Impact van een hittegolf op het lichaam en de natuur

Hittegolven vinden in de Lage Landen steeds frequenter plaats. Dit is een duidelijk signaal dat de aarde aan het opwarmen is en dat de klimaatverandering gaande is. Wanneer is er sprake van een hittegolf? Officieel wordt, volgens het KNMI en KMI, van een hittegolf gesproken als er tenminste vijf dagen zijn waarvan de temperatuur meer dan 25°C bedraagt (zomerse dagen). Tenminste drie dagen van deze vijf moet de maximumtemperatuur 30°C of meer bedragen (tropische dagen). De impact op de natuur en mens is niet gering. Het is aangeraden om preventieve maatregelen te nemen bij een hittegolf. Enkele tips kunnen heel wat ellende besparen.

Hittegolf en de impact op het menselijk lichaam

Een hittegolf en extreme warmte kan gevolgen hebben voor de zwakkere groepen in onze maatschappij, namelijk baby’s, kinderen, bejaarden en zwakke of zieke personen. Twee gevaren kunnen hier onderscheiden worden: een zonnesteek of uitdroging. Een zonnesteek wordt veroorzaakt door een te grote blootstelling aan warmte en zon. Door de lange blootstelling aan de zon is je lichaam niet meer in staat om je lichaamstemperatuur op een normaal niveau te houden, zijnde 37°C. Je lichaam geraakt overbelast en je zal duizelig en misselijk worden. Je hoeft echt niet lang in de zon te vertoeven. Enkele uurtjes in de zon lopen of zonnebaden kan al voldoende zijn voor een vervelende zonnesteek.

Een normaal mens zweet als gevolg van de warmte. Bij extreem warm weer zal je echter heel hard gaan zweten. Dit is een lichaamsproces om je lichaamstemperatuur op peil te houden. Door het zweten wordt een deel van de lichaamstemperatuur afgevoerd. Het gevolg is dat er veel water wordt afgevoerd dat achteraf terug moet bijgevuld worden. Als je niet voldoende bijvult, dan zal je gaan uitdrogen. Symptomen van uitdroging zijn hoofdpijn, lage bloeddruk, flauwvallen enzovoort. In zeer beperkte gevallen kan uitdroging zelfs levensbedreigend zijn.

Hittegolf en de impact op de natuur

Een hittegolf kan de natuur enorm schaden, met als gevolg ook de mensheid. De twee voornaamste gevolgen van een hittegolf kunnen bosbranden en watertekorten zijn. Bosbranden komen in Europa meestal voor in de zuidelijke landen zoals Spanje en Portugal. Een heel klein vonkje kan door de extreme droogte al genoeg zijn om hectaren bos in brand te zetten. Het gevolg is ook dat de brandweer – door de hitte en droogte – onvoldoende water heeft om te blussen. In deze gevallen wordt dan water uit de aanpalende meren gebruikt. Watertekort kan ook een gevolg zijn van een hittegolf. Bij extreme hitte verdampt het water uit de natuur. Dit water wordt niet meer aangevuld waardoor er tekorten ontstaan. Water is essentieel voor het leven en bij onvoldoende waterhoeveelheid kunnen mensen en dieren gaan uitdrogen.

Zeven tips voor volwassenen om een hittegolf te trotseren

• De schaduw opzoeken is heel erg belangrijk tijdens grote hitte. In de bossen kan het wel 5°C koeler zijn. Sporten tussen 11 uur ’s ochtends en 20 uur ’s avonds is niet aan te raden door de hoge ozonconcentraties. Heel vroeg in de ochtend sporten kan eventueel wel.
• Maak niet de fout om zwarte kledij te dragen. Kies witte kledij om je hoofd te beschermen tegen oververhitting.
• Zwemmen bij grote hitte is een leuk alternatief. Let echter op dat je niet verbrandt aangezien de zonnecrème een verminderde werking geeft door het water. Ook de weerkaatsing van de zonnestralen op het water kan je sneller doen verbranden.
• Hou het bij lichte maaltijden die heel snel verteren. Neem meerdere maaltijden per dag zodat je lichaam niet al te hard moet werken om een zware maaltijd te verteren.
• Schakel alle elektrische apparatuur in je woning uit. Zij zorgen er immers voor dat het in je woning nog warmer wordt.
• Vermijd zoveel mogelijk alcohol. Het is immers verleidelijk om een biertje of een cocktail te drinken. Toch werkt alcohol vochtafdrijvend en dat is nu juist niet de bedoeling bij extreem warm weer.
• Bij een hittegolf doe je er dus goed aan om in de schaduw te blijven en voldoende te drinken om niet uit te drogen. Insmeren met zonnecrème is een must om niet te verbranden.

Nog vijf onmisbare tips voor baby’s en jonge kinderen bij een hittegolf

Een eerste tip is ervoor zorgen dat je baby voldoende vocht binnenkrijgt. Kijk hiervoor naar de kleur en hoeveelheid urine. Als de luier goed vol is en de urine een lichtgele kleur heeft, dan is de vochthuishouding in orde. Een tweede tip is buiten voor voldoende schaduw zorgen en uiteraard je baby goed insmeren met een zonnecrème met factor 50 (optimale bescherming tegen verbranding). Als derde tip dien je goed op te letten met attributen, speelgoed of buitenspeelgoed dat snel opwarmt in de zon. Fietsstoelen, autostoelen en glijbanen zijn hier voorbeelden van. De vierde tip is een leuke. Eens zondigen met een ijsje in hittegolf-omstandigheden is echt geen schande. De laatste tip is zorgen voor genoeg verkoeling. Dit kan door regelmatig je kleine spruit te verfrissen met een washandje. Uiteraard is een zwembadje een goede oplossing. Je baby of peuter kan in het frisse water de nodige afkoeling vinden die het echt wel nodig heeft.