De sarcosuchus, een prehistorische reuzenkrokodil

De sarcosuchus was een enorme krokodil. Het prehistorische reptiel leefde meer dan honderd miljoen jaar geleden. In dezelfde periode leefden er echter verschillende soorten dinosaurussen. Hij moest hierdoor zijn leefgebied verdedigen tegen deze prehistorische reptielen. Deze dieren kwamen namelijk dikwijls langs moerassen om water te drinken en waren soms langer dan de sarcosuchus. Wetenschappers hebben een unieke wijze gevonden om de lengte van oerkrokodillen te kunnen bepalen. Hiernaast wordt er naar hedendaagse krokodillen gekeken waarom hij zo lang kon worden. De sarchosuchus had overigens meerdere gelijkenissen met krokodillen uit de huidige tijd. Hoe groot en zwaar kon hij worden? Hoe komt het dat hij zo lang werd en had hij genoeg bijtkracht om te kunnen concurreren met dinosaurussen?

De sarcosuchus

• De ontdekking van de sarcosuchus
• De oorzaak van zijn enorme lengte
• Leefgebied
• Een bijzondere manier van jagen

De ontdekking van de sarcosuchus

De sarcosuchus imperator is een verre familielid van de hedendaagse krokodil. Tevens was hij de voorloper van andere prehistorische krokodillensoorten, zoals de deinosuchus. De naam die ze hem hebben gegeven betekent letterlijk vertaald "(keizer) vlees krokodil". De eerste fossielen werden al in 1966 ontdekt. Pas rond het jaar 2000 werd bekend hoe het reptiel er daadwerkelijk uitzag. De fossielen van zijn lichaam zijn namelijk zeer schaars. Uit deze fossielen is op te maken dat hij zo'n 110 à 112 miljoen jaar geleden leefde. Dit was midden in het Krijttijdperk, een periode waarin ook dinosaurussen voorkwamen. Het reptiel was een stuk groter dan hedendaagse krokodillensoorten. Tevens was hij de grootste krokodillensoort die op aarde heeft geleefd.

De oorzaak van zijn enorme lengte

De sarcosuchus kon rond de tien meter lang worden. Wetenschappers hebben hiervoor schattingen moeten maken. Er zijn namelijk te weinig fossielen van zijn lichaam beschikbaar. Door middel van het opmeten van zijn schedel heeft men de rest van zijn afmetingen kunnen bepalen. Er is namelijk een sterke correlatie tussen zijn schedel- en lichaamslengte. Met deze afmetingen is hij de grootste krokodil die op aarde heeft geleefd. Hij was namelijk zo'n twee keer zo lang als de hedendaagse zoutwaterkrokodil. Zoutwaterkrokodillen zijn de grootste soort krokodillen op aarde. Deze soort staat ook wel bekend als de zeekrokodil of kamkrokodil. Het verschil is dat de prehistorische krokodil een ongeremde groei had. Hij groeide namelijk gedurende zijn gehele leven door. Hierdoor kon het dier erg zwaar worden. Krokodillen uit de huidige tijd groeien "slechts" voor een periode van dertig jaar.

Gewicht

Omdat de prehistorische krokodil door bleef groeien kon hij een gewicht bereiken van rond de tien ton. Dit is ongeveer even zwaar als een Afrikaanse olifant. Hiernaast was zijn kop bijna twee meter lang. Dankzij zijn enorme formaat en bijtkracht had hij de mogelijkheid om op dinosaurussen te jagen. Hij had namelijk een bijtkracht van maximaal negen ton.

Leefgebied

Het reptiel kwam in de rivieren van Afrika voor. Wetenschappers hebben namelijk ontdekt dat de zandsteenlagen waarin fossielen werden gevonden erg geleidelijk waren. Dit zijn specifieke kenmerken voor een rivierbedding. Hiernaast zijn er nabij de fossielen resten van vegetatie gevonden. Dit soort vegetatie is normaal gesproken slechts bij rivieren te vinden. Een andere aanwijzing is dat zijn gedaante haast identiek was aan die van hedendaagse krokodillen. Hierdoor kan men aannemen dat hij dezelfde levenswijze had. Hij gebruikte namelijk zijn leefomgeving om effectief op jacht te gaan.

Een bijzondere manier van jagen

Dankzij zijn grote kaken en gebit kon hij op jacht gaan naar grote prooidieren. Hij had maar liefst 132 tanden om de prooidieren te kunnen vangen. Hedendaagse krokodillen hebben slechts 60 à 72 tanden. Het reptiel verstopte zich in het troebele water voordat hij met zijn aanval begon. Omdat zijn ogen bovenaan zijn schedel bevonden kon hij vanuit het water naar boven kijken. Wanneer er een prooidier voorbij kwam, viel hij het dier onverwachts aan. Met zijn gigantische kaken greep hij zijn prooi om hem vervolgens te laten verdrinken. Deze tactiek werkte het beste tegen prooidieren die normaal gesproken slechts op het land te vinden waren. Zijn grote voortanden laten namelijk zien dat hij hoogst waarschijnlijk onverwachts aanviel. Dit is vergelijkbaar met de jachtmethode van hedendaagse krokodillen. Hiernaast ving hij met zijn lange bek het vis dat voorbij zwom. Wetenschappers concluderen namelijk aan de hand van zijn gebit dat hij een gevarieerd dieet had.

Opvallende snuit
Onvolwassen reptielen hadden een spitsere snuit dan volwassen exemplaren. Dit is vergelijkbaar met de gaviaal. De gaviaal is een krokodil die het meest lijkt op de prehistorische krokodil. Waarschijnlijk was zijn bek het meest bestemd voor het vangen van vis. Volwassen exemplaren hadden namelijk een bredere bek. Aan het einde van zijn snuit had hij een zogenaamde "Bulla". Met deze knobbel had hij mogelijk beter grip op zijn prooi dan overige krokodilachtigen. Hiernaast trok de knobbel mogelijk soortgenoten van het andere geslacht aan en kon hij er geluid mee maken.
De concurrentie tussen prehistorische diersoorten
Mogelijk had hij dinosaurussen en andere reuzenkrokodillen als concurrentie. Dinosaurussen zoals de "spinosaurus" leefden namelijk in hetzelfde gebied. Dit waren moerasachtige omgevingen waar verschillende reptielen bijeenkwamen. Tevens leefden ze rond dezelfde periode. De carnivoren moesten tegen elkaar vechten om hun territorium te verdedigen. Hiernaast moesten ze soms strijden om hetzelfde voedsel. De sarcosuchus had echter een dikke huid waardoor hij deels beschermd was tegen zijn vijanden. Met zijn enorme bijtkracht kon hij zichzelf effectief verdedigen tegen andere prehistorische reptielen. Er zijn echter twijfels over hoe het dier exact aanviel, omdat bepaalde manoeuvres mogelijk niet gedaan konden worden. Dit kwam vanwege zijn langwerpige snuit.