Nevel, oranje weiden en koeienpotenmist in de herfst

Het laatste restje van de zomer, vlak voordat de astronomische herfst begint, is het vaak rond zonsopkomst prachtig. Wie vroeg is wordt vaak beloond met oranjekleurende weilanden, een oranje zonsopkomst en dampende sloten. Koeien (of paarden) die geen poten hebben omdat de koeienpotenmist de poten laten verdwijnen. Dauwdruppels te over. Alle spinnenwebben worden zichtbaar door de vele druppels.

• Nevel
• Zon
• Dauwdruppels
• Dampende sloten
• Dampend water
• Koeienpotenmist
• Witte wieven

Nevel

Vooral in de herfst en lente is er meer kans op nevel. In tegenstelling tot mist is het zicht bij nevel nog redelijk. Meer dan 1000 meter. Het zicht in de verte is beperkt door de piepkleine waterdruppeltjes. Als een wazig geheel wanneer je in de verte kijkt. Net als bij mist ontstaat nevel rond zonsopkomst of zonsondergang door afkoeling. De waterdamp gaat langzaam over in waterdruppeltjes (condenseert) en geeft een luchtvochtigheid van 100%.

Zon

Wanneer het, bij opkomende zon nevelig is, maken zonnebundels, die langs bomen hun weg vinden, de nevel zichtbaar. Een sprookjesachtige wereld geeft het, met langs de bomen prachtige zonnebundels. Een weiland waar door de zon, de nevel en mistflarden oranje kleuren. De kleine waterdruppels bedekken de vaste vormen in de omgeving met dauwdruppels. Dit in tegenstelling tot nevel, welke blijft zweven.

Dauwdruppels

De grassen, de bloemen en spinnenwebben raken bedekt door dauwdruppels. De dunne spinnendraden worden zichtbaar. Verrassend om te zien hoeveel spinnenwebben er zijn, die anders niet zichtbaar zijn. En langzaam zal door de zonnewarmte de nevel minder worden tot het oplost.

Dampende sloten

In het najaar vooral, bestaat de mogelijkheid om de sloten te zien dampen. Het water is in het najaar redelijk op temperatuur en ’s nachts kan het al behoorlijk afkoelen. Vooral wanneer de wind uit het noorden of oosten komt. De luchttemperatuur daalt dan snel.

Dampend water

Koude lucht is zwaarder en zakt naar de warmere luchtlaag boven het water en koelt de warmere luchtlaag af. Wanneer de dampdruk tussen beide luchtlagen, gelijk is (het dauwpunt) treedt condensatie op. Het water gaat ‘dampen’. Wanneer de aangevoerde lucht uit het zuiden komt en bijzonder zacht en vochtig is. Een heerlijk warme na-zomerdag maakt dat de luchttemperatuur hoger is dan de watertemperatuur. De dunne koudere luchtlaag boven het wateroppervlak, kan minder vocht bevatten dan de bovenliggende luchtlaag. Deze is al bijna verzadigd zodat in de koudere luchtlaag gemakkelijk mist kan ontstaan.

Koeienpotenmist

Mistbanken of mistflarden zijn zeer plaatselijk aanwezig. Meestal vaak alleen in het buitengebied en in dorpen en steden is geen sprake van nevel of mistflarden. Pas buiten de bebouwde kom. Weilanden hebben een grotere vochtigheid ten opzichte van het warmere wegdek. Ook in weilanden maakt de grondsoort nog een verschil met de vorming van mistflarden.

Zandgrond
Zandgronden straling sneller hun warmte uit dan kleigronden. De luchtlaag erboven zal sneller afkoelen en eerder tot het dauwpunt komen waardoor de waterdamp overgaat tot condenseren. Ook de hoogte van de mistflarden is verschillend. Is het lager dan ooghoogte dan spreken we van grondmist.

Witte wieven

Bewegende zwierige witte flarden van mist, ook wel witte wievenmist genoemd in bepaalde gedeelten van Nederland. Witte wieven verschijnen s’ avonds wanneer de grond nog warm is, na een warme dag en de lucht afkoelt. De legende van de witte wieven is door onwetendheid over de nevelflarden een eigen leven gaan leiden. Of is het echt?

Grondmist of mistflarden boven weilanden hebben betoverende vormen. Soms zijn er verschillende lagen boven elkaar met daartussen gewoon zicht. Bij een zonsopkomst is de witte kleur van de mistflarden spectaculair.