blok | Aardalkaliemetalen | Zilverwit |
Chemische samenstelling strontium
Atoommassa μ | Elektronenconfiguratie | Oxidatietoestanden | Elektronegativiteit (Pauling) | Atoomstraal (pm) | Ionisatiepotentiaal KJ/mol |
87,60 | [Kr]5S2 | +2 | 0,95 | 215 | 1ste 550
2e 1064
3e 4206 |
Fysische eigenschappen van strontium
Dicht
heid (Kg/m3) | Hard
heid
(Mohs) | Smelt
punt
(oC) | Kook
punt
(oC) | Aggre
gatie
toestand
20 oC | Smelt
warmte
(KJ/mol) | Verdamp
ings
warmte
(KJ/mol) | Kristal
structuur | Speci
fieke
warmte
(J/kg.C) | Elek
trische
weerstand
(μΩ•cm) | Warmte
geleiding
(W/m.C) |
2640 | 1,5 | 769 | 1392 | Vast | 8,30 | 144 | Kubisch | 300 | 23 | 35 |
Voorkomen in de aardkorst
Strontium komt meestal voor als de mineralen celestiet (SrSO4) en strontianiet (SrCO3). En wordt veel gedolven in het noorden van Engeland en Schotland, verder in Tunesië, Rusland, Duitsland, Mexico en VS.
De belangrijkste isotopen van Strontium
Isotoop | Relatieve aandeel van aanwezige strontium | Halveringstijd | Vervalvorm | Vervalenergie(MeV) | Verval producten |
84Sr | 0,56% | Stabiel met 46 neutronen | --- | --- | --- |
85Sr | Synthetisch | 65 dagen | EV | 1,085 | 85Rb |
86Sr | 9,86% | Stabiel met 48 neutronen | --- | --- | --- |
87Sr | 7,0% | Stabiel met 49 neutronen | --- | --- | --- |
88Sr | 82,60% | Stabiel met 50 neutronen | --- | --- | --- |
89Sr | Synthetisch | 50,53 dagen | Beta stralen | 1,497 | 89Y |
90Sr | Synthetisch | 28,80 jaren | Beta stralen | 6,70 | 90Y |
Note: 90Y, Y is symbool voor het element Yttrium.
Toepassingen van strontium
Strontiumverbindingen worden gebruikt voor:
- Glas van kleurentelevisies.
- Productie van magneten.
- Raffinage van zink.
- Als strontiumtitanaat in de optica wegens een hoge lichtbrekingsindex en een optische dispersie groter als van diamant.
- Strontiumnitraat, strontiumcarbonaat of strontiumchloraat in de pyrotechniek wegens de rode vlamkleur.
- In fakkels en vuurwerk voor de karmozijnrode kleur.
- In nucleaire batterijen en fosforescerende verf.
- In metaallegeringen als sporenelement.
- De isotoop 89Sr wordt als pijnstiller gebruikt bij botmetastasen door bv prostaatkanker.
- De isotoop 87Sr is het vervalproduct van 87Rb, deze vervalreactie wordt gebruikt bij rubidium-strontium datering . De halveringstijd is lang en er worden oudere gesteenten mee gedateerd.
- In tandpasta waar het bescherming biedt tegen tandbederf. Sensodyne Tandpasta's bevatten Strontiumacetaat en Strontiumchloride .
Milieu en gezondheid
Er zijn vier stabiele strontiumisotopen waarvan 88Sr met 82% het meest voor komt. Er zijn 16 radioactieve isotopen. 90Sr heeft een halveringstijd van 29 jaar, het ontstaat uit kernproeven en ongelukken met atoomreactoren en kan (bot) kanker veroorzaken omdat het door het lichaam wordt opgenomen alsof het calcium is en in de botten calcium vervangt. Met zuurstof en water reageert strontium agressief en wordt daarom onder olie bewaard.