De werking van motoren uitgelegd
De werking van motoren is een gecompliceerd iets. Bijna iedereen maakt dagelijks gebruik van een motor, in bijvoorbeeld een auto, maar niet iedereen weet precies hoe het werkt. Daarom een uitleg van de drie gangbare soorten motoren: de tweetaktmotor, de viertaktmotor en de dieselmotor.
In principe bestaan er drie gangbare soorten motoren;
- een tweetaktmotor
- een viertaktmotor
- een dieselmotor
De motor is het hulpmiddel en de brandstof, in de vorm van bijvoorbeeld benzine is de energiebron. Net zoals bij een lamp gaat een deel van de energie verloren aan warmte. De werking gaat als volgt: De cilinder bestaat uit twee, of meerdere kleppen. Deze kleppen zijn de inlaat, en de uitlaatkleppen. Door de draaiing van de zuigerstang worden de kleppen op het juiste moment geopend en gesloten. De zuigerstang zet de heen- en weergaande beweging om in een draaiende beweging op de krukas. Hiervandaan begint de aandrijving.
Tweetakt
De tweetaktmotor is een motor die vooral in brommers, grasmaaiers, kettingzagen en lichte motorfietsen wordt gebruikt. Er komt een hoop vermogen vrij, maar dan alleen bij de hogere toerentallen. De tweetaktmotor is de minst zuinige omdat het zoals de naam al zegt uit slechts twee slagen bestaat. Dit betreft een inlaatslag, en een uitlaatslag. Dit is niet echt efficiënt omdat de brandstof hier niet volledig bij verbrandt. Elke keer wanneer de zuiger omhooggaat, ontbrandt het brandstofmengsel. De motor is kleiner dan een viertaktmotor omdat deze motor geen kleppen heeft. Hierdoor is het echter wel nodig om een mengsel van brandstof en olie de zuiger te laten smeren. Het gevolg is dat de motor sneller rookt en de uitlaatgassen naar olie ruiken.
Tijdens de eerste slag, draait de krukas doordat de zuiger naar beneden gedrukt wordt. Dit heeft de ontsteking van het lucht- en brandstofmengsel boven de zuiger als oorzaak. De zuiger sluit op dat moment de inlaatpoort af, en vlak voor het laagste punt van de zuiger komt de uitlaatpoort vrij. Op dit moment stromen de uitlaatgassen naar buiten en is er ruimte voor het nieuwe lucht- en brandstofmengsel. De tweede slag bestaat uit het naar boven bewegen van de zuiger, sluiting van de uitlaatpoort en samenpersing van het nieuwe mengsel. Op dit moment wordt het nieuwe mengsel onder de zuiger aangevoerd terwijl door de op- en neergaande beweging door de drijverstang een draaiende beweging op de krukas wordt omgezet.
Iedere neergaande beweging levert hier kracht, zodat vaker dan bij de viertaktmotor kracht wordt geleverd en waardoor deze motor een stuk feller reageert.
Viertakt
De viertaktmotor is een stuk efficiënter. Dit komt omdat dit proces uit vier slagen bestaat. Behalve de inlaat- en de uitlaatslagen bestaat het ook nog uit een compressie en een arbeidsslag. In de inlaatslag zuigt de zuiger het mengsel van brandstof en lucht uit de carburateur in de cilinder. Dit gebeurt door de inlaatkleppen. De compressieslag perst het mengsel vervolgens samen tot een hoge druk. Tijdens de arbeidsslag wordt het brandstofmengsel ontbrandt door de bougie. Hierdoor wordt de druk in de cilinder nog veel hoger. Door de druk wordt de zuiger weer naar beneden gedrukt. Tijdens de laatste slag drukt de zuiger het verbrande mengsel weer naar buiten via de uitlaatkleppen.
Door gebruik te maken van meerdere cilinders in een motor wordt de kans op onbalans geminimaliseerd. Dit komt omdat alle zuigers zijn aangesloten op dezelfde krukas, de speling wordt op dit moment minder zodat de motor regelmatiger draait.
Diesel
De dieselmotor is een verhaal apart, maar bestaat ook uit vier slagen, die echter een iets andere werking hebben dan de gewone benzinemotor. De inlaatslag wordt gebruikt om lucht aan te zuigen, de compressieslag druk de lucht heel krachtig samen zodat de temperatuur enorm stijgt. Tijdens de arbeidsslag wordt de dieselolie in de cilinder gespoten, dat door de hoge temperatuur vanzelf ontbrandt. De uitlaatslag voert de verbrandingsgassen vervolgens af. Bij een dieselmotor is dus sprake van een andere manier van verbranding. Bij een benzinemotor regelt de bougie de verbranding, en bij een dieselmotor gebeurt dit automatisch. Het grote voordeel van een dieselmotor is dat het koppel een stuk hoger ligt. Dit betekent dus ook meer vermogen bij een lager toerental. Tegenwoordig hebben verschillende fabrikanten nieuwe formules bedacht waardoor de verschillen niet zo groot meer zijn. Het rendement van een dieselmotor is echter nog steeds hoger dan een benzinemotor.