De regenmeter om neerslag te meten

Een regenmeter wordt gebruikt om de hoeveelheid neerslag (meestal regen) te meten. De gevallen neerslag of regen hoeveelheden worden uitgedrukt in millimeters (mm). Naast de bekende klassieke regenmeter is er tegenwoordig ook een digitale regenmeter te koop. Om een beter idee te krijgen hoeveel 1 mm regen is:
1mm regen op 1 vierkante meter (m2) komt overeen met 1 liter water verdeeld over die vierkante meter. Als er 10mm water is gevallen dan is dat dus een normale emmer vol (10 liter) op een stuk grond van 1 bij 1 meter groot.

Waarom zelf een regenmeter in uw tuin?

Natuurlijk meet het KNMI de neerslag en heeft uw wellicht een weeramateur bij u in de buurt die u kan vertellen hoeveel neerslag er is gevallen. Dit is een goede indicatie, maar als u echt wil weten hoeveel regen er bij u in de tuin is gevallen dan zit er niets anders op zelf een regenmeter te plaatsten De hoeveelheid regen kan namelijk aanzienlijk verschillen over relatief kleine afstanden. Ook heeft de omgeving (bomen, bebouwing) invloed. Het KNMI wil die invloed juist niet bij hun metingen betrekken, u misschien wel als het om uw tuintje gaat. Verder zijn regenmeters gewoon leuk. Zeker in tijden van weinig neerslag als iedereen het al tijden over de droogte heeft. Valt er dan een buitje dan wordt er al snel gesproken over hoeveel regen er "bij mij of bij jou" gevallen is.

De klassieke regenmeter

Een regenmeter is in principe heel simpel; een opvangbakje met een maatverdeling in mm.
In theorie kan een gewone emmer(met platte bodem) al als regenmeter worden gebruikt. Het nadeel is dat er dan niet (rechtstreeks) nauwkeurig afgelezen kan worden. Door te kiezen voor een trechtervorm, een groter opvangoppervlak ten opzichte van het oppervlak van het meetgedeelte wordt de aflezing nauwkeuriger.
Een simpele huis, tuin en keukenregenmeter is meestal van (groen) plastic gemaakt en is per mm afleesbaar. De nauwkeurigheid wordt voornamelijk bepaald door de opstelling van de regenmeter. Gebouwen en bomen die te dicht bij een regenmeter staan hebben behoorlijk veel invloed op de gemeten neerslag. Het grote nadeel van deze regenmeters is wel dat ze kapot kunnen vriezen in de winter. Verder kunnen ze overlopen bij veel neerslag in een korte periode en kan er makkelijk water uit verdampen op warmere dagen. De professionele varianten van dit type regenmeter hebben vaak een groter opvang oppervlak en een ingebouwd (groter) reservoir (maatglas) om dit te voorkomen. Bovendien zijn ze veel nauwkeuriger afleesbaar. Dit laatste heeft natuurlijk pas zin indien een optimale opstelling gerealiseerd kan worden zonder invloed van de omgeving. In een achtertuintje is deze nauwkeurigheid natuurlijk niet van belang.

Moderne digitale regenmeter

Er zijn een aantal manieren om digitaal de neerslag te meten. Een belangrijk voordeel van een digitale meter is dat het opgevangen water niet wordt bewaard in de meter maar er weer uitvalt. Dit kan dus niet bevriezen en verdamping heeft geen invloed op de al gemeten neerslag. Bovendien kan een digitale meter op afstand (kabeltje of draadloos) worden uitgelezen en kunnen grote hoeveelheden prima worden gemeten, de meter kan immers niet vol raken en overstromen. Een ander voordeel is dat u vaak eenvoudig de gevallen regen van de afgelopen dagen/weken/maanden kan inzien en u dat dus niet zelf elke dag hoeft bij te houden.
De nauwkeurigste en betrouwbaarste digitale regenmeters werken met kleine dubbele opvangreservoirtjes op een soort wipwapje, kleine kantelbakjes dus. Hoe kleiner de bakjes hoe hoger de meetresolutie. Goedkopere varianten gebruiken vaak een enkel lepeltje met een grotere inhoud, bijvoorbeeld 1mm. Dit is echter minder nauwkeurig, zeker als er weinig neerslag valt.
Duurdere (professionelere) varianten, kunnen ook nog een ingebouwde verwarming hebben om bijvoorbeeld hagel en sneeuw te smelten, zodat dit ook gemeten kan worden.
Het nadeel van een digitale regenmeter is dat ze aanzienlijk duurder zijn en gevoelig voor storingen. En de batterijen moeten het natuurlijk wel blijven doen.

Regenmeter in de winter

Als het koud is kan er neerslag vallen in de vorm van hagel,ijzel of sneeuw. Dit moet eerst smelten voor het kan worden gemeten. De klassieke plastic regenmeter kunt u in de winter beter niet buiten laten staan, ze vriezen stuk en zijn dan lek.
Bij sneeuw die blijft liggen, is een liniaal ook bruikbaar om een schatting te krijgen van de hoeveelheid neerslag. Een centimeter vers gevallen sneeuw komt ongeveer overeen met 1mm regenwater.

Losse regenmeter of weerstation

Het kan verleidelijk zijn om in plaats van een regenmeter een compleet weerstation te kopen, die naast de regenhoeveelheid bijvoorbeeld ook zaken als temperatuur, luchtvochtigheid, windrichting en windsnelheid weergeeft. Bedenk wel dat bij de goedkope weerstations die u vaak in de aanbieding ziet, er meestal is bezuinigd op de kwaliteit van de verschillende sensoren. Een goede en nauwkeurige digitale regenmeter kost vaak al meer dan zo’n weerstation setje. Van de andere kant, het is maar net wat u zoekt en wat u er aan wilt uitgeven.